Καταγγελίες λόγω διακρίσεων στην εύρεση κατοικίας στο Βέλγιο

Οι διακρίσεις στη βελγική αγορά κατοικίας βρίσκονται στο ραντάρ των ερευνητών και των υπευθύνων χάραξης πολιτικής εδώ και αρκετό καιρό – αλλά παρά τις αυξανόμενες μελέτες που δείχνουν ότι οι άνθρωποι με καταγωγή από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή στερούνται στέγασης, το πρόβλημα συνεχίζει να παραμένει.

Αν και η άρνηση στέγασης σε κάποιον με βάση τη φυλή ή την εθνικότητα είναι αντίθετη με το νόμο στο Βέλγιο, υπήρξαν τουλάχιστον 300 καταγγελίες για διακρίσεις στην αγορά κατοικίας, μέσα στο 2022.

Οι περισσότερες από αυτές αφορούσαν διακρίσεις με βάση την οικονομική κατάσταση των ενοικιαστών, τα φυλετικά κριτήρια αλλά και την αναπηρία.

Μια γυναίκα μαροκινής καταγωγής, παραδέχθηκε μιλώντας σε βελγικά μέσα ότι έχει πέσει θύμα διακρίσεων σε πολλές περιπτώσεις.

Παρά το γεγονός ότι εργάζεται, είναι παντρεμένη και δεν έχει κατοικίδια ή παιδιά – με άλλα λόγια συμπληρώνει το προφίλ αυτού που ορισμένοι θα θεωρούσαν ως τον ιδανικό ενοικιαστή – της αρνήθηκαν επανειλημμένα τη στέγαση.

«Η κυρία στο πρακτορείο μου είπε: «Άκου, θα σου πω κάτι, αλλά δεν το άκουσες από εμένα: Ο ιδιοκτήτης δεν θέλει Άραβες ή μαύρους», λέει.

Μια άλλη φορά, αφού κανόνισε να συναντήσει την ιδιοκτήτρια ενός σπιτιού που την ενδιέφερε να νοικιάσει, η ιδιοκτήτρια ισχυρίστηκε ότι ξέχασε τα κλειδιά αφού την είδε από κοντά.

«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η επιλογή ενός ενοικιαστή δεν είναι απαραίτητα διάκριση», είπε στο RTBF η Nathalie Denies της Unia, ενός ανεξάρτητου δημόσιου ιδρύματος που καταπολεμά τις διακρίσεις και προωθεί τις ίσες ευκαιρίες.

«Έτσι, ο ιδιοκτήτης διατηρεί πάντα το δικαίωμα επιλογής σύμφωνα με μια σειρά κριτηρίων που δεν έχουν να κάνουν με διακρίσεις».

Άλλα κριτήρια, από την άλλη, δεν μπορούν νομικά να σταθούν ως λόγος άρνησης από πλευράς ιδιοκτήτη.

Αυτά περιλαμβάνουν «τα εντελώς ρατσιστικά στερεότυπα που υπονοούν ότι τα άτομα ξένης καταγωγής δεν θα είχαν τις ικανότητες ή τη δυνατότητα να διαχειρίζονται ένα ακίνητο, και θα χρησιμοποιούσαν την ιδιοκτησία με εντελώς παράλογο τρόπο ή θα ήταν πολύ πιο θορυβώδεις επειδή θα προσκαλούσαν κι άλλους».

Η Nathalie Denies προσθέτει ότι «όλα αυτά τα στερεότυπα συνδέονται με την έλλειψη κατανόησης».

Για ανθρώπους όπως η γυναίκα στο παραπάνω παράδειγμα, αυτά τα στερεότυπα σημαίνουν ότι της είναι πιο δύσκολο να βρει μια στέγη, ανεξάρτητα από το εισόδημά της.

«Έχω την εντύπωση ότι δεν μας αντιμετωπίζουν ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας – είναι λίγο δύσκολο να το αποδεχθούμε γιατί πιστεύω ότι η στέγαση είναι αστικό δικαίωμα, είναι δικαίωμα κάθε πολίτη», είπε.

«Δεν ζητάμε ελεημοσύνη. Θέλω και μπορώ να πληρώνω το ενοίκιο μου, αλλά δεν έχω τα ίδια δικαιώματα γιατί δεν ονομάζομαι Ζακ ή Σαντρίν. Αυτό είναι λυπηρό, πονάει πολύ, πάρα πολύ».

Οι ιδιοκτήτες που παραβιάζουν το νόμο υπόκεινται σε ποινικές ή αστικές κυρώσεις, αλλά εκείνοι που αισθάνονται ότι έχουν υποστεί διακρίσεις συχνά δεν πιστεύουν ότι αν ασκήσουν κατηγορίες θα οδηγούσαν σε κάποιου είδους χρήσιμο αποτέλεσμα.