Λίτσα Κάτσα Τομαρά, Λυκείου Ελληνίδων Βρυξελλών.

από την Μαρία Γεωργίου, εισαγωγή: Γιάννης Δήμας
φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be

Το FACES στο τεύχος του Απριλίου φιλοξενεί την κα Λίτσα Κάτσα Τομαρά, πρόεδρο του Λυκείου των Ελληνίδων των Βρυξελλών. Μαζί της μιλάμε για την Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό μέσα από το εξειδικευμένο πρίσμα της κας Τομαρά ως αρχαιολόγου και ανιχνεύουμε στη συζήτηση μας το στίγμα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού μέσα από τα λαμπρά μνημεία και τα μεγάλα έργα τέχνης. Την ίδια στιγμή η κουβέντα μας γυρνάει στην πατρίδα, στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αλλά και στην αναδρομή, τις δράσεις και την σημαντική παρουσία του ιστορικού Συλλόγου του Λυκείου των Ελληνίδων των Βρυξελλών στον ομογενειακό χώρο του Βελγίου.

Βρέθηκα το καλοκαίρι που πέρασε στον αρχαιολογικό χώρο της Σαντορίνης στο Ακρωτήρι. Ήταν η δεύτερη φορά μετά από πολλά χρόνια και ομολογώ πως ένιωσα το ίδιο συναίσθημα με την πρώτη φορά: σαν να σταμάτησε ο χρόνος και να μεταφέρθηκα σε μία αναδυόμενη πολιτεία. Πείτε μας, μέσα από το δικό σας επαγγελματικό πρίσμα πως βιώσατε την αρχαιολογική αυτή προσπάθεια.
Η σταδιακή- εδώ και 46 χρόνια- αποκάλυψη του προϊστορικού οικισμού του Ακρωτηριού στο νοτιότερο άκρο του νησιού της Θήρας, άνοιξε πρωτοφανέρωτους δρόμους στην αρχαιολογία του προϊστορικού Αιγαίου. Ο επισκέπτης του αρχαιολογικού χώρου βλέπει σήμερα τα ερείπια μιας πόλης που καταστράφηκε από τη θεομηνία της ηφαιστειακής έκρηξης στα μέσα περίπου του 17ου αι. π.Χ. Μπορείτε να φανταστείτε μια κοιμισμένη πολιτεία, αφανισμένη κάτω από παχιά στρώματα ηφαιστειακών υλικών, να τινάζει αργά και βασανιστικά τις στάχτες της και να αρχίζει να αναδύεται σιγά-σιγά μέσα από την κίσσηρη και την άσπα, σχεδόν το ίδιο ζωντανή, το ίδιο σαγηνευτική, με τα διώροφα και τριώροφα σπίτια της, τις τοιχογραφίες, τους πλακόστρωτους δρόμους, τα στενά δρομάκια, τα αδιέξοδα και τις πλατείες της, όσο την ώρα της βιαστικής εγκατάλειψης από τους κατοίκους της.
Τα τελευταία 25 χρόνια έχω την τύχη, την τιμή και τη χαρά να συμμετέχω ως αρχαιολόγος στην άοκνη ερευνητική προσπάθεια που γίνεται στον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου από μια μεγάλη ομάδα αρχαιολόγων, αρχιτεκτόνων, συντηρητών και διαφόρων ειδικών επιστημόνων (παλαιοβοτανολόγων, ζωολόγων, χημικών κτλ.), με επικεφαλής το διευθυντή της ανασκαφής κ. Χρίστο Ντούμα, επίτιμο καθηγητή Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι ανασκαφικές εργασίες στον αρχαιολογικό χώρο, η επεξεργασία της αρχαιολογικής έρευνας, η συστηματική και πολύπλευρη μελέτη των ευρημάτων, και η διάσωση και η προστασία τους είναι έργο ζωής για τους περισσότερους ερευνητές και σκοπό έχουν την ανασύσταση ενός μεγάλου πολιτισμού, την ανασύνθεση της εικόνας που είχε ένα από τα πιο αναπτυγμένα αστικά κέντρα του αιγαιακού κόσμου, στην περίοδο της μεγάλης ακμής της, τον 17 ο αι. π.Χ.

Ο επισκέπτης που θέλει να εξερευνήσει τον αρχαιότερο πολιτισμό της Μεσογείου φτάνει στον αρχαιολογικό χώρο και αφήνει πίσω του το τουριστικό κομμάτι του πανέμορφου νησιού της Σαντορίνης. Και εκεί, όπως μπορώ να επιβεβαιώσω και εγώ, η αγάπη και το έργο των αρχαιολόγων σκοντάφτει πάνω στα δεινά της διαχείρισης υπουργείων και φορέων διοίκησης: ανεπάρκεια προσωπικού, περιοριστικό ωράριο λειτουργίας (μέχρι 5μμ., το καλοκαίρι σε πλήρη τουριστική περίοδο), χωρίς υπομνηματισμό, με αντικειμενικές δυσκολίες κατανόησης του τι βλέπει ο επισκέπτης. Θα ήθελα να μας πείτε έχοντας ζήσει μεγάλη περίοδο στις Βρυξέλλες και έχοντας προσεγγίσει την νοοτροπία της δυτικής Ευρώπης, πως πιστεύετε πως θα μπορέσει η Ελλάδα να προσελκύσει με αξιώσεις ποιοτικό τουρισμό βασιζόμενη από τη μία στα μεγάλα ελληνικά μνημεία πολιτισμού και παράλληλα να προτείνει κάτι νέο ως αντίδοτο στην οικονομική και κοινωνική κρίση;
Οι ξένοι επισκέπτες που έρχονται στην Ελλάδα για να περάσουν λίγες μέρες διακοπών και ταυτόχρονα να δουν και να θαυμάσουν τα λαμπρά μνημεία και τα μεγάλα έργα τέχνης του ελληνικού πολιτισμού αντικρίζουν αρκετά συχνά εικόνες πλήρους εγκατάλειψης που δεν μας τιμούν σαν λαό και δυσφημίζουν τη χώρα μας.
Είναι αλήθεια ότι ανέκαθεν υπήρχαν δυσκολίες στη διάσωση της αρχαιολογικής μαρτυρίας, στην προστασία, τη συντήρηση και την ανάδειξη των μνημείων μας. Τα τελευταία χρόνια όμως, λόγω της σταδιακής διάβρωσης της κρατικής μηχανής και της οικονομικής δυσπραγίας που βιώνει η χώρα μας, η κατάσταση έχει χειροτερέψει.
Δεν αρκεί η παρουσία φιλόμουσων προσώπων σε κρατικούς ή μη κρατικούς φορείς, που συχνά, κατά το παρελθόν, είχε ευεργετικές συνέπειες για μεμονωμένα μνημεία και ιδιαίτερους αρχαιολογικούς χώρους. Η μόνη μας ελπίδα είναι ένας εθνικός σχεδιασμός με όραμα και σωστή επαναξιολόγηση των μέσων για την προστασία, τη διατήρηση και την ανάδειξη του πνευματικού πλούτου της χώρας μας. Και αυτό δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη. Αφήσαμε πολύτιμο χρόνο να περάσει ανεκμετάλλευτο. Τα Μουσεία μας και οι αρχαιολογικοί χώροι έχουν χρέος να προστατέψουν τη μνήμη μας, Εμείς, οι πολίτες αυτής της χώρας, όλοι εμείς, πρέπει παντοιοτρόπως να τα σώσουμε, αφού προηγουμένως καταλάβουμε πόσο σημαντικά είναι.
Ο Ελληνισμός είχε και έχει σαν όπλο για την επιβίωση του, το πνεύμα του, αυτό το πνεύμα που δημιούργησε τόσα πολλά και μεγάλα έργα, αυτό καλούμαστε να ανασυνθέσουμε μέσω της παιδείας, της συστηματικής ανάπτυξης όλων των ψυχικών και πνευματικών δυνάμεων του λαού μας, για να γνωρίσουμε όλοι την πολιτιστική μας κληρονομιά και να καταλάβουμε γιατί δεν πρέπει, με κανέναν τρόπο, να την ευτελίζουμε.
Δεν χρειάζεται πολλή σοφία για να κατανοήσει κανείς τη σχέση μεταξύ της πνευματικής και της οικονομικής ανάπτυξης ενός λαού ή μάλλον για να κατανοήσει κανείς το αξίωμα ότι ο παραγωγικότερος και δημιουργικότερος τομέας στη ζωή ενός λαού είναι ο τομέας της παιδείας. Πρέπει να πιστεύουμε, πως ο λαός μας, αν ξαναμπεί σε ελεύθερο και οικονομικά ανεξάρτητο δρόμο, αν ξαναχαρεί τη μόρφωση, θα συνεχίσει φωτεινά τη ζωή του πολιτισμένα πάλι και ευεργετικά για τον ίδιο και για την ανθρωπότητα.

Θα συμβουλεύατε, στην περίοδο που διανύει σήμερα η χώρα μας, σε έναν νέο Έλληνα μαθητή να ακολουθήσει σπουδές στην Αρχαιολογία;
Σήμερα παρά ποτέ η Ελλάδα, η Ευρώπη, ο κόσμος ολόκληρος έχει ανάγκη από νέους επιστήμονες που θα ασχοληθούν με τις ανθρωπιστικές σπουδές. Η Ευρώπη των αριθμών απέτυχε. Αν θέλουμε μια Ευρώπη που θα όφειλε να συστήσει τη συνοχή της στον πολιτισμό, ναι τότε θέλουμε νέους επιστήμονες που θα μελετήσουν αυτόν τον πολιτισμό.

Ας μεταφερθούμε στις Βρυξέλλες και ας δούμε με μια σύντομη αναδρομή και μέσα από την προσωπική σας ενασχόληση, την ίδρυση του Λυκείου των Ελληνίδων Βρυξελλών, πριν από 20 χρόνια. Πως και γιατί ξεκίνησε η ιδέα και πως υλοποιήθηκε;
Το Λύκειο των Ελληνίδων είναι ένας θεσμός που υπηρετεί εδώ και 100 χρόνια τη ζωντανή πραγματικότητα του τόπου μας, προβάλλοντας το ενιαίο πνεύμα του ελληνισμού και αξιοποιώντας πολύτροπα το δημιουργικό και γόνιμο χαρακτήρα της πολυσύνθετης ελληνικής παράδοσης. Αυτό το πολυσήμαντο έργο στηρίζουν εκτός από τα Παραρτήματα στο εσωτερικό της χώρας, τα Γραφεία του στο εξωτερικό, τα οποία διαπνέονται από τις ίδιες ιδέες και αποτελούν πόλο πολιτισμικής και κοινωνικής προσφοράς. Έτσι λοιπόν στα πλαίσια της εξάπλωσης του θεσμού του Λυκείου των Ελληνίδων ιδρύθηκε το γραφείο των Βρυξελλών το Δεκέμβριο του 1992, με πρωτοβουλία της κυρίας Εύης Κοραντή και της κυρίας Τζούλιας Αρεταίου και βεβαίως με την στήριξη του Κεντρικού Λυκείου, στα πλαίσια της εξάπλωσης του θεσμού του Λυκείου των Ελληνίδων στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Όλα αυτά τα χρόνια το Λύκειο των Βρυξελλών κατάφερε, με ποικίλες καινοτόμες δραστηριότητες, με πρωτοποριακές πολιτιστικές εκδηλώσεις, σεμινάρια και προγράμματα συνεχούς ενημέρωσης, να αναδεικνύει και να προβάλλει συνεχώς στους Έλληνες που ζουν στο Βέλγιο, αλλά και σε όσους αλλοεθνείς ενδιαφέρονται, το ζωντανό πρόσωπο της Ελλάδας ως βίωμα και όχι ως επίκτητη γνώση. Είναι αλήθεια ότι το έργο του έχει στεφθεί με επιτυχία, η οποία οφείλεται στη συλλογική προσφορά και στην εθελοντική εργασία των μελών του εκάστοτε Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και στην υποστήριξη των μελών και των φίλων του, που εκδηλώνεται έμπρακτα με διάφορες μορφές, είτε πρόκειται για οικονομική ενίσχυση, είτε για εθελοντική εργασία, είτε ακόμη για ηθική συμπαράσταση και επαίνους ειλικρινείς για το έργο του.

Όταν αναφερόμαστε σε Λύκειο Ελληνίδων, εννοούμε ένα καθαρά γυναικείο σωματείο ή όχι;
Σύμφωνα με το καταστατικό του, το οποίο ρυθμίζει την ίδρυση και τη λειτουργία, τόσο των Παραρτημάτων, όσο και των Γραφείων του Εξωτερικού, το Λύκειο των Ελληνίδων απαρτίζεται από τα τακτικά μέλη που έχουν δικαίωμα ψήφου στις συνελεύσεις, και είναι μόνο γυναίκες, από τα αρωγά μέλη που είναι άτομα και των δύο φύλων και τα επίτιμα μέλη που είναι πρόσωπα ανεξαρτήτου φύλου, που έχουν διακριθεί για τη δράση τους και έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες τους στο Λύκειο.
Το Λύκειο Βρυξελλών θεωρώ ότι πρωτοπορεί στην παρουσία αρρένων στους κόλπους του, που το στηρίζουν με υπερβάλλοντα ζήλο σε όλες τις προσπάθειες του. Εξάλλου σε όλους τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται, είτε είναι παραδοσιακοί χοροί, είτε θέατρο, είτε μουσική και τραγούδι, η παρουσία των αρσενικών είναι ουσιαστική και απαραίτητη. Άρα, θα έλεγα ότι μόνο τύποις το Λύκειο των Ελληνίδων θεωρείται αυστηρά γυναικείο σωματείο.

Εσείς πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το Λύκειο Ελληνίδων Βρυξελλών και να φθάσετε μέχρι τη θέση της Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου;
Έχω αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου στη μελέτη του ελληνικού πολιτισμού, και ανήκω, εξ επαγγέλματος, στον χώρο που υπηρετεί τον πολιτισμό. Το Λύκειο είναι ένα πολιτιστικό κύτταρο που παράγει πολιτισμό, που συμμετέχει ενεργά σε όλα τα πολιτιστικά γεγονότα και παροτρύνει όλους μας σε δράσεις και στόχους μιας ευρύτερης προσέγγισης της αλυσιδωτής πολιτισμικής μας συνέχειας. Επίσης μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον, που η προσφορά και ο εθελοντισμός θεωρούνταν μέγιστα αγαθά. Ήταν λοιπόν εντελώς φυσικό να βρεθώ στους κόλπους της λυκειακής οικογένειας και να υπηρετήσω τους σκοπούς της. Όσο για τη θέση της Προέδρου, με τίμησαν με αυτή τα μέλη του Λυκείου με την ψήφο τους, καθώς και οι φίλες και συνεργάτιδες μου στο Διοικητικό Συμβούλιο για δύο τετραετίες, κι εγώ προσπαθώ, με τη βοήθεια και τη στήριξη όλων των μελών του Δ.Σ, να φανώ αντάξια της εμπιστοσύνης τους και να ανταποκριθώ στις υποχρεώσεις μου, όσο καλύτερα μπορώ.

Κάνοντας μια αποτίμηση της μέχρι τώρα 20χρονης παρουσίας του Λυκείου, ποιες είναι οι στιγμές που θα τις αξιολογούσατε ως τις σπουδαιότερες;
Είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσω κάποιες ιδιαίτερες στιγμές, είναι τόσες πολλές, είναι όλες. Μόλις σκέφτομαι μια σπουδαία στιγμή που βιώσαμε όλοι ως εξαιρετική, που θεωρήσαμε πολύ σημαντική, που μας συγκίνησε και άγγιξε την ψυχή μας, αμέσως κάποια επόμενη έρχεται στο μυαλό μου, και ακολουθεί κάποια άλλη, και οι εικόνες-στιγμές διαδέχονται η μια την άλλη, και σταματημό δεν έχουν. Μπορώ όμως να σας πω ότι σταθμός και καινοτομία στην ιστορία του Λυκείου Βρυξελλών υπήρξε η δημιουργία του Εργαστηρίου Ελληνικού Λόγου, Κίνησης και χορού το 1998, με πρωτοβουλία της Μαρίας Καραχάλιου και του Γιάννη Οικονομίδη. Από εκεί ξεκίνησε το ταξίδι στον κόσμο του θεάτρου με ότι αυτό συνεπάγεται. Παιδιά, έφηβοι και ενήλικες μοιράζονται έκτοτε το δημιουργικό τους χρόνο και την ενέργειά τους και ζουν πολύχρωμες εμπειρίες που τις μεταφέρουν στο φιλοθεάμον κοινό των Βρυξελλών στις διάφορες θεατρικές σκηνές.
Επίσης θα ήθελα να σταθώ για λίγο στην εκδήλωση που αφιέρωσε το Κεντρικό Λύκειο στην Αθήνα στο Γραφείο Βρυξελλών, το Φεβρουάριο του 2007, όπου παρουσιάστηκε και τιμήθηκε το δεκαπενταετές έργο του, παρουσία της προέδρου κας Ελένης Τσαλδάρη και πλήθους συνεργατών, φίλων και υποστηρικτών του Λυκείου Βρυξελλών.
Πρόσφατα, πριν από λίγους μήνες, ζήσαμε μοναδικές στιγμές μεγάλης συγκίνησης όταν το Λύκειο Βρυξελλών γιόρτασε τα εικοστά του γενέθλια με τα μέλη και τους φίλους που το στηρίζουν με αγάπη και μοιράζονται στιγμές εθελοντικής προσφοράς και δημιουργίας, σε μια ξεχωριστή εκδήλωση, όπου παρουσιάστηκε η εικοσαετής διαδρομή του και το έργο του.

Σε μια εποχή δύσκολη, με τον καθένα να δίνει τον προσωπικό του αγώνα για όποιο θέμα εξατομικεύει ως σπουδαιότερο, τι είναι αυτό που σας δίνει κουράγιο να συνεχίζετε την ενασχόλησή σας με το Λύκειο Ελληνίδων Βρυξελλών;
Μπορεί ο καθένας σήμερα να δίνει το προσωπικό του αγώνα και έτσι πρέπει να γίνεται, αλλά την οικονομική δυσπραγία, την κοινωνική πτώχευση και την καθολική ταπείνωση την περνάμε όλοι μαζί. Αν ο προσωπικός αγώνας του καθενός δεν γίνει συλλογικός, δεν θα μπορέσουμε να αντισταθούμε. Το σπουδαίο είναι το συλλογικό και η δημιουργική ζωή είναι μια συνεχής έξοδος που αφορά όλο το λαό μας, όλους τους λαούς της Ευρώπης.
Σε μια εποχή πράγματι πολύ δύσκολη σαν τη σημερινή, που όλοι νοιώθουμε «φτωχοί» και αδιάκοπα ταπεινωμένοι, είναι σκόπιμο να αντιληφθούμε και να επανεξετάσουμε τα στοιχεία εκείνα που συναπαρτίζουν την εθνική μας περιουσία. Και αυτά είναι ο τόπος μας, η γλώσσα μας, η ιστορία μας και η παράδοση μας. Στο Λύκειο, όπως πολλές φορές το έχω πει, γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια, που αφορά όλους μας, για να διατηρήσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά, και να πετύχουμε την οργανική σύνδεση των νέων μας με την παράδοση και με το βιωμένο χρόνο, για
να προβάλλουμε τη ζωντανή πραγματικότητα του τόπου μας σαν ένα σύνολο ενιαίο με θαυμαστό πλούτο παλαιών και νέων μορφών, που δημιουργεί, που ανανεώνεται και αναπροσαρμόζεται σε νέες περιστάσεις, που αφομοιώνει καινούργιες επιδράσεις και ανακαλύπτει νέους δρόμους δημιουργίας.

Νομίζετε ότι υπάρχει κάτι, μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια, που αν μπορούσατε να γυρίσετε πίσω το χρόνο, θα θέλατε να γίνει επιπροσθέτως ή θα θέλατε να το κάνετε διαφορετικά;
Στο παρελθόν πολλές φορές σκέφτηκα τις δυνατότητες που θα μου έδινε μια μόνιμη εργασιακή σχέση σε κάποιον φορέα πολιτισμού. Η τετραετής θητεία μου στη Διεύθυνση Δημοσιευμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού, ήταν μια εξαιρετική εμπειρία η οποία διακόπηκε για να ακολουθήσω την οικογένεια μου στις Βρυξέλλες.
Όπως όμως συμβαίνει πάντα, τις επιλογές μας ξέρουμε και αξιολογούμε, όσα δεν επιλέξαμε δεν τα ξέρουμε. Κι αυτό που κάποτε θεωρήσαμε λάθος μπορεί να αποδειχθεί σωστό. Κάποτε πίστευα ότι εγκατάσταση μου στις Βρυξέλλες με απομάκρυνε από την αρχαιολογία, σήμερα θεωρώ ότι, όπου και αν είμαστε, μπορούμε να βρούμε τρόπους να βαδίσουμε το δρόμο μας, να υπηρετήσουμε τους σκοπούς μας, να αναδείξουμε τις ικανότητες μας και να πραγματοποιήσουμε τα όνειρα και τις επιθυμίες μας.

Ποια είναι η συνεργασία σας με τους ελληνικούς φορείς που εδρεύουν στις Βρυξέλλες αλλά και με τους άλλους ελληνικούς συλλόγους;
Το Λύκειο των Βρυξελλών επιδιώκει και χαίρεται πάντα ποιοτικές συνεργασίες με όλους τους Ελληνικούς φορείς και τους Συλλόγους της Ομογένειας, καθώς επίσης και με τα παραρτήματα του Λυκείου των Ελληνίδων και άλλους ελληνικούς πολιτιστικούς συλλόγους. Με τους περισσότερους από αυτούς έχουμε δημιουργήσει δεσμούς βαθιάς φιλίας και αλληλοϋποστήριξης.

Θα είχατε να κάνετε μια πρόταση σχετικά με τη λειτουργία των ελληνικών συλλόγων και φορέων της Ομογένειας στις Βρυξέλλες και στο Βέλγιο, σε ότι αφορά της συλλογικότητα και τις συνεργασίες;
Νομίζω ότι έχει γίνει μια μεγάλη προσπάθεια τόσο από την Ελληνική Κοινότητα Βρυξελλών, όσο και από την Ομοσπονδία των Ελληνικών Κοινοτήτων στο Βέλγιο για συλλογικές δράσεις και συνεργασίες σε πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ίσως η συχνότερη προσωπική επαφή των διαφόρων εκπροσώπων φορέων και συλλόγων, και όχι μόνο η συχνά αποστασιοποιημένη ενημέρωση μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων, που δεν λέω έχει και αυτή πολλά προσφέρει, να απέδιδε περισσότερο. Δεν είναι πάντα εύκολες οι συνεργασίες, χρειάζεται συνεχής προσπάθεια και κυρίως να καταλάβουμε ότι ο Ελληνικός πολιτισμός, που όλοι υπηρετούμε, είναι ενιαίος.

Τι περιλαμβάνει ο προγραμματισμός των δράσεών σας για το επόμενο χρονικό διάστημα;
Στον προγραμματισμό του Λυκείου για το πρώτο εξάμηνο του 2013 ήταν η θεατρική παράσταση της «Μαρίας Πενταγιώτισσας» του Μποστ, που ανέβηκε μετά από πολύμηνη προετοιμασία, στις 7, 8, 9, και 10 Μαρτίου στο Espace Théâtral SCARABAEUS. Οι σκηνοθέτες μας, Γιάννης Οικονομίδης και Μαρία Καραχάλιου, καθοδήγησαν με αγάπη και μεράκι και κυρίως με την ψυχή τους τη θεατρική ομάδα του Λυκείου, σε ό,τι τους παρείχε η «μποστική» πρώτη ύλη, πειθάρχησαν το θέαμα με ευρηματικότητα και δεξιότητα ως το ακρότατο σημείο και δοκίμασαν όλους μας, θεατές και θεωμένους στο δύσκολο είδος της νεοελληνικής θεατρικής παρωδίας. Το τελικό αποτέλεσμα αισθητικά δικαιωμένο και η επιτυχία μεγάλη.
Ακολουθεί μια παιδική θεατρική παράσταση, όπου θα λάβουν μέρος τα παιδιά του Λυκείου, στις 8 και 9 Ιουνίου στο πολιτιστικό κέντρο De Kam του Wezembeek-Oppem, για να κλείσουμε τη λυκειακή χρονιά.
Ταυτόχρονα λειτουργούν όλη τη χρονιά κανονικά τα χορευτικά τμήματα των ενηλίκων, των εφήβων και των παιδιών δυο φορές την εβδομάδα. Την Πέμπτη στο αθλητικό κέντρο του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Σάββατο στο Centre Sportif του Woluwe St.Pierre.

Και εάν σας ζητούσα να προσδιορίσετε με μια φράση, το πως φαντάζεστε τα επόμενα 20 χρόνια του Λυκείου στο κέντρο της Ενωμένης Ευρώπης;
Ευοίωνα και δημιουργικά. Το Λύκειο των Βρυξελλών θα συνεχίσει απρόσκοπτα το έργο του, ανανεώνοντας αδιάκοπα τις δυνάμεις του και ανακαλύπτοντας νέους δρόμους δημιουργίας, θα είναι παρόν και στα μελλούμενα πολιτιστικά γεγονότα.

Μία ευχή για τον ελληνικό πολιτισμό και τα ελληνικά γράμματα.
Να κρατηθεί όρθιο το γονιμοποιό ελληνικό πνεύμα που δημιούργησε αυτό τον πολιτισμό, που δίνει ευγένεια στα πράγματα του κόσμου και νόημα στον αγώνα της ζωής. Ο σημερινός άνθρωπος πρέπει να πιστέψει στον πολιτισμό του.