Προς κατάργηση των χρεώσεων για τις χειραποσκευές στις πτήσεις εντός ΕΕ;

Νέο δικαίωμα για τους αεροπορικούς επιβάτες

Η Επιτροπή Μεταφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε τροπολογία σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, η οποία κατοχυρώνει το δικαίωμα μεταφοράς χειραποσκευής έως 7 κιλά χωρίς πρόσθετο κόστος. Η πρόταση προβλέπει ότι το βάρος αυτό θα επιτρέπεται επιπλέον μιας μικρότερης προσωπικής αποσκευής που χωρά κάτω από το κάθισμα.

Εφόσον επιβεβαιωθεί η ρύθμιση στις διαπραγματεύσεις με τα κράτη-μέλη της ΕΕ, οι επιβάτες θα μπορούν να μεταφέρουν δωρεάν τόσο μια χειραποσκευή έως 7 κιλά όσο και μία προσωπική τσάντα. Πρόκειται για σημαντική αλλαγή, η οποία βασίζεται σε απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2014, σύμφωνα με την οποία οι χειραποσκευές συνιστούν «αναγκαίο στοιχείο» της επιβατικής μεταφοράς, εφόσον τηρούνται εύλογα όρια βάρους και διαστάσεων.

Αντιδράσεις από τις αεροπορικές εταιρείες

Η τροπολογία έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των λόμπι των αεροπορικών εταιρειών. Η Ουρανία Γεωργουτσάκου, διευθύνουσα σύμβουλος του οργανισμού Airlines for Europe (A4E), δήλωσε ειρωνικά: «Τι ακολουθεί; Υποχρεωτικό ποπκόρν και ποτό με κάθε εισιτήριο κινηματογράφου;». Προσέθεσε επίσης ότι «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έπρεπε να επιτρέπει στους ταξιδιώτες να επιλέγουν τις υπηρεσίες που θέλουν, αυτές που πληρώνουν και – το σημαντικότερο – αυτές που δεν επιθυμούν».

Οι αεροπορικές, ιδιαίτερα οι εταιρείες χαμηλού κόστους, αντιδρούν επειδή η εφαρμογή της ρύθμισης θα πλήξει τον τρόπο τιμολόγησής τους. Αυτή τη στιγμή, πολλές από αυτές επιτρέπουν δωρεάν μόνο μια πολύ μικρή τσάντα και χρεώνουν τις χειραποσκευές, ακόμα κι αν αυτές χωρούν στον χώρο αποσκευών εντός καμπίνας.

Οικονομικές επιπτώσεις για τις low-cost εταιρείες

Η Ryanair, χαρακτηριστικό παράδειγμα αερομεταφορέα χαμηλού κόστους, ανέφερε έσοδα ύψους 4,7 δισεκατομμυρίων ευρώ από πρόσθετες υπηρεσίες, όπως αποσκευές, επιλογή θέσεων και προτεραιότητα επιβίβασης – ποσό που αντιστοιχεί σε σχεδόν το ένα τρίτο των συνολικών εσόδων της.

Οι εταιρείες επίσης υποστηρίζουν πως η καθολική δυνατότητα μεταφοράς χειραποσκευών μπορεί να προκαλέσει καθυστερήσεις κατά την επιβίβαση, αν δεν επαρκεί ο χώρος στις καμπίνες. Σε επιστολή τους προς τα μέλη του Κοινοβουλίου πριν την ψήφο, οι A4E τόνισαν ότι «ένα τυπικό αεροσκάφος διαθέτει 180 θέσεις αλλά μόνο 90 θέσεις για αποσκευές στους επάνω χώρους αποθήκευσης».

Σαφείς προβλέψεις στη νέα νομοθεσία

Η τροπολογία δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: επιτρέπει την αποθήκευση της χειραποσκευής «είτε στην καμπίνα του αεροσκάφους (ως χειραποσκευή) είτε στον χώρο αποσκευών, ως παραδοτέα αποσκευή». Οι αεροπορικές θα μπορούν να αρνηθούν την επιβίβαση της χειραποσκευής μόνο για λόγους ασφαλείας, που σχετίζονται με το βάρος, το μέγεθος ή τα χαρακτηριστικά του αεροσκάφους.

Οι νέες διαστάσεις που τίθενται ως όριο είναι το άθροισμα 100 εκατοστών για μήκος, πλάτος και ύψος – κοινό πρότυπο που στόχο έχει την εξάλειψη της αυθαιρεσίας μεταξύ διαφορετικών εταιρειών.

Πολιτική συναίνεση και καταναλωτική στήριξη

Η πρόταση υποβλήθηκε από τον Matteo Ricci των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, ο οποίος είναι και εισηγητής του φακέλου. Υποστηρίχθηκε από ευρύ φάσμα πολιτικών ομάδων στο Ευρωκοινοβούλιο και ενσωματώθηκε στη θέση του σώματος για τη νομοθετική πρόταση του 2023, που στοχεύει στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των επιβατών.

Μέχρι στιγμής, η Ισπανία έχει δηλώσει ότι υποστηρίζει την αλλαγή, γεγονός που ενισχύει τις πιθανότητες έγκρισης από το Συμβούλιο της ΕΕ, όπου η τελική μορφή του νόμου θα αποφασιστεί σε συνεργασία με το Κοινοβούλιο.

Ο Steven Berger, ανώτερος νομικός σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Καταναλωτών, χαιρέτισε την «ξεκάθαρη θέση για τις χειραποσκευές», σημειώνοντας ότι ανταποκρίνεται σε «μια θεμελιώδη καταναλωτική προσδοκία»: να μπορεί κανείς να μεταφέρει χωρίς χρέωση μια χειραποσκευή και μια προσωπική τσάντα.

Τι μένει να γίνει

Το επόμενο βήμα είναι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ευρωκοινοβουλίου και Συμβουλίου για την τελική έγκριση της πρότασης. Αν η νέα νομοθεσία περάσει, θα αλλάξει δραστικά το τοπίο στις ευρωπαϊκές αερομεταφορές, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την προστασία των επιβατών.