«Δέκα και ένα παραμύθια σοφίας για καιρούς κρίσης και άλλων δεινών»

Παρουσίαση στη Gallerie Theorema, στις Βρυξέλλες, την Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου, λίγο πριν από τη λήξη της έκθεσης του Λάμπρου Ψυρράκη «Τέχνη και Κρίση», του βιβλίου της Λίλης Λαμπρέλλη «Δέκα και ένα παραμύθια σοφίας για καιρούς κρίσης και άλλων δεινών», από τις εκδόσεις Πατάκη.

Η βραδιά ήταν ξεχωριστή λόγω της παρουσίας της πολυβραβευμένης (και πρόσφατα βραβευμένης με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής) συγγραφέως Άλκης Ζέη, η οποία και άνοιξε τη βραδιά, μιλώντας για τον τρόπο που έχει η Λίλη Λαμπρέλλη να διαβάζει και να αφηγείται τα κείμενα των άλλων σα να ήταν δικά της και τα δικά της κείμενα σα να ήταν του κάθε αναγνώστη ή ακροατή.

Στη συνέχεια, η Λίλη Λαμπρέλλη μίλησε «εφ' όλης της ύλης» για το λαϊκό παραμύθι, με λόγια από προηγούμενα βιβλία της (Λόγος εύθραυστος κι αθάνατος, Στρίγκλα…), και κυρίως για τις ποικίλες κρίσεις που ανέκαθεν διαχειρίζεται ο μυθικός λόγος. Η βραδιά έκλεισε με την αφήγηση ενός παραμυθιού.

Σχετικά με τα Δέκα και ένα παραμύθια σοφίας για καιρούς κρίσης και άλλων δεινών:

Σχόλιο του Freethinking Zone:
Μεγάλος ο τίτλος για ένα μικρό βιβλιαράκι έ; Ίσως. Μεγάλο το θέμα το οποίο αποτελεί κοινό τόπο των ιστοριών όμως. Εκεί κάπου, στο θάνατο, στο πένθος, στην καταστροφή, στην εξαφάνιση, υπάρχει ο σπόρος της ελπίδας. Αυτό ανασύρει ο ήρωας.  Αισθάνεται ότι έτσι κι αλλιώς είναι χαμένος. Τι γίνεται όμως εάν για παράδειγμα , βρει στο δρόμο του ένα ρεβίθι, όπως συνέβη τον Πολυροβιθά; Ο ήρωας μπορεί να ζήσει ανατροπές.

Γιατί σε όλες του τις μορφές, το λαϊκό παραμύθι στην ουσία μιλάει για ανατροπές με πρώτη και καλύτερη την ανατροπή της παιδικής ηλικίας. Η ανατροπή, όπως βλέπουμε στα παραμύθια της αγαπημένης μας Λίλης Λαμπρέλλη, είναι πλασμένη από μικρούς θανάτους και συνεχείς αναγεννήσεις, η ανατροπή προκαλεί μετακίνηση, απαιτεί αντοχή κι εμπιστοσύνη στη ζωή. Μα μπορεί να φέρει το νέο, να αλλάξει τα πράγματα άρδην, να προκαλέσει μια νέα κατάσταση…

Νέα κατάσταση. Τι κατάσταση; Μαύρη; Άσπρη; Ευημερούσα; Φτωχή; Αγαπησιάρικη; Πολεμική; Χειρότερη ή καλύτερη; Άγνωστο. Κι όπως λέει o Ρίλκε «ποιος μίλησε για νίκες, το παν είναι να αντέξουμε»!

Άλλωστε τι είναι η τύχη; Τι είναι η ατυχία; Όλα περνούν, κι όλα ξανάρχονται … Κι αφού, όπως λεν τα παραμύθια, πολλά κακά βγαίνουμε σε καλό, μπορούμε να ελπίζουμε….

Η ίδια αυτοβιογραφείται:
Είμαι παραμυθού, με την έννοια ότι λέω παραμύθια από την προφορική παράδοση και γράφω μικρές ιστορίες με δομή παραμυθιού – τα τελευταία χρόνια και θεωρητικές σκέψεις πάνω στα παραμύθια, τους συμβολισμούς και την αφήγησή τους. Τα τελευταία μου βιβλία είναι δυο μικρές συλλογές με λαϊκά παραμύθια που αφηγούμαι «με δικά μου λόγια». Με ρίζες στη Μυτιλήνη και τη Μικρασία, γεννήθηκα το 1952 στον Πειραιά. Σπούδασα νομικά και δούλεψα (για λίγο) δικηγόρος στην Αθήνα και (για πολύ) μεταφράστρια στο Λουξεμβούργο και τις Βρυξέλλες (από τα τέλη της δεκαετίας του 80 ως το 2014). Από το 1998 που αφηγούμαι λαϊκά παραμύθια, νιώθω ότι ανήκω στη συντεχνία των παραμυθάδων, «την ευγενική γενιά των σαλτιμπάγκων» που λέει κι ο δάσκαλός μου, ο Ανρί Γκουγκό.

Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί 16 συνολικά δικά μου βιβλία και ένα σιντί με παραμύθια -οι εννέα τελευταίοι τίτλοι με τις εκδόσεις Πατάκη. Από αυτούς, το «Κρυμμένο νερό», με τις εξαίσιες ζωγραφιές της Φωτεινής Στεφανίδη, πήρε το 2011 το βραβείο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (ΙΒΒΥ).
Ανάμεσα στα πιο πρόσφατα είναι δυο μικρές συλλογές («Δέκα και ένα παραμύθια σοφίας για καιρούς κρίσης και άλλων δεινών» και «Η γυναίκα με τα χέρια από φως» -επτά παραμύθια σχέσης), με παραμύθια από την προφορική παράδοση που αφηγούμαι «με δικά μου λόγια».
Επίκειται η έκδοσή τους και σε μορφή audio book, όπως και του βιβλίου «Τα παραμύθια της μουσικής». Επίσης, είναι υπό έκδοση, εικονογραφημένο από τη Βάσω Ψαράκη, «Το κοντολαίμικο κοτσύφι».

 Photo credit: Ράνια Ουρανία Σαραφίδου