Golden Sixties

Χρυσή εποχή του 20ου αιώνα. 1960-1970. Τι μπορεί να γίνει μέσα σε 10 χρόνια; Τα πάντα. Η  δεκαετία λειτούργησε ως σταθμός για τη μετέπειτα εξέλιξη της ιστορίας, των απόψεων και του τρόπου ζωής. Η έκθεση στη Λιέγη που είναι αφιερωμένη στην χρυσή δεκαετία των ’60, είναι διαμορφωμένη με τρόπο ώστε και ο πιο αδιάφορος για την σημαντική αυτή δεκαετία, να μπορέσει να καταλάβει  και να γνωρίσει μια ιστορία που άλλαξε τον κόσμο. Μία έκθεση με αυθεντικό περιεχόμενο και παραστάσεις σημαντικών γεγονότων, που τα πιο τρελά όνειρα ενός κοινού επισκέπτη δεν περιμένουν να τα συναντήσουν.
Οι επισκέπτες θα έρθουν πολύ κοντά σε αντικείμενα απερίγραπτης σπουδαιότητας. Γράμματα ιστορικής σημασίας, συμπεριλαμβανομένου και του τότε προέδρου J.F.Kenendi, τον θρυλικό μπερέ του στρατιώτη του Che Guevara με το χαρακτηριστικό αστέρι με το σφυροδρέπανο, και από τα πολιτικά πρόσωπα στα comics με το πασίγνωστο καφέ παντελόνι του Βέλγου δημοσιογράφου Tin-Τin. Ρούχα φορεμένα από τους celebrities της εποχής: Από το babydoll που φόρεσε η Brigitte Bardot στη ταινία Boulevard du rhum το 1971, στο πουλόβερ του Oskar Werner, από τη συλλογή του γαλλικού κινηματογράφου.  Περισσότερο χρώμα δε θα μπορούσε να χωρέσει σε μία αίθουσα αφιερωμένη στην era των χίπηδων με το κλασσικό, καλλιτεχνικά σχεδιασμένο, το βανάκι Volkswagen Type 2. Κιθάρες από τα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής υπογεγραμμένες, The Beatles, the Doors.  Αυτόγραφα της Merlyn Monroe τριήμερα εισιτήρια για τη συναυλία στο Woodstock και από τη Νέα Υόρκη στο φεγγάρι με τις πρώτα πατημασιές του Νil Αrmstrong στις 21 Ιουλίου να φαντάζουν αληθινές.. Η δεκαετία των ‘60 ήταν η εποχή που τα νοικοκυριά απέκτησαν την ηλεκτρική σκούπα και τα τάπερ, ενώ οι μεγάλες παραγωγές ταινιών εισχωρούσαν στο υποσυνείδητο δίνοντας το μήνυμα ότι ο κόσμος αλλάζει.  Σίγουρα δεν ήμασταν 20 χρονών τη δεκαετία του 60 αλλά μπορούμε να μεταφέρουμε το κλίμα έτσι όπως το γνωρίσαμε, στη απολαυστική έκθεση στον κεντρικό σταθμό της Λιέγης.

Top Secret!
Ξεκινάμε λοιπόν από την πρώτη αίθουσα όπου εμβληματικά στο κέντρο της αίθουσας στέκεται ένα Top Secret έγγραφο.
Είναι ένα γράμμα από τον στρατηγό Eisenhower προς την ηγεσία του βρετανικού και του αμερικανικού στρατού, απεσταλμένο στις 7 Μαΐου του 1945, στο οποίο ανακοινώνεται η επιτυχία της “αποστολής” των συμμαχικών δυνάμεων. Η ημερομηνία αυτή είναι η μέρα την οποία παραδόθηκαν οι γερμανικές Ναζιστικές δυνάμεις και ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος αποτέλεσε παρελθόν.
Το γράμμα αυτό έκλεισε ένα πολύ οδυνηρό κεφάλαιο της ιστορίας και εγκαινίασε την περίοδο των “Trente Glorieuses”, όπως αναφέρει την μεταπολεμική αυτή περίοδο και ο Γάλλος  δημογράφος Jean Fourastié. Μια περίοδο οικονομικής και δημογραφικής ανάπτυξης για τις χώρες που είχαν ισοπεδωθεί από τον πόλεμο αλλά και όχι μόνο, η οποία έφτασε μέχρι την κρίση πετρελαίου του 1973. Με γεγονότα όπως το σχέδιο Marshall του 1948, την συνθήκη της Ρώμης το 1957, η δεκαετία του ‘50 χαρακτηρίστηκε από διαρκή ανάπτυξη στην βιομηχανική παραγωγή και σε σύγχρονες κατασκευές, όπως αυτοκινητόδρομοι, σύγχρονες (για την εποχή) σιδηροδρομικές γραμμές, αεροδρόμια κ.τ.λ  μέχρι να φτάσουμε στην παγκόσμια έκθεση του ‘58 (EXPO 58) που πραγματοποιήθηκε από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο του 1958 στο Βέλγιο. Μετά από χρόνια καταπίεσης και φόβου, η εποχή της αναδημιουργίας είχε φτάσει όμως η απελευθέρωση και η επανάσταση αργούσε ακόμα αφού η σκιά του Ψυχρού Πολέμου ήταν ορατή. Η δεκαετία του ‘60 είχε φτάσει και οι αλλαγές ήταν ώρα να ξεκινήσουν…
Στους τοίχους εικόνες και διαρκώς εναλλασσόμενα βίντεο από την EXPO 58, την υπογραφή της συνθήκης της Ρώμης, του σχεδίου Marshall και άλλων ιστορικών στιγμών μας υπενθυμίζουν όσα συνέβησαν και μας προϊδεάζουν για αυτά που ακολουθούν.

ACHTUNG!
Αύγουστος του ‘61. Προσοχή περνώντας δίπλα από το νεοαναγερθέν τείχος του Βερολίνου. Στο δρόμο για την επόμενη επόμενη αίθουσα η δεξιά πλευρά του τείχους είναι σχεδιασμένη για να μας μεταφέρει στην ανατολική πλευρά των ενδογερμανικών συνόρων, τότε που η Γερμανία ήταν διασπασμένη σε δύο κράτη. Αυθεντικά θραύσματα του “τείχους”, συρματοπλέγματα, σπασμένα τμήματα και σχισμές από όπου μπορείς να δεις την πύλη του Βρανδεμβούργου (εικόνα 2) οδηγούν σταδιακά σε ένα από τα πιο γνωστά έργα εκείνης της εποχής (εικόνα 1) το οποίο απεικονίζει με τόσο γλαφυρό και σατυρικό τρόπο το ιστορικό φιλί ανάμεσα στους ηγέτες του κομμουνισμού Erich Honecker από την Ανατολική Γερμανία και τον Leonid Brezhnev από την Σοβιετική Ένωση. Ένα αυτοκίνητο έχει προστεθεί να διαπερνά το έργο, συμβολίζοντας με τον τρόπο αυτό το άνοιγμα της Ανατολής στην Δύση.

Επόμενος σταθμός… το μέλλον!
Γεγονότα του τότε και του τώρα συσχετίζονται, πολιτικοί ηγέτες και καλλιτέχνες “συνομιλούν”, σημαντικές ιστορικές στιγμές “βγαίνουν” στο φως και όλα αυτά έρχονται να μας υπενθυμίσουν πως η ιστορία τελικά επαναλαμβάνεται. Από την απελευθέρωση του Κονγκό το 1960 (από το κράτος του Βελγίου), στις αναταραχές του σήμερα, από τον πόλεμο του Βιετνάμ στις μάχες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και από την Άνοιξη της Πράγας, στην Αραβική του 2011. Σε όλα αυτά, highlights αποτελούν ο πρώτος ηλεκτροκαρδιογράφος, το όπλο από την ταινία του James Βond “The man with the golden gun” (εικόνα 3) με πρωταγωνιστή τον Sean Connery και αρκετά ακόμα…

…και από τα όπλα στους πυροβολισμούς!
Δυνατοί πυροβολισμοί αντηχούν στον χώρο και χωρίς να το καταλάβουμε βρισκόμαστε σε μια αποθήκη να κοιτάμε έξω από το παράθυρο “με τα μάτια” του σκοπευτή που σκότωσε τον JFK, καρέ-καρέ το βίντεο από την δολοφονία του θρυλικού ηγέτη!
Ακολουθούν στοιχεία από την ζωή του. Το πιθανό σενάριο της δολοφονίας του, το επίσημο δελτίο τύπου για την μέρα της δολοφονίας του, μαζί με τις διορθώσεις, εξώφυλλα με την Jackie αλλά και με την Marylin…
O John F. Kennedy ήταν αναμφισβήτητα ο αγαπημένος των media και όχι άδικα αφού με την αξέχαστη του εμφάνιση στο debate του με τον Nixon καθόρισε το αποτέλεσμα των εκλογών, εξασφαλίζοντας την νίκη του. Εκείνος και η Jackie ενσάρκωσαν το “αμερικανικό όνειρο”, ενώ η πόρτα που άνοιξαν στην τηλεόραση ως νέο τρόπο πληροφόρησης και προβολής έμελλε να διαδεχθεί πολλά ακόμη γεγονότα…

Η ώρα της πολιτικής ανανέωσης.
Οι πολιτικές αλλαγές είχαν μόλις ξεκινήσει και οι αναταραχές διαδέχονταν η μία την άλλη σε πολλές πόλεις ανά την υφήλιο. Η νεολαία είχε μόλις αρχίσει να ανακαλύπτει πως εκτός από απόψεις έχει και φωνή και οι επαναστάσεις έπαιρναν σάρκα και οστά.
Ο Εrnesto Che Guevara (εικόνα 4) είχε μόλις γνωρίσει τον Fidel Castro και είχαν ξεκινήσει το ταξίδι τους προς την Κούβα. Εκεί το κίνημα της 26ης Ιουλίου αποτέλεσε τον πρώτο πυρήνα της Κουβανικής Επανάστασης, ανατρέποντας το δικτατορικό καθεστώς και δημιουργώντας το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας.
Τον Ιούνιο του 1960 ο Patrice Lumumba αποτελεί το πρώτο εκλεγμένο πρωθυπουργό της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό μετά από την ανεξαρτησία του Κογκό από την βελγική κυριαρχία ενώ στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, ο Martin Luther King δίνει τον αγώνα του υπέρ της κατάργησης των φυλετικών διακρίσεων στην Αμερική με την γνωστή πλέον φράση “I have a dream” να περνάει στα βιβλία της ιστορίας. Το Δεκέμβριο του 1964, του απονεμήθηκε Νόμπελ Ειρήνης, ενώ ο αγώνας που έδωσε, οδήγησε στην ψήφιση του Νόμου περί Πολιτικών Δικαιωμάτων, ο οποίος εξουσιοδοτούσε την επιβολή της απάλειψης των φυλετικών διακρίσεων σε δημόσιους χώρους, από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Το Μικρό Κόκκινο Βιβλίο το οποίο περιέχει τις ιδεολογικές θέσεις του τότε Κινέζου Προέδρου Μάο Τσε Tουνγκ, στέκεται επιβλητικά λίγο πιο δίπλα εκφράζοντας την ουσία του Μαοϊσμού και σηματοδοτώντας, το 1966, την έναρξη της “Πολιτιστικής Επανάστασης”, η οποία διήρκεσε έως τον θάνατό του, το 1976, βυθίζοντας τη χώρα στο χάος και εκδιώχνοντας την ίδια στιγμή πολλούς διανοουμένους.
Τελευταίος σταθμός και σύμβολο της γαλλικής επανάστασης ο Μάης του ‘68 και ο στρατηγός Charles de Gaulle. Κινητοποιήσεις των Γάλλων μαθητών και φοιτητών με πρωτοστάτη τον ευρωβουλευτή σήμερα, Daniel Cohn Bendit, κινητοποιήσεις που επεκτάθηκαν σε γενική απεργία των Γάλλων εργατών και τελικά οδήγησαν σε πολιτική και κοινωνική κρίση, που άρχισε να παίρνει διαστάσεις επανάστασης, οδηγώντας στη διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και αναγκάζοντας τον τότε πρόεδρο Général De Gaulle να προκηρύξει εκλογές οι οποίες τελικά έφεραν στην εξουσία της Γαλλικής Δημοκρατίας τον Georges Pompidou.

Από νέες ιδέες σε νέες συμπεριφορές και κουλτούρες!
Οι αλλαγές αργά ή γρήγορα θα έκαναν την εμφάνισή τους και στο τρόπο έκφρασης των νέων.. Τα κόμικς πέρασαν στην χρυσή εποχή τους χάρη στην έγχρωμη εκτύπωση του Tin Tin,  στο περιοδικό του Spirou, τις πρώτες ιστορίες των Smurfs και φυσικά χάρη στην κυκλοφορία του περιοδικού Pilote το 1959. Με βασική έμπνευση την Brigitte Bardot αλλά με την Jane Fonda να ενσαρκώνει τον ρόλο αυτό στην μεγάλη οθόνη, η Barbarella έκανε, το 1962, την πρώτη της εμφάνιση και αποτέλεσε την πρώτη αναφορά ηρωίδας κόμικς για ενηλίκους. Συμβόλιζε την σύγχρονη γυναίκα σε μια εποχή σεξουαλικής επανάστασης, σε μια εποχή που η προβολή του ερωτισμού και του γυμνού απελευθερώνονταν: Ήταν τότε που άρχισαν οι γυναικείοι ρόλοι να γίνονται πιο ουσιώδεις και να καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο μέρος των κόμικς και των ταινιών που κυκλοφορούσαν.
Ένα μεγάλο φεμινιστικό κίνημα ξεπρόβαλε μέσα από αυτή την ανάπτυξη με πολλές και γνωστές εκπροσώπους. Η γνωστή συγγραφέας Simone de Beauvoir υπήρξε θερμή υποστηρίκτρια του κομμουνιστικού και του φεμινιστικού κινήματος, ενώ τάχθηκε υπέρ της απενοχοποίησης των αμβλώσεων, εκδίδοντας το 1960 την αυτοβιογραφία της. Loan Baez, η Αμερικανίδα φολκ στιχουργός και τραγουδίστρια έζησε πολύ κοντά στον Bob Dylan ενώ αποτέλεσε και σύμβολο ειρήνης αγωνιζόμενη υπέρ της κατάργησης των φυλετικών διακρίσεων στον αγώνα του Martin Luther King και υπέρ της ισότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Jane Fonda, η οποία έγινε ευρέως γνωστή από τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στην ταινία Barbarella χρησιμοποίησε την φήμη της για να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Αφρο-Αμερικανών, των Ινδιάνων, των γυναικών ενώ δεν δίστασε να εκφράσει ανοιχτά την αντίθεσή της στην επέμβαση της Αμερικής στο Βιετνάμ. Τέλος, η Angela Davis υπήρξε ακρογωνιαίος λίθος του κινήματος για τα δικαιώματα των Αφρο-Αμερικανών ενώ με βάσεις στο κομμουνιστικό κίνημα τάχθηκε υπέρ της χειραφέτησης της εργατικής τάξης και της καταπίεσης των γυναικών.

Το νέο κύμα του σινεμά…
Και ενώ οι γυναίκες κατακτούσαν δυναμικά τις θέσεις τους, το σινεμά βασισμένο σε αυτό το γεγονός άρχισε να μπαίνει σε μια άλλη δυναμική. Η Nouvelle Vague της Γαλλίας, το New Cinema της Αγγλίας και το Hollywood της Αμερικής έφερε νέα ειδικά εφέ, καινούριες κάμερες, φρέσκες πρωταγωνίστριες και φυσικά πολύ λάμψη…! Με τον αισθησιασμό της Marilyn Monroe, την σπιρτάδα της Audrey Hepburn, της σεξουαλικότητα της Sophia Loren, την πληθωρικότητα της Anita Ekberg, φτάσαμε στο απόλυτο σύμβολο της δεκαετίας που δεν ήταν άλλη από την Brigitte Bardot (εικόνα 6). Οι ταινίες Bonnie & Clyde, Boulevard du Rhum, La dolce vita, La belle du jour μας οδήγησαν στην λάμψη και την χλιδή του St. Tropez το οποίο είχε γίνει πλέον ο προορισμός του Jet-set των διανοούμενων και των καλλιτεχνών της εποχής. Chloé, Chanel και Dior δημιουργούσαν τις νέες τάσεις και έκαναν την αφρόκρεμα των διασημοτήτων να ξεχωρίζει.

Flower power!
Με έναρξη στο San Francisco, η επανάσταση των χίπις εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον πλανήτη. (εικόνα 5) Με μακριά μαλλιά, χρωματιστά ρούχα και πολλά λουλούδια οι χίπις απέρριπταν τους κανόνες της καταναλωτικής κοινωνίας και τάσσονταν υπέρ της αγάπης, της μη βίας, της κοινής διαβίωσης και της επιστροφής στην φύση. Κύριοι μουσικοί εκφραστές του κινήματος υπήρξαν οι Bob Dylan, Jim Morrison & Jimi Henrix ενώ ιστορικό θεωρείται πλέον το μουσικό φεστιβάλ στο Woodstock της Νέας Υόρκης που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του ‘69.

Sex, drugs and rock ‘n’ roll…
Το Rock n’ Roll είχε έρθει για να μείνει και οι αντιπροσωπευτικότεροι του νέου μουσικού κύματος, οι Beatles προκαλούσαν κατά συρροή λιποθυμίες σε κάθε τους εμφάνιση! Το μόνο που μπορούσε να ανταγωνιστεί την μουσική τους ήταν το κούνημα των γοφών του βασιλιά Elvis Presley! Ακολούθησαν οι Rolling Stones, Marvin Gaye, Aretha Franklin… Και ενώ η μουσική σκηνή συνέχισε να διαμορφώνει τον χαρακτήρα της, το κίνημα του “yé-yé” έκανε την εμφάνισή του! Εκείνη είναι και η περίοδος που εμφανίστηκαν οι Johnny Halliday (εικόνα 7), Sylvie Vartan, Claude Françoise, Sheila, Salvadore Adamo  ενώ στα ραδιόφωνα η εκπομπή του γαλλικού ραδιοφώνου “Salut les copains” σπάει κάθε προηγούμενο ακροαματικότητας.

Pop Art | Pop Art | Pop Art | Pop Art
Η τέχνη παίρνει άλλη μορφή και ο Andy Warhol παρά την δήλωση που κάνει και στην οποία ανέφερε πως θα έπρεπε να ήμασταν όλοι ίδιοι σαν ρομπότ γνωρίζει στιγμές μεγάλης δόξας και αξιόλογων συνεργασιών. Ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα του (εικόνα 8), εκείνο με την φωτογραφία της Marilyn σε διαφορετικές αποχρώσεις (το οποίο εμπνεύστηκε λίγο μετά τον θάνατό της) βλέπει το φως της δημοσιότητας και η Pop Art έρχεται να κατακλείσει κάθε πτυχή της καθημερινότητας. Ηλεκτρικές συσκευές, οικιακός εξοπλισμός και έπιπλα εξέφραζαν την νέα μόδα, ενώ η γνωστή Coca-Cola (εικόνα 9), η Barbie και κάθε λογής αυτοκινητάκια, δεν έλειπαν από κανένα σπίτι!

“Houston, Tranquility Base here. The Eagle has landed.”*
Ενώ ο Ψυχρός Πόλεμος συνεχιζόταν, η κατάκτηση του διαστήματος αποτελούσε σκληρή αρένα ανταγωνιστικότητας. Το 1959 οι πρώτες φωτογραφίες από την κρυμμένη πλευρά της Σελήνης ήρθαν στο φως από το σοβιετικό δορυφόρο Luna 3. Το 1961 Ο Yuri Gagarin υπήρξε ο πρώτος κοσμοναύτης που βρέθηκε στο διάστημα και ήταν σοβιετικής καταγωγής. Ένα χρόνο αργότερα ο Αμερικανός John Glenn βρέθηκε σε τροχεία με την διαστημική κάψουλα Appolo 6 ενώ το 1963 η Σοβιετική Ένωση επανήλθε στο προσκήνιο στέλνοντας την πρώτη γυναίκα στο διάστημα, την Valentina Terechkova. Με το 1965 και το 1968 να αποτελούν σταθμούς για τον πρώτο διαστημικό περίπατο και για τις αμερικάνικες αποστολές Gemini 6 & 7 και Apollo 8 φτάσαμε αισίως στο 1969 που ο Αμερικανός Neal Armstrong έγινε ο πρώτος άνθρωπος που περπάτησε στο φεγγάρι !
Στον εκθεσιακό χώρο, μια ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα μας μεταφέρει στο σεληνιακό τοπίο… (εικόνα 12) Ο ήχος της εκτόξευσης, οι πατημασιές των κοσμοναυτών και το απόλυτο σκοτάδι γίνονται οι υπέρτατοι ξεναγοί.

Η επανάσταση της τηλεόρασης…
Την ίδια περίοδο, ο κόσμος παρακολουθούσε όλα αυτά τα γεγονότα από το σπίτι! Ήταν τότε που η τηλεόραση είχε μπει για τα καλά στην καθημερινότητα των ανθρώπων και είχε κατορθώσει μάλιστα να γίνει το κύριο μέσω ψυχαγωγίας και ενημέρωσης. Ο πρώτος δορυφόρος για άμεση μετάδοση ήταν γεγονός και έτσι από το 1968 τα σύνορα είχαν αρχίσει να καταρρίπτονται.

Πίσω στο σινεμά!
Και ενώ ο μεγάλος ανταγωνιστής είχε ήδη εμφανιστεί, οι κινηματογραφικές παραγωγές δεν έκαναν πίσω. Κάποιες από τις πιο αξιοσημείωτες ταινίες εμφανίστηκαν εκείνη την εποχή. Cleopatra, Lawrence of Arabia, The Great Escape, Psycho, Doctor Zhivago, La guerre des boutons ήταν μόνο κάποιες από αυτές, ενώ η ταινία La Grande Vadrouille με πρωταγωνιστή τον Louis de Funès, σε σκηνοθεσία Gérarde Oury συγκέντρωσε το ρεκόρ των 17.000.000 θεατών, το οποίο θα έσπαγαν πολύ αργότερα ταινίες όπως το Τιτανικός. To Hotel Globe από την ταινία La Grande Vadrouille, αποτέλεσε σταθμό και για την έκθεση μας όπου κανείς μπορεί να περπατήσει μέσα στον χώρο των γυρισμάτων, να ακούσει της οδηγίες του σκηνοθέτη και να περιπλανηθεί στα δωμάτια του ξενοδοχείου μέχρις ότου οδηγηθεί στην τελευταία αίθουσα την έκθεσης όπου…

La crème de la crème…
…Αφίσες και αντικείμενα από τις ταινίες της δεκαετίας αυτής που άφησαν εποχή, όπως εκείνες έ πρωταγωνιστή τον Clint Eastwood (εικόνα 10) ή εκείνη της Mary Poppins (εικόνα 11) σε οδηγούν σταδιακά στην τελευταία αίθουσα όπου σε αμφιθεατρικά διαμορφωμένα καθίσματα μπορούν οι επισκέπτες να παρακολουθήσουν κάποιες από τις πιο αναγνωρίσιμες σκηνές στην ιστορία του κινηματογράφου.

Στην έξοδο βρίσκονται pop art αφίσες μεγάλων διαστάσεων με μερικά από τα πιο γνωστά πρόσωπα εκείνης της εποχής και με αυτόν τον τρόπο κλείνει αυτό το ταξίδι. Ένα ταξίδι το οποίο περνώντας μας μέσα από κάθε φανερή αλλά και κάθε κρυφή πτυχή των γεγονότων που σημάδεψαν την δεκαετία του ‘60 και συνδυάζοντας ιστορία με λάμψη και “είναι” με “φαίνεσθαι”, μας αφήνει ένα τσουβάλι γνώσεις και πολύ ενθουσιασμό!

Μη διανοηθείτε να περάσετε από Λιέγη και να μην την επισκεφθείτε!

EXPO GOLDEN SIXTIES
Δευτέρα έως Κυριακή: 10.00 – 19.00
Gare des Guillemins, 4000 Liège, Belgium

*Οι πρώτες λέξεις που είπε ο Neal Armstrong στον πύργο ελέγχου από την επιφάνεια της Σελήνης. Τranquility Base ήταν το όνομα το οποίο ο ίδιος ο Neal Armstrong είχε δώσει στο πεδίο προσσελήνωση στο οποίο το σεληνιακό όχημα του Apollo 11 βρέθηκε για πρώτη φορά.