Μουσείο Άλατος: ένα μοναδικό μουσείο ανοίγει τις πόρτες του στο Μεσολόγγι

Μία ιδιωτική πρωτοβουλία πρότυπο τουριστικής έλξης για την Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου.

Φτάνοντας στην Τουρλίδα και ανάμεσα στις τεράστιες εκτάσεις της λιμνοθάλασσας το κτίριο του Μουσείου Άλατος ξεχωρίζει με την διακριτική αισθητική του. Στην είσοδο του μας περιμένει χαμογελαστός ο ιδρυτής του Μουσείου, ο Νίκος Κορδόσης, δίπλα ακριβώς στο όμορφο λογότυπο του Μουσείου, με την ξεχωριστή φωτογραφία του φωτογράφου Νίκου Σιάμου.

Όπως μας εξηγεί ο ιδρυτής του Μουσείου η μεγάλη προσπάθεια της συνολικής ανακατασκευής άρχισε με την εξυγίανση του εδάφους και του εξωτερικού χώρου των σημερινών εγκαταστάσεων. Το παλαιό γκρεμισμένο κτίριο βρισκόταν μέσα στις καλαμιές σε ένα γεμάτο από σκουπίδια χώρο, στον οποίο, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Νίκος Κορδόσης, «βρέθηκαν ακόμα και θαμμένες βόμβες κανονιών από την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης»!

«Αλάτι, ο λευκός θησαυρός»: η έκθεση προπομπός του Μουσείου Άλατος.

Το έναυσμα της όμορφης αυτής ιστορίας ξεκινάει το 2010 όταν μετά από ιδέα της Δέσποινας Κανελλή- Κορδόση οργανώνεται από την Διέξοδο η έκθεση με τίτλο «Αλάτι, ο λευκός θησαυρός». Η έκθεση με 7.500 συνολικό αριθμό επισκεπτών αποτέλεσε τον προπομπό του μελλοντικού εγχειρήματος. Η μεγάλη της επιτυχία αλλά και οι προτροπές φίλων και γνωστών στο να διατηρηθεί η μοναδική συλλογή των εκθεμάτων έφερε την ιδέα της ανεύρεσης ξεχωριστού χώρου για την μόνιμη εγκατάσταση της. Έτσι, σε συνεννόηση με την Δημοτική αρχή ο Νίκος και η Δέσποινα Κορδόση παίρνουν το παλιό κτίριο των δημοτικών αλυκών και δύο στρέμματα περιβάλλοντος χώρου για την εκπόνηση του φιλόδοξου σχεδίου. Την ίδια στιγμή, επιχειρηματίες και γνωστές εταιρίες εμπορίου αλατιού δηλώνουν το έμπρακτο ενδιαφέρον τους για χορηγίες και ανάληψη δράσης στο σχέδιο της κατασκευής του Μουσείου Άλατος. Όμως, οι πολιτικο-οικονομικές εξελίξεις του 2011 και η είσοδος της Ελλάδας στην περίοδο των μνημονίων σταμάτησαν τις όποιες ιδέες υπήρχαν στο τραπέζι.

12 χρόνια προσπαθειών

Το 2019 το οικονομικό περιβάλλον φαίνεται ευοίωνο και με προσωπικές πια προσπάθειες και οικονομίες ο Νίκος και η Δέσποινα Κορδόση μπαίνουν στην τελική ευθεία της ανακατασκευής του κτιρίου ενώ στα χρόνια της αναμονής έχουν καταφέρει να εμπλουτίσουν το εκθεσιακό, μουσειακό υλικό. Η βοήθεια του Δήμου στην ανακατασκευή της στέγης του κτιρίου γίνεται πραγματικότητα και το συνολικό έργο τελειώνει μέσα σε 7 μήνες. Η περίοδος της πανδημίας αναστέλλει την λειτουργία του Μουσείου Άλατος και όλα θα ξεκινήσουν και πάλι τον Μάιο του 2021.

14.000 συνολικά χρήσεις είναι το εντυπωσιακό νούμερο για το τι μας προσφέρει το αλάτι.

Στην είσοδο του Μουσείου Άλατος υπάρχει οθόνη με βίντεο που μπορεί να δει ο επισκέπτης την μεταμόρφωση του χώρου αλλά και τα στάδια των επίπονων εργασιών. Παρ΄ ότι στο μέρος αυτό λειτουργούσαν οι δημοτικές αλυκές, την ύπαρξη του χώρου και του παλαιού κτίσματος δεν την ήξερε σχεδόν κανείς στο Μεσολόγγι πέρα ίσως από τους εποχιακούς εργάτες οι οποίοι δούλευαν την καλοκαιρινή περίοδο.

Η ξενάγηση μας στο Μουσείο Άλατος γίνεται από την Δέσποινα Κανελλή-Κορδόση. Είναι εντυπωσιακό το πόσα πράγματα μπορείς να μάθεις για το αλάτι στις έξι θεματικές αίθουσες του όμορφου χώρου. Την καλλιέργεια, πότισμα και συγκομιδή του αλατιού, αλλά και για το αλάτι ως ορυκτό, ως στοιχείο πολύτιμο σε ιχνοστοιχεία για το έδαφος, αναγκαίο στη βυρσοδεψία, αλλά και με πολλές εφαρμογές στην καθημερινότητα μας όπως στην αφαλάτωση των οικιακών συσκευών και άλλων.

Η πρώτη αίθουσα του Μουσείου εντάσσει τον επισκέπτη στο πνεύμα του αρχίζοντας από την ιστορία του κτιρίου και την σταδιακή μετατροπή του από κοιτώνα εργατών της αλυκής σε αποθήκη άχυρου για τα άλογα που έσερναν τα βαγονέτα μεταφοράς του αλατιού και τελικά σε σύγχρονο μουσείο. Στην δεύτερη θεματική αίθουσα ο επισκέπτης πληροφορείται για τις πηγές προέλευσης του αλατιού. Μπορεί να να δει αλάτια από όλο τον κόσμο σε διαφορετικές κοκκομετρίες και χρωματισμούς, να γνωρίσει την σχέση του αλατιού με την κτηνοτροφία και την υγεία καθώς και τις 14.000 γνωστές και άγνωστες χρήσεις του. Συνεχίζοντας στην επόμενη θεματική ενότητα μαθαίνουμε σημαντικές λεπτομέρειες για την επίδραση του αλατιού τόσο στη παγκόσμια όσο και στην τοπική οικονομία. Η ιστορία των αλυκών του Μεσολογγίου ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας μέσα από πληθώρα εγγράφων, φωτογραφιών και βιντεοπροβολών ενώ σε ιδιαίτερο χώρο πληροφορούμαστε για τα εκατοντάδες πουλιά που ενδημούν στον ευρύτερο χώρο των αλυκών και στη λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας.

Ιδιαίτερο χαρακτήρα έχει η τέταρτη θεματική αίθουσα. Σε αυτή γίνεται η σύνδεση του αλατιού με την Τέχνη, την Θρησκεία και τον Πολιτισμό. Έργα Τέχνης, ντοκουμέντα από την λογοτεχνία, στοιχεία που συνδέουν το αλάτι με καλλιτέχνες ανά τον κόσμο. Η παρουσίαση του αλατιού ως στοιχείο που το συναντάμε σε διαφορετικές θρησκείες αλλά και συνύπαρξη του τουριστικού ενδιαφέροντος με το αλάτι αποτελούν έναν ξεχωριστό πλούτο γνώσης για τον επισκέπτη.

Στην επόμενη αίθουσα παρουσιάζεται η μοναδική, γνωστή στην Ελλάδα, συλλογή αλατιερών που χρονολογούνται από το 1800 μέχρι τις μέρες μας. Ο επισκέπτης μπορεί να δει 1500 εκθέματα, από διαφορετικά υλικά, αλατιέρες χειροποίητες και βιομηχανικές από διαφορετικά μέρη του κόσμου. Τέλος, στην τελευταία αίθουσα, ο επισκέπτης μπορεί να προμηθευτεί αλάτι Μεσολογγίου, την περίφημη και ξακουστή “αφρίνα”, συλλεκτικές αλλά και σύγχρονες πρωτότυπες αλατιέρες, αλάτια απ΄ όλο τον κόσμο, έργα τέχνης από αλάτι και αναμνηστικά των αλυκών και του Μεσολογγίου.

Μουσείο του Άλατος ως πόλος τουρισμού

Η συζήτηση μας με τον Νίκο Κορδόση μας φέρνει και στα μελλοντικά βήματα του εγχειρήματος. Ο ιδρυτής του Μουσείου Άλατος μας αναφέρει την σκέψη για έκδοση βιβλίου με θέμα την ιστορία των αλυκών από τον 14ο αιώνα μέχρι σήμερα αλλά η συζήτηση μας επικεντρώνεται κυρίως στο πως το Μουσείο Άλατος θα μπορέσει να συνεισφέρει τα μέγιστα και να λειτουργήσει δυναμικά ως τουριστικός πόλος έλξης για ελληνικό και διεθνές κοινό, για απλούς επισκέπτες που περνούν από την Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου αλλά και για πιο εξειδικευμένο κοινό από τον επιστημονικό, ακαδημαϊκό και τον επιχειρηματικό κόσμο. Ο Νίκος Κορδόσης έχει ήδη εκπονήσει ένα συνολικό σχέδιο τουριστικής αξιοποίησης της γύρω περιοχής με κατασκευή καταλυμάτων, με έξυπνο τρόπο μετακίνησης για τους επισκέπτες που θέλουν να θαυμάσουν τις ιδιαίτερες ομορφιές της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου. Να θυμίσουμε πως πάνω από 290 είδη πτηνών ευδοκιμούν στην περιοχή, μεταξύ των οποίων τα πανέμορφα φλαμίνγκο, ενώ τα γνωστά ιαματικά λασπόλουτρα αλλά και αλάτι μαζί με τα άλλα ιδιαίτερα προϊόντα της περιοχής ενδυναμώνουν τα επιχειρήματα για μία συνολική στρατηγική αντιμετώπιση του ιδιαίτερου τουριστικού προϊόντα της πόλης του Μεσολογγίου.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Μουσείο Άλατος – Salt Museum (@mouseio_alatos)

Μουσείο Άλατος,

Τουρλίδα, Μεσολόγγι

Τηλέφωνο επικοινωνίας: +3026310 25293

Εmail mouseioalatos@gmail.com

Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Τετάρτη έως Κυριακή 11:00-18:00 .

Φωτογραφίες Newsville.be