Στο πλαίσιο της επιτυχημένης εκδήλωσης που διοργάνωσε το Βελγικό τμήμα της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, το Newsville.be συνομιλεί με την Μάρθα Βασιλειάδη, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, με ειδίκευση στη μεσαιωνική και νεώτερη ελληνική φιλολογία.
Κα Βασιλειάδη, ποιό το κίνητρο της συμμετοχής σας σε αυτή την εκδήλωση και ποια η επιλογή της θεματικής που παρουσιάσατε.
Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται ακριβώς για κίνητρο αλλά για μια εξαιρετική ευκαιρία, μια ευγενική και τιμητική πρόσκληση από το βελγικό παράρτημα της Διεθνούς Εταιρείας των Φίλων του Καζαντζάκη την οποία αποδέχτηκα ασμένως. Για τη διοργάνωση της εκδήλωσης συνεργαστήκαμε με την επιτροπή της εκδήλωσης, μια ομάδα με πολλή έμπνευση, σοβαρότητα αλλά και ευαισθησία.
Η θεματική προέκυψε μέσα από τις συναντήσεις και τις συζητήσεις που είχαμε προσπαθώντας να καλύψουμε όλες τις περιοχές της συγγραφικής δραστηριότητας του Καζαντζάκη και συμπεριλαμβάνοντας εκτός από το κομμάτι της συνάντησης των δύο διανοητών στην Αλεξάνδρεια που ανέλαβε αριστοτεχνικά ο κ. Οικονομίδης και τη σύγκριση του ανέκδοτου ποιήματος του Καβάφη «Δευτέρας Οδύσσεια» με την πληθωρική Οδύσσεια του Καζαντζάκη που πρότεινε ο Ευριπίδης Γαραντούδης, να αφήσουμε χώρο και για το θέατρο. Ανοίχτηκε έτσι ένας ορίζοντας συγκριτικής ανάγνωσης των ποιημάτων του Καβάφη με πρωταγωνιστές βυζαντινούς αυτοκράτορες και των τραγωδιών του Καζαντζάκη με θέμα το Βυζάντιο. Πέρα από τη διαφορετική τεχνοτροπία και στάση απέναντι στην ιστορία -άλλωστε οι τραγωδίες είναι γραμμένες πολύ αργότερα από τα ποιήματα του Αλεξανδρινού- η σύγκριση αυτή ξεσκέπασε ενδιαφέρουσες πτυχές ενός εθνικού φαντασιακού που επιστρέφει σταθερά με διαφορετικούς τρόπους στη φαντασμαγορία και την πτώση του Βυζαντίου.
Αν μεταφερθούμε 100 χρόνια μετά, ο ιστορικός του μέλλοντος, ποιο αντίστοιχο ζευγάρι «Καβάφης-Καζαντζάκης» θα μπορούσε να επιλέξει από την σημερινή Ελλάδα και τον ευρύτερο χώρο της λογοτεχνίας του ελληνικού πολιτισμού;
Η εποχή μας της πολιτικής ορθότητας και της απομάγευσης αντιστέκεται στους μύθους και δύσκολα θα μπορούσε να συντηρήσει αφηγήσεις όπως αυτή της συνάντησης του Καζαντζάκη με τον Καβάφη στο ημιφωτισμένο σαλόνι του το 1927 στην Αλεξάνδρεια. Οι ποιητές σήμερα ζουν ανάμεσα μας αθόρυβοι και αποτελεσματικοί υπηρετώντας την τέχνη χωρίς να καλλιεργούν μια προσωπική μυθολογία.
Και επειδή ο καιρός θα κρίνει πόσοι και ποιοι από αυτούς θα χαράξουν βαθιές τομές στην ιστορία της Νεοελληνικής λογοτεχνίας δεν θα μπορούσα να ξεχωρίσω ένα τέτοιο μυθικό και αντιθετικό ζεύγος. Ωστόσο, θεωρώ ότι η γενιά των ποιητών που εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 80 θα μπορούσε να συνομιλήσει με τη δυναμική της σύγχρονης ποίησης, να φανταστώ τον Διονύση Καψάλη να συνομιλεί με τον Θοδωρή Ρακόπουλο ή τον Γιάννη Δούκα, ή την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ να κουβεντιάζει με τη Λένια Ζαφειροπούλου και τη Δανάη Σιώζιου. Η ποίηση που σταθερά ανθεί στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας συνεχίζει να είναι, κατά την ρήση του Καρυωτάκη, «το καταφύγιο που φθονούμε».
Φωτογραφίες: Αλεξ. Μιχαηλίδης / Newsville.be
Δεν υπάρχουν σχόλια για το άρθρο "H καθηγήτρια Μάρθα Βασιλειάδη στο Newsville.be"