Γιάννης Πετρακάκης, Ελληνική Κοινότητα Βρυξελλών

Συνέντευξη: Μαρία Γεωργίου
Φωτογραφία: Newsville.be
__________________

Κε Πετρακάκη, το 2011 εκλεχθήκατε για δεύτερη φορά στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Κοινότητας Βρυξελλών. Μέσα από αυτή την εμπειρία σας μιλήστε μας για αυτό το οποίο εκπροσωπεί πραγματικά η Κοινότητα σήμερα. Εκπροσωπεί εκείνους που ψήφισαν; Εκπροσωπεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο την ομογένεια των Βρυξελλών;

Η Κοινότητα σύμφωνα με την ιστορία και το καταστατικό της εκπροσωπεί όλο τον Ελληνικό πληθυσμό. Είναι η ταυτότητά μαςστη πόλη στην οποία ζούμε. Η Κοινότητα είναι ανοιχτή σε όλους τους Έλληνες, έχει αντιπροσωπευτικά όργανα εκλεγμένα με άμεση και καθολική ψηφοφορία και λειτουργεί σύμφωνα με τις διαδικασίες της δημοκρατικής αντιπροσωπευτικότητας. Εκπροσωπεί έτσι όχι μόνο αυτούς που ψήφισαν στις εκλογές του Διοικητικού Συμβουλίου. Αυτό επιβεβαιώνεται και στη πράξη από τις δραστηριότητες της και τον τρόπο οργάνωσης και συμμετοχής σ’ αυτές, τις σχέσεις της με τις Ελληνικές και Βελγικές αρχές και με τους άλλους Ελληνικούς θεσμούς και οργανώσεις.

Μιλήστε μας για τις προτεραιότητες σας και για αυτό το οποίο σας έφερε κοντά στην ενασχόλησή σας με τα ομογενειακά κοινά στις Βρυξέλλες.

Όπως κάθε αντιπροσωπευτική οργάνωση η Κοινότητα πετυχαίνει στο έργο της και στις ευθύνες της αντιπροσώπευσης στο βαθμό που ανταποκρίνεται στους στόχους και τις ανάγκες των μελών της σύμφωνα με δυνατότητες και ευκαιρίες που παρέχει. Η ενασχόληση με τα κοινά μας προέρχεται από την ανάγκη διατήρησης της επαφής με την Ελλάδα, παιδεία, γλώσσα, αντιλήψεις, τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς, δηλαδή της ταυτότητας μας. Όσο και να εξασφαλίζεται αυτό σε προσωπικό επίπεδο, με πιο αυτόνομο τρόπο, αργά η γρήγορα αποζητά ο καθένας μια πιο συλλογική συμπλήρωση. Συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις της Κοινότητας όμως υποχρεωτικά διαπιστώνεις ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης και ανάκτησης αρκετού χαμένου εδάφους, για να είναι η Κοινότητα αντάξια προς την σημερινή Ελλάδα και το Ελληνικό στοιχείο στις Βρυξέλλες, που έχει σημαντικά προοδεύσει και εμπλουτισθεί τα τελευταία χρόνια με την Ελληνική προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε επίπεδο κινήτρων η μεγάλη άνοδος σε γενικές γραμμές της χώρας κατά τη διάρκεια των δυο τελευταίων γενεών απλούστατα πρέπει να αντικατοπτρίζεται και σε άνοδο της Κοινότητας. Και καθώς πρόκειται για ζωντανή και πολυσύνθετη πραγματικότητα και για εξελίξεις σε μακροπρόθεσμη διάσταση στη πράξη η πρόοδος της Κοινότητας δεν είναι δεδομένη, παρά μόνο στο μέτρο που επιτυγχάνεται από τα ίδια της τα μέλη. Αυτό είναι το στοίχημα.

Οι κομματικές παρατάξεις μέχρι σήμερα αποτελούν τον μονόδρομο για την συμμετοχή στην διοίκηση της ΕΚΒ. Πείτε μας ποιοι είναι οι άξονες δράσης της παράταξης που εκπροσωπείτε και που διαφέρουν από αυτούς της Νέας Δημοκρατικής Κίνησης ;

Ο ρόλος των πολιτικών κομμάτων σαν αντιπροσωπευτικές οργανώσεις είναι η οργάνωση της κοινής γνώμης στον ευρύτερο χώρο εκτός Κοινοτήτων και Ομοσπονδίας και έχει θεσμικό στόχο την ενθάρρυνση και ποιοτική βελτίωση της συμμετοχής στους θεσμούς και διαδικασίες Κοινοτήτων και Ομοσπονδίας με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό και την τήρηση των αρχών της δημοκρατικής αντιπροσωπευτικότητας. Η καλή λειτουργία των κομματικών οργανώσεων συνεπώς συνεισφέρει έμμεσα στην άνοδο του επιπέδου οργάνωσης Κοινοτήτων και Ομοσπονδίας. Σ’ αυτό το πλαίσιο οι κομματικές παρατάξεις καταρτίζουν με δημοκρατικές διαδικασίες τους καταλόγους των υποψηφίων για το Διοικητικό Συμβούλιο της Κοινότητας. Σύμφωνα με το καταστατικό μετά την εκλογή του το Διοικητικό Συμβούλιο δεν λειτουργεί με βάση κομματικά κριτήρια ούτε κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους Προεδρείο και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου συμπεριφέρονται με κομματικά κριτήρια. Πρέπει να τονισθεί ιδιαίτερα ότι η συνθήκη αυτή τηρήθηκε από το προηγούμενο Δ. Σ. και πρόθεση μας είναι εξίσου να τηρηθεί από το παρόν. Κατά συνέπεια το Δ. Σ. είναι συνασπισμός και προσπαθεί να ανταποκριθεί σε πρακτικό επίπεδο με ισορροπημένο τρόπο στους στόχους και επιδιώξεις όλων των κομματικών παρατάξεων με γνώμονα το κοινό συμφέρον της ομογένειας στο σύνολο της. Κατά την άποψη μας διαφορές μεταξύ παρατάξεων μπορεί να υπάρχουν μόνο σε επίπεδο ιδεολογικό ή προεκλογικό στη Γενική Συνέλευση για μετέπειτα άξονες δράσης. Όλες οι προτεραιότητες μας υπαγορεύονται από το στοίχημα της ανόδου του επιπέδου οργάνωσης και ποιότητας λειτουργίας και εκδηλώσεων της Κοινότητας, για να μπορέσει ναγίνει αντάξια του σημερινού Ελληνικού πληθυσμού των Βρυξελλών. Η κοινωνιολογική σύνθεση αυτού έχει αλλάξει από την ακμή και πρόοδο που έχει παρουσιάσει η ομογένεια στη χώρα υποδοχής μέχρι την συμμετοχή της χώρας μας στην ΕΕ και την παρουσία των Ελλήνων εργαζομένων στα όργανα της. Πρωταρχικός στόχος είναι πάντα η συσπείρωση και ενότητα της ομογένειας και η διατήρηση της Ελληνικότητας. Από εκεί απορρέει η ανάγκη συνένωσης του παλαιότερου στοιχείου που προέρχεται από το μεταναστευτικό κύμα με αυτό που δημιουργήθηκε με την προσχώρησή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τακτική επικοινωνία και σύσφιξη σχέσεων μεταξύ μελών μιας εύρωστης και περιεκτικής ομογένειας. Ο ρόλος της Κοινότητας μπορεί να είναι καταλυτικός, για ν’ αποφευχθεί κατακερματισμός και σύγχυση.

Πώς πιστεύετε πως η Κοινότητα θα γίνει πιο αποτελεσματική στην λειτουργία της και με ποιο τρόπο θα μπορέσει να βοηθήσει καλύτερα το σύνολο των ομογενών;

Σε γενικότερο πλαίσιο το επίπεδο των συλλογικών οργάνων είναι χαμηλό και οι διαδικασίες πολλές φορές δεν λειτουργούν σωστά. Αποτέλεσμα είναι η έλλειψη συνέχειας και ασυναρτησία γύρω από τυπικές, μηχανικές διαδικασίες χωρίς ουσία, αντιπροσωπευτικότητα η συλλογική ταυτότητα και ουσιαστικά αποκλεισμός μιας μερίδας που έχει υψηλότερα πρότυπα. Τα αίτια είναιλειτουργικά και επικοινωνιακά, έλλειψη οργάνωσης, συμμετοχής και ανανέωσης. Ο κόσμος στρέφεται προς προσωπικές και αποκεντρωμένες επικοινωνίες και βεβαία παίζουν ρόλο οι διαφορές βιοτικού επιπέδου όσο και τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και πληροφορικής. Για να ανατραπεί αυτή η κατάσταση πρέπει οι υφιστάμενοι θεσμοί και δομέςνα λειτουργήσουν ευνοϊκά. Χρειάζεται καλύτερη οργάνωση, τυπική και σταθερή τήρηση των δημοκρατικών διαδικασιών και κίνητρα για πιο ενεργή συμμετοχή του πιο ελκυστικού στοιχείου, που θα έχει περαιτέρω αντίκτυπο και ενωτικό ρόλο. Αυτό δεν θα επιτευχθεί χωρίς επίγνωση και καλλίτερα συντονισμένη συλλογική προσπάθεια. Η Κοινότητα μπορεί να αναλάβει μια τέτοια προσπάθεια προς όφελος της διαφάνειας και παρουσίασης μιας συνολικής εικόνας, που θα επιφέρει κάποια δυνατότητα συντονισμού μεταξύ όλων των ομάδων, δραστηριοτήτων και δικτύων της ομογένειας και προώθησης κοινού και πιο στρατηγικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, βασισμένου στο σεβασμό της αυτονομίας και δημοκρατικής αντιπροσωπευτικότητας. Μέσα σε μία τέτοια συνολική εικόνα η Κοινότητα μπορεί επίσης να αναδειχθεί σε χώρο κοινού προβληματισμού και ανταλλαγής απόψεων.

Το τελευταίο καιρό ένα μέρος των ομογενών διοργανώνει ορισμένες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας ως ένδειξη συμπαράστασης στους “Αγανακτισμένους” της Ελλάδας. Έχετε συμμετάσχει σε κάποια από αυτές τις συγκεντρώσεις; Ποια πιστεύετε πως πρέπει να είναι η στάση και η συμβολή του απόδημου ελληνισμού των Βρυξελλών στην πολύ άσχημη αυτή συγκυρία για την πατρίδα μας;

Οι συγκεντρώσεις “Αγανακτισμένων” στην Ελλάδα είχαν κάποια θετική διάσταση σαν έκφρασητης κοινωνίας εναντίον της μοιρολατρίας και προβολή της ανθρώπινης πλευράς των αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για τη χώρα. Αντίστοιχη διάσταση σε επίπεδο αποδήμου ελληνισμού δεν υπάρχει. Η συμβολή του αποδήμου πρέπει να είναι προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της προσπάθειας αποτελεσματικής εφαρμογής των νομοθετημένων μέτρων για έξοδο από την οικονομική κρίση και δυνατότητα εφαρμογής αποτελεσματικής αναπτυξιακής οικονομικής πολιτικής, συνεισφέροντας π.χ. στην ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, τόνωση της ζήτησης και ενίσχυση επενδύσεων. Στις Βρυξέλλες μάλιστα ιδιαίτερη σημασία έχει να δημιουργηθεί βεβαιότητα σε επίπεδο ΕΕ ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει, για να ληφθούν οι σωστές αποφάσεις στα θέματα συντονισμένης οικονομικής πολιτικής για αντιμετώπιση των προβλημάτων των χωρών της περιφέρειας της ΕΕ.

Πιστεύετε πως το σύνολο των Ελλήνων εδώ στις Βρυξέλλες αντιδρά ως μια μικρογραφία του ελληνικού κοινωνικοπολιτικού συστήματος;

Φυσικά, τηρουμένων των αναλογιών και στο μέτρο που το σύνολο των Ελλήνων αποτελεί μία πραγματικότητα. Ιδιαίτερα με τη συμμέτοχη της χώρας στην ΕΕ αλλά και την ύπαρξη αρκετά μεγάλου αριθμού Ελλήνων – που μπορεί να είναι γύρω στις 15.000, από όλα τα μέρη της Ελλάδας – συμπεριλαμβανόμενων δεύτερης και τρίτης γενιάς,η ομογένεια των Βρυξελλών είναι μικρογραφία της Ελληνικής κοινωνίας παρουσιάζοντας πανόραμα από τοπικά χαρακτηριστικά, που ίσως να μη συγκεντρώνονται στις επί μέρους ιδιαίτερες πατρίδες της Ελλάδας, και έχοντας αποκτήσει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά από τη χώρα υποδοχής στην οποία είναι αρμονικά ενσωματωμένη. Σε κάθε περίπτωση διατηρεί, ίσως και σε βαθμό πιο έντονο ή και εξιδανικευμένο, την προσήλωση της στη γλώσσα και τη θρησκεία της, στις παραδόσεις, ήθη και έθιμα και παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά και λαογραφικά στοιχεία του γένους, όπως είναι επόμενο για μία χώρα με μεγάλο βαθμό ομοιογένειας εξ αιτίας του ιστορικού της πολιτισμού.

Τέλος, θα θέλαμε να μας πείτε βασισμένος στις εμπειρίες σας μέσα από την Κοινότητα, με ποιο τρόπο η ΕΚΒ θα μπορέσει να ανακτήσει το χαμένο έδαφος και να πλησιάσει πάλι την ελληνική νεολαία δεύτερης και τρίτης γενιάς.

Η νεολαία είναι ενδεικτικό στοιχείο της κατάστασης και θέτει ακριβώς όλα τα θέματα του βασικού στοιχήματος που είναι η άνοδος της Κοινότητας, για να γίνει αντάξια της ανόδου της Ελλάδας και η διατήρηση της ταυτότητας μας ως στοιχείου βελτιστοποίησης και ανάδειξης και όχι αποκλεισμού, κατακερματισμού ή σύγχυσης. Η συμμετοχή της νεολαίας δεν είναι αντικείμενο προσηλυτισμού αλλά αμοιβαίας επικοινωνίας. Όπως και στη μητροπολιτική Ελλάδα η νέα γενιά αποτελεί πάντα το σημείο δοκιμασίας της ικανότητας αναπροσαρμογής μιας κοινωνίας στο πέρασμα των γενεών. Η Κοινότητα πρέπει να παράγει και να διατηρεί στη νεολαία κίνητρα συμμετοχής στις εκδηλώσεις της προσφέροντας κάτι που δεν μπορεί να βρεθεί αλλού, τη συναναστροφή με τους Έλληνες σ’ ένα χώρο που θα βρουν ότι τους ανήκει, που ίσως νόμισαν χαμένο.