Είναι δύσκολο να σταθείς απέναντι σε προσωπικότητες σαν της Μελίνας, προσπαθώντας να γράψεις κατιτίς γι’ αυτές. Ασχέτως αν θα είναι κολακευτικό, αφοριστικό ή ουδέτερο. Η Μελίνα είναι απ’ τους λίγους ανθρώπους που λες μόνο το μικρό τους όνομα αλλά όλοι ανεξαιρέτως καταλαβαίνουν για ποιον μιλάς. Μελίνα. Σκέτο. Όσο κοσμοπολίτικο αέρα κι αν απέπνεε – ιδιαίτερα στους ρόλους της, άλλο τόσο λαϊκή (με την σεμνή έννοια) ήταν. Λαϊκή ναι, αλλά όχι ταπεινή. Η Μελίνα ήταν ένας άνθρωπος ασυμβίβαστος. Ανήσυχος. Με ένα τέτοιο πάθος και ορμή, που –νομίζω κι η ίδια θα μου επέτρεπε να το πω έτσι- δεν κώλωνε πουθενά.
Αν κι είχε μακρά θητεία στο σανίδι, ευρύτερα γνωστή έγινε από τον κινηματογράφο. Στον οποίο παραδόξως άργησε να ντεμπουτάρει. Από μικρή ήθελε να γίνει ηθοποιός, κάτι που η οικογένεια δεν ενέκρινε, με αποτέλεσμα να δώσει κρυφά εξετάσεις για το Εθνικό Θέατρο, στις οποίες πέτυχε και γράφτηκε. Εκεί, θήτευσε κοντά στον Δημήτρη Ροντήρη, ο οποίος πίστεψε σ’ αυτήν, η μοίρα όμως το ‘φερε και το “μπαμ” στο θέατρο το έκανε υπό τις οδηγίες του σπουδαίου Καρόλου Κουν. Αυτό βέβαια ήταν κάτι που την έφερε σε ρήξη με τον Ροντήρη, στην πρεμιέρα ωστόσο της παράστασης Λεωφορείον ο Πόθος, ήταν ανάμεσα στο πολυπληθές κοινό που την καταχειροκρότησε στο τέλος.
Η Μελίνα το είχε αυτό το χάρισμα, να σε κερδίζει. Ακόμα κι αν δεν συμφωνούσες μαζί της, σίγουρα είχε τον τρόπο την να σε κάνει να την αποδεχτείς. Είχε μια αύρα και ένα πάθος που ήταν αδύνατο να μην σε παρασύρει. Κι ήταν ίσως τυχερή που είχε στο πλάι της τον Ζιλ Ντασέν. Τελείως διαφορετικός σαν χαρακτήρας, αλλά στη σχέση τους –προσωπική και επαγγελματική- λειτούργησε περίφημα. Ήταν η ισορροπία που έψαχνε, ώστε να βρει τα δικά της σωστά πατήματα.
Μέσα απ’ τους ρόλους της η Μελίνα, έβγαζε πάντα το προφίλ της ασυμβίβαστης γυναίκας. Της γυναίκας που όχι μόνο δεν θα ανεχτεί τις επιταγές της εκάστοτε ανδροκρατούμενης κοινωνίας, αλλά πηγαίνοντας το κι ένα βήμα παραπέρα, είναι έτοιμη να δεχτεί τις επιπτώσεις των αποφάσεων της. Υφίσταται τις συνέπειες, κερδίζοντας όμως την προσωπική της ελευθερία. Η Μελίνα ήταν όλες αυτές οι γυναίκες. Ήταν η Στέλλα. Το πρότυπο της γυναικείας απελευθέρωσης. Ήταν η Ίλια. Η πόρνη που πάει με όποιον θέλει αυτή. Ήταν η Φαίδρα. Που δεν ρίχνει την ευθύνη στους άλλους και δεν το βάζει στα πόδια.
Το ίδιο προφίλ κράτησε, κι ίσως με ακόμα εντονότερο τρόπο, όταν ασχολήθηκε με την πολιτική. Είχε ενεργό ρόλο στην σύσταση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, στο οποίο διατήρησε το Υπουργείο Πολιτισμού, αντέχοντας μάλιστα 16 ανασχηματισμούς. Όλα αυτά αμέσως μετά την πτώση της Δικτατορίας, εποχή κατά την οποία η Μελίνα άλλαξε σαν άνθρωπος. Κατά την γερμανική κατοχή δεν είχε μπει στην αντίσταση, γιατί προτίμησε να αφοσιωθεί στις σπουδές της κι αυτό είχε σαν συνέπεια να μπει στο στόχαστρο. Όταν έγινε το πραξικόπημα, ήταν στο εξωτερικό. Έπαιζε στο Broadway, την μεταφορά της ταινίας ‘’Ποτέ την Κυριακή’’. Τώρα όμως ήταν άλλη η εποχή και διαφορετική η συγκυρία. Ανέλαβε δράση. Τόνιζε με κάθε ευκαιρία πως πρέπει να επιβληθεί εμπάργκο στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ και τις υπόλοιπες δημοκρατικές χώρες, προκειμένου να μην στηρίζεται οικονομικά από την τουριστική κίνηση η Χούντα. Δημόσιοι αφορισμοί προς τα πρόσωπα των συνταγματαρχών όπου βρισκόταν, κάλεσμα προς τον λαό κάθε χώρας για αντίσταση. Όλα αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα να της αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια. Πράγμα που έφερε βαρέως.
Επί των ημερών της λοιπόν, στο Υπουργείο Πολιτισμού έγιναν κινήσεις ουσίας. Ήταν αυτή πίσω από την σύσταση των ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. (Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο). Ήταν αυτή που συνέλαβε και εισήγαγε τον θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Ήταν αυτή που ξεκίνησε το μεγαλεπήβολο έργο της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων στην Αθήνα. Ήταν αυτή που συνέλαβε την ιδέα ενός καινούριου μουσείου, αποκλειστικά για την Ακρόπολη. Κυρίως όμως, ήταν αυτή που ξεκίνησε τον αγώνα για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα. Ανέκαθεν λάτρευε την πατρίδα της, αλλά αυτό που την τσίγκλησε, ήταν όταν σε ένα γύρισμα στο Βρετανικό Μουσείο, η Διεύθυνση ζήτησε χρήματα για να επιτραπεί το γύρισμα μπροστά στα Ελγίνεια. Αυτό την εξόργισε. Από τότε, με παροιμιώδη επιμονή, με αλλεπάλληλες συναντήσεις με πολιτικούς ηγέτες και ανθρώπους του πνεύματος και με συνεχείς εκκλήσεις, προσπάθησε μέχρι τελευταία στιγμή για να τα δει εκεί που ανήκουν. Κι όπως χαρακτηριστικά είχε δηλώσει ‘’Τα μάρμαρα θα επιστρέψουν πριν πεθάνω. Αλλά κι αν ακόμα πεθάνω, όταν αυτά επιστρέψουν θα ξαναγεννηθώ’’.
Η Μελίνα, η ατίθαση μικρή που αποκαλούσε τους εκλεκτούς καλεσμένους του παππού της Σπύρου Μερκούρη με τα μικρά τους ονόματα, η ανυπότακτη γυναίκα που επέβαλε τον δικό της φεμινισμό μέσα απ ́ τους ρόλους της, η δραστήρια πολιτικός που απέδειξε πως ο πολιτισμός οφείλει να είναι προτεραιότητα στις υπουργικές ατζέντες, η ηθοποιός που ξεσήκωσε ολόκληρη την Κρουαζέτ στις Κάννες με συρτάκι, η φωνή που με την ιδιαίτερη χροιά σε κάνει με ένα ‘’χάρτινο φεγγαράκι’’ να ανατριχιάσεις, έχει αφήσει κληρονομιά αρκετή για να πεις με ασφάλεια ότι αν στην σύγχρονη Ελλάδα υπήρχε το Δωδεκάθεο, αυτή δικαιωματικά θα άνηκε εκεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια για το άρθρο "Μελίνα Μερκούρη."