Πόσο μεγάλη χίμαιρα είναι η παρουσίαση της «Μεγάλης Χίμαιρας» στις Βρυξέλλες

Συντάκτης:
Εκτυπώστε το άρθρο

IMG_5388 copy1mb

Γράφει ο Γιάννης Οικονομίδης

Σε λίγες μέρες οι ομογενείς των Βρυξελλών, μαζί με φιλέλληνες και ελληνόφωνους φίλους τους θα υποδεχτούν μια θεατρική παράσταση που έγραψε ιστορία στη θεατρική ζωή των Αθηνών. Μια παράσταση που παιζόταν για τρεις συνεχόμενες χρονιές, την είδαν πάνω από 100.000 θεατρόφιλοι, έκανε μια επιτυχημένη περιοδεία σε όλη την Ελλάδα και που βασίζεται σε ένα μυθιστόρημα, σταθμό της ελληνικής λογοτεχνίας· ένα μυθιστόρημα που έχει κάνει μέχρι τώρα 30 εκδόσεις από τότε που είδε τις προθήκες των βιβλιοπωλείων το 1953. Πρόκειται για τη «Μεγάλη Χίμαιρα» του Μ. Καραγάτση που διασκευάστηκε για τη σκηνή από τον ποιητή και μεταφραστή Στρατή Πασχάλη και μεταφέρθηκε αρχικά στο Φεστιβάλ Αθηνών τον Ιούλιο του 2014 και κατόπιν,μέχρι το τέλος του 2017,στο θέατρο «Πορεία» από τον ηθοποιό, σκηνοθέτη, ιδιοκτήτη του ιστορικού θεάτρου των Αθηνών «ΠΟΡΕΙΑ» και εγγονό του Μ. Καραγάτση, κ. Δημήτρη Τάρλοου.

Αυτή η επιτυχημένη παράσταση έρχεται στις Βρυξέλλες. Μετά από την επιβράβευση του Αθηναϊκού κοινού και το χειροκρότημα της ελληνικής επαρχίας «Η Μεγάλη Χίμαιρα» ταξιδεύει στις Βρυξέλλες. Ένα μεγάλο ελληνικό πολιτιστικό γεγονός αλλά και μια κίνηση συμβολισμού να παρουσιαστεί ένα σημαντικό δείγμα του νεοελληνικού λόγου και της θεατρικής πράξης στην «καρδιά» της Ευρώπης, στο κέντρο των πολιτικών αποφάσεων. Ελπίζω, αυτοί που θ΄ απολαύσουν την παράσταση, να αντιληφθούν πως αυτή η «Ευρωπαϊκή» θητεία της «Μεγάλης Χίμαιρας» είναι κι αυτή μια πολιτική πράξη. Ένας «αντίλογος» στην παραφιλολογία των χρεών και των μνημονίων …

Να θυμίοσυμε στο σημείο αυτό πως ο πολυχώρος Περίπλους, η Θεατρική Ομάδα του Λυκείου των Ελληνίδων Βρυξελλών και το Θέατρο Πορεία συνδιοργανώνουν εκδήλωση με τίτλο «Η Μεγάλη Χίμαιρα του Μ. Καραγάτση: από τις σελίδες του βιβλίου στο σανίδι της σκηνής», την Παρασκευή 8 Ιουνίου 2018 στις 6.30μμ. με την ευκαιρία της  θεατρικής παράστασης στο θέατρο BOZAR.

Το Newsville επικοινώνησε με τον σκηνοθέτη της παράστασης, κ. Δημήτρη Τάρλοου και του έθεσε κάποιες ερωτήσεις για τις παραστάσεις του Σαββάτου 9 Ιουνίου, στις Βρυξέλλες.

Κύριε Τάρλοου, είναι μεγάλη χαρά για το Newsville, το ηλεκτρονικό μέσο ενημέρωσης της ομογένειας των Βρυξελλών, να επικοινωνεί μαζί σας.

Η παρουσίαση της «Μεγάλης Χίμαιρας» στις Βρυξέλλες αποτελεί ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός για τους ομογενείς, για τους φιλέλληνες και για τους ελληνομαθείς φίλους τους. Θα τολμούσα να ρωτήσω πώς πήρατε την απόφαση να κάνετε αυτή την περιοδεία στο εξωτερικό;Αυτό που ήταν κάποτε συνήθεια κάποιων θιάσων, πριν από πολλές δεκαετίες, δυστυχώς έχει εκλείψει και, πού και πού, έχουμε επισκέψεις κάποιων μονολόγων με λίγες έως ανύπαρκτες τεχνικές απαιτήσεις.Δεδομένου του δύσκολου εγχειρήματος, μπορώ να σας ρωτήσω αν έχετε κάποιας μορφής χορηγία από κρατικό ή ιδιωτικό φορέα;

Παρότι η «Μεγάλη Χίμαιρα» αποτελεί στην πραγματικότητα ένα πολιτιστικό προϊόν απολύτως εξαγώγιμο, καθότι πρόκειται για την επιτυχημένη θεατρική μεταφορά ενός από τα γνωστότερα μυθιστορήματα της Ελληνικής λογοτεχνίας της γενιάς του 30’, δυστυχώς δεν υπάρχει η παραμικρή χορηγία οποιασδήποτε μορφής. Σωστά αντιλαμβάνεστε τις τεχνικές δυσκολίες αλλά και τις οικονομικές απαιτήσεις που έχει ένα τέτοιο εγχείρημα.Ο λόγος που επιμείναμε να έρθουμε στις Βρυξέλλες είναι διότι θέλαμε να γίνει μια αρχή ακόμα κι αν ήταν οικονομικά για μας ζημιογόνο, με την ελπίδα πως θα βρεθεί ο τρόπος να μπορέσουμε στο μέλλον να ταξιδέψουμε και σε άλλες πόλεις. Το κέντρο των Ευρωπαϊκών αποφάσεων μου φάνηκε ως απόλυτα ταιριαστό μέρος για ένα τέτοιο ξεκίνημα.

megaliximaira


Ας πάρουμε την περίπτωση της παράστασης σας της «Μεγάλης Χίμαιρας», πόσο δύσκολο είναι να μεταφέρουμε μια φιλοσοφία του 1953 στη σκηνή ενός θεάτρου του εξωτερικού το 2018. Πιστεύετε πως το αρχικό κείμενο και η μεταφορά έχει διαχρονικότητες που μπορεί ν΄ αγγίξει κάποιον που ζει σήμερα στις Βρυξέλλες;

Η Μεγάλη Χίμαιρα είναι ένα μυθιστόρημα κλασικό. Κι αυτό γιατί εξετάζει ένα διαχρονικό και φλέγον ζήτημα: το θέμα της προσαρμογής και ενσωμάτωσης του ξένου σε ένα τόπο. Σήμερα λοιπόν που όλο και περισσότερο νιώθουμε ξένοι στον ίδιο μας τον τόπο, αλλά και που τόσοι νέοι αποχωρούν από τον τόπο που γεννήθηκαν, διότι οι συνθήκες (οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές) γίνονται όλο πιο ασφυκτικές δεν είναι δύσκολο να γίνουν οι ανάλογες αναγωγές. Επίσης το θέμα της μόνιμης αμφιθυμίας της «Ανατολίτικης» Ελλάδας απέναντι στη Δύση αλλά και των δυτικών φαντασιώσεων σε σχέση με το τι σημαίνει Ελλάδα είναι για έναν σκηνοθέτη μεγάλη πρόκληση. Ο Καραγάτσης τέλος, εισάγει στη νέα ελληνική λογοτεχνία έναν κοσμοπολιτισμό που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον σημερινό θλιβερό απομονωτισμό όχι μόνον της Ελλάδας, αλλά κι όλο και περισσότερων χωρών που στρέφονται σ’ έναν παρωχημένο όσο και επικίνδυνο εθνικισμό.

34343434_1710497649040323_6791323445167652864_n (1)

Πιστεύετε πως το ίδιο αγγίζει όλες τις ηλικίες;

Τη «Μεγάλη Χίμαιρα» έχουν μέχρι σήμερα παρακολουθήσει 110.000 περίπου θεατές όλων των ηλικιών, τάξεων, μορφωτικού επιπέδου. Αυτό σημαίνει πως ο καθένας μπορεί να βρει ταυτίσεις, ακόμα κι αν πρόκειται για διαφορετικού επιπέδου ή βάθους ταυτίσεις. Τούτη είναι κατά τη γνώμη μου η επιτυχία της «Χίμαιρας»: όλοι κάτι βρίσκουν σ’ αυτήν.

Χωρίς να είναι ρητορική η ερώτηση, ο Καραγάτσης αγγίζει τους σημερινούς νέους της παγκοσμιοποίησης, της ανεργίας, της 4ης βιομηχανικής επανάστασης και της…εικονικής πραγματικότητας;

Το θέατρο έχει επιβιώσει σε πολύ πιο δύσκολες από τις σημερινές συνθήκες. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Αποτελεί παρηγοριά στις συνθήκες που αναφέρετε για τον απλούστατο λόγο ότι η ζωντανή επικοινωνία δεν μπορεί να αντικατασταθεί απ’ οτιδήποτε άλλο. Ακόμα και οι άνθρωποι που είναι εθισμένοι στην τεχνολογία, εγκαταλείπουν το κινητό τους όταν τους έλκει κάτι ζωντανό. Αυτό ακριβώς μας δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε να αναζητάμε την αλήθεια μέσα από τη θεατρική πράξη.

xIMG_9988 copy

Γνωρίζω ότι είστε εγγονός του Μ. Καραγάτση και εκτός από τη«Μεγάλη Χίμαιρα» ανεβάσατε το «Ευχαριστημένο», βασισμένο στο γνωστό βιβλίο της μητέρας σας Μαρίνας Καραγάτση, και ετοιμάζετε τον «Γιούγκερμαν» από το γνωστό μυθιστόρημα. Δεν φοβάστε μη χαρακτηριστείτε πώς έχετε παγιδευτεί σ΄ ένα οικογενειακό ή έστω Καραγατσικό πλέγμα;

Η ερώτηση εμπεριέχει ίχνη εμπρηστικότητας οπότε θα σας απαντήσω χαριτωμένα: Φοβάμαι τόσο ώστε να μην παραλύω. Και για να γίνω πιο σαφής, τίποτα δεν φοβάμαι περισσότερο από την πλήξη. Όλα τα υπόλοιπα, δηλαδή οι συγγενικές σχέσεις με τον Καραγάτση ή την Καραγάτση, ή το πως θα χαρακτηριστώ εξαιτίας της ενασχόλησης μου με το έργο τους με φοβίζουν πολύ λιγότερο. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι έχω σκηνοθετήσει προσφάτως πολλά άλλα έργα, όπως τις «Τρεις Αδερφές», την «Αγριόπαπια» ή τον «Θερισμό» του Δημήτρη Δημητριάδη.

Final Systemic Apr18


Τι σημαίνει για εσάς να σκηνοθετείτε ένα έργο το οποίο έγραψε ο παππούς σας; Πού σταματάει ο θαυμασμός για τον Καραγάτση; Λόγω της συγγενικής σας σχέσης χρειάστηκε χρόνος για να επεξεργαστείτε το έργο συναισθηματικά και για να δείτε πως θα το προσεγγίσετε;

Ο θαυμασμός μου για τον συγγραφέα Καραγάτση σταματά τη στιγμή που ξεκινώ την πρόβα. Τότε το μόνο που υπάρχει, είναι οι ηθοποιοί και το υλικό. Εγώ ως φυσιοδίφης εξερευνώ τους ψυχισμούς των χαρακτήρων αλλά και των ηθοποιών και μαζί ανακαλύπτουμε τις κρυφές δράσεις του κειμένου. Τίποτα λοιπόν δεν είναι διαφορετικό απ’ οποιαδήποτε άλλη πρόβα. Για να μη σας πω ότι απέναντι στα έργα οικείων μου στέκω ακόμα πιο ψυχρός απ’ ότι συνήθως είμαι.

IMG_0922


«Η Μεγάλη Χίμαιρα» ανήκει στην τριλογία «Εγκλιματισμός κάτω απ΄τον Φοίβο»… η σχέση, ας πούμε, του ξένου με την Ελληνική πραγματικότητα. Ελπίζετε, εδώ στον χώρο μας, όπου υπάρχουν πολλές μικτές σχέσεις και όλοι αυτοί οι ξένοι επισκέπτονται την Ελλάδα, να ταυτιστούν με την ηρωίδα;

Λόγω του ότι είμαι και εγώ παιδί μικτής οικογένειας με πατέρα Αμερικάνο, πιστεύω πως σίγουρα θα υπάρξουν πολλοί στις Βρυξέλλες που θα βρουν κοινά θέματα με εκείνα της Μαρίνας Μπαρέ. Πρόσφατα είδε την παράστασή μου μια Νορμανδή με πατέρα Κερκυραίο. Η ζωή της άλλαξε από εκείνη την ημέρα! Δε θα σας αποκαλύψω περισσότερα επ’ αυτού, διότι επιθυμώ η παράσταση να λειτουργήσει δίχως να προκαταλαμβάνω αντιδράσεις. Άλλωστε ο καθένας είναι μια απολύτως ξεχωριστή περίπτωση.


Ποιες είναι εν γένει οι δυσκολίες που παρουσιάζει η μεταφορά ενός μυθιστορήματος στη σκηνή έτσι που να μην προδοθεί το κείμενο, εννοώ η λογοτεχνικότητα του κειμένου αλλά από την άλλη να έχει την αμεσότητα για τον θεατή της πλατείας;

Η μεταφορά της λογοτεχνίας στο θέατρο είναι μια υπόθεση δυσκολότατη. Κι’ αυτό γιατί η λειτουργία ενός λογοτεχνήματος είναι τελείως διαφορετική από εκείνη του θεάτρου όπως και ο ίδιος ο λόγος. Στο θέατρο πρέπει οπωσδήποτε να χτιστούν σχέσεις προσώπων που μιλούν με λόγο προφορικό και να υπάρχει σωστή εξέλιξη. Όλες οι λογοτεχνικές περιγραφές τοπίων δεν έχουν λόγο ύπαρξης και αντικαθίστανται από ατμόσφαιρες άλλου είδους. Και αυτές είναι λίγες μόνο από τις διαφορές. Ο τρόπος της αφήγησης είναι λοιπόν ένα αίνιγμα που κάθε φορά ζητά τη λύση του. Στην προκειμένη περίπτωση το σμίξιμο του θεάτρου με τον κινηματογράφο προσέδωσε τις απαιτούμενες ατμόσφαιρες και ήχους, εμβολίασε με έναν παραισθητικό τόνο την παράσταση, βάθυνε την ιστορία προσθέτοντας κι άλλα πρόσωπα. Αυτό όμως δεν είναι κάτι που μπορώ να πω ότι δίνει μια μόνιμη λύση για άλλες απόπειρες. Πρέπει κάθε φορά να βρίσκεις το σωστό κλειδί.

chimaira

Και μία «κατόπιν εορτής» ερώτηση που περιμένουμε την απάντηση όταν με το καλό επιστρέψετε στην Αθήνα: ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από την ανταπόκριση του κοινού των Βρυξελλών; Θα ξανακάνατε αυτό το μεγάλης πολιτιστικής σημασίας εγχείρημα;

Στην τελευταία ερώτηση θα σας απαντήσω με χαρά αμέσως μόλις επιστρέψουμε.


Σας ευχαριστούμε και να σας ευχηθούμε να έχετε μια υπέροχη παράσταση. Να ευχηθούμε και στους αναγνώστες του Newsville καλή απόλαυση.

 

Photo: Ανδρέας Σιμόπουλος

Photo: Ανδρέας Σιμόπουλος

 

Φωτογραφίες: Βάσια Αναγνωστοπούλου


 

Η παράσταση «Η Μεγάλη Χίμαιρα» παρουσιάζεται στο Bozar στις 15.00 και 20.00 το Σάββατο 9 Ιουνίου. (εισιτήρια, όσα έχουν απομείνει, μπορείτε να προμηθευτείτε από το website του Bozar)

Θυμίζουμε επίσης ότι η παράσταση και οι συντελεστές της επιβραβεύτηκαν από τους θεατρικούς κύκλους των Αθηνών:

Βραβείο σκηνοθεσίας Κάρολος Κουν 2016 στον Δημήτρη Τάρλοου,

Θεατρικά βραβεία κοινού Αθηνοράματος 2015 (1o βραβείο καλύτερης παράστασης 2015, 1ο βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στον Δημήτρη Τάρλοου, 1ο βραβείο γυναικείου ρόλου στην Αλεξάνδρα Αϊδίνη, 1ο βραβείο μουσικής στην Κατερίνα Πολέμη, 1ο βραβείο σχεδιασμού φώτων στον Αλέκο Αναστασίου, 2ο βραβείο κουστουμιών στην Ελένη Μανωλοπούλου)

Τα βραβεία Μελίνα Μερκούρη και Ελευθερία Σαπουντζή 2015 στην Αλεξάνδρα Αϊδίνη.


 

Πληροφορίες Παράστασης

Σάββατο 9 Ιουνίου, στις 15:00 και 20:00

Τιμές Εισιτηρίων:  30 €

Διάρκεια: 150 λεπτά, με διάλειμμα.

Με αγγλικούς υπέρτιτλους (with English surtitles)

Δεν υπάρχουν σχόλια για το άρθρο "Πόσο μεγάλη χίμαιρα είναι η παρουσίαση της «Μεγάλης Χίμαιρας» στις Βρυξέλλες"

    Αφήστε το σχόλιο σας


    *