Ο εικαστικός Νίκος Ναυρίδης στις Βρυξέλλες

Η γκαλερί Bernier-Eliades από το 1977 έχει δυναμική παρουσία στον χώρο της σύγχρονης Τέχνης τόσο στην Αθήνα (1977) όσο και στις Βρυξέλλες (2016).

Η ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά τον όμορφο χώρο Τέχνης της Μαρίνας Ηλιάδη και του Jean Bernier μας δόθηκε στα εγκαίνια της προσωπικής έκθεσης του Νίκου Ναυρίδη με τίτλο «When you sing» στην γκαλερί Bernier-Eliades στις Βρυξέλλες, στην ιδιαίτερη σε χαρακτήρα γειτονιά της πλατείας Châtelain.
Τον γνωστό Έλληνα εικαστικό τον είχαμε συναντήσει στην έκθεση No Country for Young Men. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στο Bozar τον Μάρτιο του 2014 με την συμβολή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, με αφορμή την ανάληψη της Ελληνικής Προεδρίας στην ΕΕ.

Jean Bernier, Marina Eliades

Τα πέντε έργα που κοσμούν την γκαλερί Bernier-Eliades φέρνουν αρχικά αντιμέτωπο τον θεατή με απλές, εντυπωσιακές φόρμες οι οποίες εμπεριέχουν λόγο. Τα έργα εκπέμπουν έναν διττό δυναμισμό μέσα από την απλότητα τους: οι αρμονικά φτιαγμένες, τέλειες επιφάνειες, με τον λόγο μέσα τους συνδυάζονται με το νόημα των επιλεγμένων φράσεων του Samuel Beckett. Η σειρά αυτή των έργων βασίζεται πάνω στην προηγούμενη δουλειά του καλλιτέχνη, με τίτλο «Fail again Fail better», τα οποία είχαν παρουσιαστεί για πρώτη φορά στα Αισχύλεια στην Ελευσίνα, το 2013. Τα έργα είναι από φράσεις του ιρλανδού λογοτέχνη, ποιητή και θεατρικού συγγραφέας κυρίως από το «Waiting for Godot», «Endgame», και άλλα. «Τα έργα αυτά αποτελούν μία τομή σε μία διαδικασία, σε μία πορεία κάποιων πραγμάτων» μας λέει ο Νίκος Ναυρίδης.

«Try again. Fail again. Fail better»

Η κουβέντα μας με τον εικαστικό Νίκο Ναυρίδη ξεκινάει από τα Αισχύλεια και την συνεργασία με τον Γιώργο Σκιάνη, υπεύθυνο εικαστικών της Ελευσίνας: «Ξεφυτέψαμε ένα χωράφι από στάρια και το φυτέψαμε στα 5 στρέμματα στο παλαιό ελαιοτριβείο του Κανελλόπουλου. Μετά από ένα χρόνο σε συνεργασία με την γκαλερί κράτησα το χρυσό τοπίο από τον σπαρμένο με στάρι τόπο και την κόκκινη από led με ένταση φράση “Try again. Fail again. Fail better” του Samuel Beckett η οποία, σε έναν βαθμό σήμαινε Εγρήγορση». Η σχέση του Έλληνα εικαστικού με τα κείμενα του Samuel Beckett δίνουν το «παρών» συχνά στη συζήτηση μας: « Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο Beckett ό,τι κάνει το κάνει έχοντας βγει από ένα πόλεμο αλώβητος και εσωτερικά και εξωτερικά. Φράσεις, λόγια, αδιέξοδα, εσωτερικές αντιπαλότητες και αναζητήσεις έχουν να κάνουν με έναν πόλεμο υπαρκτό» προσθέτει, ενώ σε μία παλαιότερη συνέντευξή του στον M.Hulot είχε αναφέρει σχετικά: «Χρησιμοποιώ τη φράση του Μπέκετ «Ever tried. Ever failed. No matter. Try Again. Fail again. Fail better» (Πάντα να προσπαθείς. Πάντα να αποτυγχάνεις. Δεν πειράζει. Να προσπαθήσεις ξανά. Να αποτύχεις ξανά. Να αποτύχεις καλύτερα) σαν «προφητεία», έναν «σύγχρονο χρησμό», όμως πιο τρυφερό, παρηγορητικό, γι” αυτό και ιαματικό, που ενεργοποιεί συνειδήσεις. Αν αυτή η φράση δεν μπορούσε να μας χαρίσει ολοκληρωτική άφεση και γαλήνη, τότε τα λάθη μας δεν θα ήταν ευλογία. Όντας λιγότερο γενναιόδωρος από τον Μπέκετ και περισσότερο επιπόλαιος, πιστεύω ότι αξίζει να ελπίζουμε ακόμα και το ανέφικτο, αφού συχνά η αποτυχία και η επιτυχία δεν διαφέρουν».

H εγκατάσταση στο παλιό Ελαιουργείο της Ελευσίνας, Αισχύλεια 2013

Η ελληνική Τέχνη στο εξωτερικό

Η κουβέντα μας συνεχίζεται και η ερώτηση μου αφορά στην μεταφορά και την αντιμετώπιση της ελληνικής εικαστικής δημιουργίας στο εξωτερικό και στην ιδιαιτερότητα της πολυπολιτισμικότητας της πόλης των Βρυξελλών: « Οι εντοπιότητες και οι ιθαγένειες των καλλιτεχνών δεν έχουν υπόσταση. Η ταχύτητα της γνώσης και της μετάδοσης της πληροφορίας, τα ταξίδια, όλα αυτά έχουν μεταφερθεί σε συμβιώσεις καθώς και στην αντοχή στην ταχύτητα των πραγμάτων. Σίγουρα όμως έχει να κάνει και με το πόσο κάποιος συνδιαλέγεται με πράγματα που γίνονται τόσο στον τόπο του όσο και έξω από αυτόν. Παλιά ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Σήμερα το σημαντικό είναι οι κεντροευρωπαίοι, οι άνθρωποι από άλλους τόπους, να αντιληφθούν πως συνομιλούν με τα έργα μας, με τα προβλήματα που οι ίδιοι αντιμετωπίζουν σαν κοινωνικές ομάδες ή ως ατομικές ιδιαιτερότητες. Σ’ αυτό το σημείο έρχεται κάποιος να στηρίξει ότι ένα έργο συνομιλεί ισότιμα με αυτό που συμβαίνει στη Γαλλία, στο Βέλγιο ή στην Ουρουγουάη: ο καλλιτέχνης διαπραγματεύεται μέσα από την δική του εμπειρία τα προβλήματα, προσωπικά ή κοινωνικά, τα οποία ο θεατής έρχεται να ανακαλύψει βλέποντας το έργο του».

Η δημιουργία αντιμέτωπη με τον χρόνο

Λίγο πριν κλείσουμε την γρήγορη συνέντευξη με τον Νίκο Ναυρίδη η συζήτησή μας έρχεται στην καλλιτεχνική δημιουργία και την έννοια του χρόνου στη Τέχνη: « Δεν ξέρω αν η διάρκεια σήμερα είναι ίδια με την διάρκεια που υπήρχε στις αρχές του 20ου αιώνα. Η έννοια της διάρκειας διαμορφώνεται πλέον σε άλλου είδους επίπεδα όπως για παράδειγμα, σε αυτό της αντοχής στις ταχύτητες. Παλαιά η διάρκεια είχε να κάνει με αξίες που άλλαζαν πολύ αργά. Σήμερα τα πράγματα αλλάζουν αφάνταστα γρήγορα άρα και ένα έργο -το οποίο αναφέρεται πάντα στον ανθρώπινο παράγοντα ο οποίος δεν αλλάζει, μετασχηματίζεται, αλλά μένει πάντα ο ίδιος- «δουλεύει» έχοντας πολλαπλά επίπεδα διαφορετικότητας ανθρώπων. Ένα έργο το οποίο έγινε παραδείγματος χάρη στις αρχές του ’90, σήμερα, με το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έρχεται να μπει μέσα σε άλλες συμβάσεις, με άλλους όρους και προσλαμβάνουσες».

Συμμετοχή στη International Biennial of Contemporary Art στην Λετονία

Ο Έλληνας εικαστικός Νίκος Ναυρίδης θα συμμετέχει στην RIBOCA (Riga International Biennial of Contemporary Art). Στο πρώτο μέρος της σημαντικής αυτής έκθεσης, το οποίο αρχίζει την 1η Ιουνίου 2018, επιμελήτρια ( Chief Curator) έχει οριστεί η γνωστή μας από τις Βρυξέλλες Κατερίνα Γρέγος.

Η επιμελήτρια Κατερίνα Γρέγος

« The artist on the composer » στην Εθνική Λυρική Σκηνή

Την ημέρα των εγκαινίων της προσωπικής έκθεσης του Νίκου Ναυρίδη στις Βρυξέλλες ήρθε το νέο της επιλογής του Έλληνα εικαστικού από την Εθνική Λυρική Σκηνή σε ένα πρόγραμμα (Ιανουάριος 2019) το οποίο διασυνδέει πρωτοπόρους σύγχρονους εικαστικούς και σκηνοθέτες ή/και παραγωγούς ταινιών με τη «ζωντανή» εκτέλεση ορχηστρικής μουσικής. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Λυρικής Σκηνής «μέσα από έργα που αποτελούν καρπούς νέων αναθέσεων, κάθε καλλιτέχνης συνομιλεί με το έργο ενός κλασικού συνθέτη απαλλαγμένος από τις συνήθεις οπερατικές συμβάσεις και την αφήγηση, πραγματοποιώντας άνοιγμα προς ένα κοινό που μπορεί να μην έχει ασχοληθεί προηγουμένως με την όπερα».

Συμμετοχή της γκαλερί Bernier-Eliades στα 50 χρόνια Art Brussels

Η μεγάλη έκθεση τέχνης Art Brussels ανοίγει και φέτος τις πόρτες της, με την φετινή διοργάνωση να είναι ιδιαίτερη καθώς γιορτάζονται τα 50 της χρόνια, στα καλλιτεχνικά δρώμενα των Βρυξελλών. Στη φετινή επετειακή διοργάνωση πάνω από 147 γκαλερί σύγχρονης τέχνης θα λάβουν μέρος φέτος, από 33 διαφορετικές χώρες, παρουσιάζοντας καλλιτέχνες ανερχόμενους αλλά και καταξιωμένους.
Η γκαλερί Bernier-Eliades λαμβάνει μέρος στο πολύ σημαντικό αυτό πολιτιστικό γεγονός της πόλης μας ενώ στα πολύ ενδιαφέροντα έργα που θα φιλοξενηθούν στο χώρο της συμμετοχή θα έχει με έργο του και ο Νίκος Ναυρίδης καθώς και τρεις ακόμα επιλεγμένοι Έλληνες εικαστικοί.

Λίγα λόγια για τον Νίκο Ναυρίδη

Ο Νίκος Ναυρίδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τέχνη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, όπου και είναι καθηγητής από το 2008. Το έργο του έχει παρουσιαστεί σε πολυάριθμες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Μεταξύ των επιλεγμένων εκθέσεών του συγκαταλέγονται και οι εξής: ANTIDORON. Συλλογή ΕΜΣΤ, documenta 14, Μουσείο Fridericianum, Κάσσελ (2017)· No Country for young men. Contemporary Greek art in time of Crisis, Bozar, Κέντρο Καλών Τεχνών, Βρυξέλλες (2014)· A Thousand Doors. Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αθήνα, ΝΕΟΝ & Whitechapel Gallery (2014)· Between the optimism of the will and the pessimism of the intellect / Από την απαισιοδοξία της νόησης στην αισιοδοξία της πράξης, 5η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (2015)· Try Again. Fail Again. Fail Better, Φεστιβάλ Αισχύλεια 2013, Ελευσίνα· The First Image, CRAC, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, Σετ, Γαλλία (2009)· Transexperiences, Greece 2008, Εκθεσιακός χώρος τέχνης 798, Πεκίνο, Κίνα· Take a deep breath, Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης Tate Modern, Λονδίνο (2007)· Nuit Blanche 2004, Hôpital Saint-Lazare, Παρίσι, Γαλλία· Nikos Navridis, Difficult Breaths, Ίδρυμα La Caixa, Μαδρίτη, Ισπανία (2004), και πολλές ακόμα στη Σουηδία, την Κορέα, το Μεξικό, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα στις διεθνείς Μπιενάλε της Βενετίας (2001 και 2005), της Κωνσταντινούπολης (1997), του Σάο Πάολο (1996) και της Σάντα Φε, στο Νέο Μεξικό (1999).

Άρθρο: Γιάννης Δήμας
Φωτογραφίες έκθεσης: Αλέξανδρος Μιχαηλίδης / Newsville.be 
Φωτογραφίες Κ.Γρέγος / Εγκατάσταση στα Αισχύλεια: Δημ. Ναυρίδης / Newsville.be