Χρ. Παλιαδέλη: Μόνο 200 από τα 4.000 ευρωπαϊκά πανεπιστήμια στα 500 καλύτερα του κόσμου;

Ερώτηση για το U-Multirank, τον νέο ευρωπαϊκό πίνακα κατάταξης των πανεπιστημίων, κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ καθηγήτρια Χρυσούλα Παλιαδέλη, με αφορμή τις πρόσφατες δημοσιοποιήσεις των ακαδημαϊκών κατατάξεων των πανεπιστημίων για το 2011 και την έκθεση για τον εκσυγχρονισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που ψηφίζεται αύριο από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

Τα υπάρχοντα συστήματα κατάταξης αντικατοπτρίζουν μόνο εν μέρει την πραγματικότητα καθώς βασίζονται σε ανομοιογενή κριτήρια τα οποία ευνοούν τα αγγλόφωνα ιδρύματα, αφήνοντας σε δυσμενή θέση τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια (με εξαίρεση τα πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου). Από την άλλη,  η οικονομική κρίση, η επιβολή μέτρων λιτότητας και οι μειώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υπονομεύουν σοβαρά την ποιότητα της εκπαίδευσης στην Ευρώπη, την ώρα που πανεπιστήμια της Ασίας σημειώνουν εντυπωσιακή άνοδο διεκδικώντας τη δική τους θέση στο χώρο της εκπαίδευσης.

Για τους παραπάνω λόγους το 2009 η Επιτροπή ανακοίνωσε το σχεδιασμό ενός νέου ευρωπαϊκού εργαλείου κατάταξης για την ανώτατη εκπαίδευση και την έρευνα, το οποίο θα αποτελέσει το ευρωπαϊκό αντιστάθμισμα στα υπάρχοντα συστήματα κατάταξης. Λίγο πριν τεθεί σε εφαρμογή, η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ ζήτησε από την Επιτροπή απαντήσεις για την ποιότητά του, τη διαφάνεια και την ανεξαρτησία του, καθώς και την προστασία του συστήματος κατάταξης από κάθε είδους ιδιωτικού συμφέροντος λαμβανομένης υπόψη της συμμετοχής ιδιωτικών φορέων στη χρηματοδότησή του.

Με αφορμή την ερώτηση η κ Παλιαδέλη δήλωσε: «Το νέο ευρωπαϊκό εργαλείο κατάταξης, καίριο αιτούμενο για την αντικειμενική αξιολόγηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, χρησιμοποιεί μεθοδολογικά μέσα που το καθιστούν πιο έγκυρο, σε σχέση με τα υπάρχοντα συστήματα. Σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από τα συστήματα κατάταξης, η μακρά παράδοση της Ευρώπης στο χώρο της εκπαίδευσης και της έρευνας επιβάλλει την άμεση ανάληψη κατάλληλων μέτρων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να επιτευχθεί άνοδος των ευρωπαϊκών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις υψηλότερες θέσεις της ακαδημαϊκής κατάταξης των πανεπιστημίων».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης.

Το 2009 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεσή της για τη δημιουργία μιας νέας πολυδιάστατης παγκόσμιας κατάταξης πανεπιστημίων. Η Επιτροπή επεσήμανε τα τρία κύρια χαρακτηριστικά αυτού του νέου εργαλείου κατάταξης: τον πολυδιάστατο χαρακτήρα του, τη διαφάνεια και τον παγκόσμιο προσανατολισμό του. Λαμβάνοντας υπόψη τη μακρά παράδοση της Ευρώπης στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας και την πολυμορφία στα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ερωτάται:

1. Τι είδους μέτρα θα λάβει προκειμένου να επιτευχθεί η άνοδος των ευρωπαϊκών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις υψηλότερες θέσεις της κατάταξης του συστήματος;

2. Σύμφωνα με την αρχή 2 των Αρχών του Βερολίνου το σύστημα ταξινόμησης των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης U-Multirank έχει σχεδιαστεί με βάση ομοιογενείς δείκτες απόδοσης που λαμβάνουν υπόψη την ποικιλομορφία των πανεπιστημίων. Ωστόσο, η υπερίσχυση των ιδιωτικών έναντι των δημόσιων πανεπιστημίων είναι αναπόφευκτη, τοποθετώντας τα πρώτα σε υψηλότερες θέσεις σε σύγκριση με τα δεύτερα. Πώς σκοπεύει η Επιτροπή να αντιμετωπίσει μεθοδολογικά αυτό το είδος της διαφοροποίησης, προωθώντας και τα δημόσια ινστιτούτα στις υψηλότερες θέσεις της κατάταξης;

3. Καθώς ο ιδιωτικός τομέας φαίνεται να είναι σημαντική πηγή για τη χρηματοδότηση της υλοποίησης του U-Multirank, τι είδους μέτρα πρέπει να ληφθούν εξ ονόματος της Επιτροπής, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ποιότητά, η διαφάνεια και η ανεξαρτησία του, προστατεύοντας το σύστημα κατάταξης από κάθε είδους ιδιωτικού συμφέροντος;