Facebook και κοινωνική δικτύωση

Συντάκτης:
Εκτυπώστε το άρθρο

Αυτό που θα περιγράψω παρακάτω, συνέβη στην πραγματικότητα. Χριστούγεννα 2010, ώρα 10.53 το βράδυ.

Η 42χρονη Αγγλίδα Σιμόν Μπάκ (Simone Back) από το Μπράιτον, δημοσιεύει στον «τοίχο» της προσωπικής της σελίδας στο Facebook το παρακάτω μήνυμα: «Took all my pills, be dead soon, so bye bye every one» («Πήρα όλα τα χάπια μου, θα πεθάνω σε λίγο, αντίο σε όλους»).

Από τους 1.048 «φίλους» της στο Facebook δεν αντιδρά κανείς άμεσα. Στις 11.00 το βράδυ ένας από αυτούς γράφει στον ίδιο «τοίχο»: «She ODs all the time and she lies» («Συνεχώς φτιάχνεται και λέει ψέματα»).
Μία ώρα μετά (μεσάνυχτα πλέον), ένας άλλος «φίλος» σημειώνει στον «τοίχο»: «Did you catch the part about Simone taking pills?? .. The ‘bye bye’ part?? Did anyone go by personally and check on Simone or call 999?? What’s wrong with you people??» («Αντιληφθήκατε το σημείο που η Σιμόν λέει ότι παίρνει χάπια ;…Το σημείο που αποχαιρετά;…Πήγε κάποιος να δει προσωπικά τι συμβαίνει με τη Σιμόν ή να καλέσει τα επείγοντα ; Τι στο καλό πάθατε όλοι σας;»).
Δύο μόνο απαντούν.  
Ο πρώτος σημειώνει: «She does it all the time, takes all of her pills. She’s not a kid anymore» («το κάνει συνεχώς αυτό, παίρνει όλα τα χάπια της. Δεν είναι παιδί πια»).
Λίγο μετά ένας ακόμη σημειώνει: «If any of you lot actually call yourself a friend one of you should call around and see if she’s ok, so glad I don’t personally know any of you, heartless» («Εάν έστω κι ένας από εσάς θεωρεί τον εαυτό του φίλο, να ενδιαφερθεί και να δει αν είναι εντάξει. και είμαι χαρούμενος που με κανέναν σας δεν γνωρίζομαι προσωπικά, άκαρδοι»). Μετά, καθώς είχε περάσει και η ώρα, ο «τοίχος» σιώπησε.  

Την επομένη των Χριστουγέννων (Boxing Day για τους Βρετανούς), η Σιμόν Μπάκ βρέθηκε από τη μητέρα της νεκρή, μέσα στο δωμάτιό της. Λίγο μετά η 60χρονη μητέρα της, έγραψε στον «τοίχο» της κόρης της, στο Facebook: «My daughter Simone passed away today,so please leave her alone now» («Η κόρη μου Σιμόν πέθανε, αφήστε την ήσυχη πλέον»).  

Αυτή λοιπόν είναι μια πραγματική ιστορία. Μια ακόμη ιστορία από τον αμφιλεγόμενο κόσμο του Facebook.  

Δεν ξέρω ποια είναι η άποψή σας για την λεγόμενη «Κοινωνική Δικτύωση» (π.χ. Facebook). Η δική μου δεν είναι επί του παρόντος, αν και συμπεριλαμβάνομαι μεταξύ 600 εκατομμυρίων μελών του (αριθμός καταγεγραμμένος τον Ιανουάριο 2011). Υπάρχει όμως μια ενδιαφέρουσα άποψη που διατυπώθηκε πρόσφατα και με αφορμή το γεγονός που σας προανέφερα, θέλω να την παραθέσω.  

Είναι η άποψη που διατυπώθηκε από την Σέρι Τερκλ (Sherry Turkle), κοινωνιολόγο καθηγήτρια στο ΜΙΤ, η οποία πρωτοστατεί στην κριτική κατά των νέων μορφών επικοινωνίας.
«Το Facebook μας τρελαίνει»…ισχυρίζεται η θεωρούμενη και ως μια από τις κορυφαίες κοινωνιολόγους στις ΗΠΑ, ενώνοντας τη φωνή της με πλειάδα ειδικών που λένε ότι τα sites κοινωνικής δικτύωσης δεν συνδέουν τους ανθρώπους αλλά αντιθέτως τους απομονώνουν από την πραγματικότητα προκαλώντας κάτι σαν σύγχρονη τρέλα στον ψυχισμό τους.
«Οι φρενήρεις ρυθμοί με τους οποίους επικοινωνούμε online μέσω του Facebook (και των υπολοίπων παρεμφερών) οδηγούν σε μία ψυχοπαθολογική συμπεριφορά» γράφει στο νέο της βιβλίο «Μόνοι Μαζί»

«Alone Together:Why We Expect More from Technology and Less from Each Other».
Η θέση της Δρ. Τερκλ έχει και μια άλλη διάσταση: «Η τεχνολογία απειλεί να κυριαρχήσει επί της ζωής μας και να μας απομονώσει από την επαφή με τους άλλους ανθρώπους. Δημιουργώντας μας την ψευδαίσθηση ότι μας επιτρέπει να επικοινωνούμε καλύτερα, μας κάνει να ζούμε σε μία κυβερνο-πραγματικότητα πολύ κατώτερη και συχνά πιο σκληρή, από τον πραγματικό κόσμο».   

Η επίθεση εναντίον των μέσων κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται πως γνωρίζει άνθιση στις ΗΠΑ. Ένα άλλο μπεστ σέλερ, αυτό του Νίκολας Καρ (Nicholas G. Carr) που κυκλοφόρησε πρόσφατα με τον τίτλο «Στα ρηχά: Να τι κάνει το Ιnternet στο μυαλό μας («The Shallows: What the Internet Is Doing to Our Brains»), υποστηρίζει ότι το βασικό ανθρώπινο ένστικτο για αναζήτηση νέων πληροφοριών και κοινωνική δικτύωση μας έχει εθίσει στο «εύκολο αλλά ρηχό» ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Σύμφωνα με στοιχεία του συγγραφέα, πολλοί υπάλληλοι γραφείου ελέγχουν τα e-mail τους ως και 30 φορές την ώρα. Αυτό βέβαια μπορεί να το επιβάλλει το είδος της εργασίας τους, λέω εγώ, όμως ο κ. Καρ έχει τη δική του ξεχωριστή άποψη: «Έχουμε γίνει σαν τα ποντίκια σε εργαστήριο υψηλής τεχνολογίας, σαν πειραματόζωα που πατάμε άσκοπα μοχλούς με την ελπίδα ότι θα κερδίσουμε κάποια ψίχουλα κοινωνικής ή διανοητικής τροφής. Αυτό που κάνει ακόμη πιο ελκυστικά τα ψηφιακά μηνύματα είναι η αβεβαιότητα. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα ότι κάποιο σημαντικό e-mail περιμένει να το ανοίξουμε, παρ΄ ότι ξέρουμε πως τα περισσότερα μηνύματα που έρχονται online είναι ασήμαντα».  

Facebook, κοινωνική δικτύωση…

Επικίνδυνες ψευδαισθήσεις ή μήπως μέρος της σύγχρονης ζωής μας; Θυμώνω πάντα κάθε φορά που διαβάζω ότι κάποιοι, κάποτε, διέταξαν να καούν βιβλία. Όπως διαφωνώ με την άποψη να σταλούν στην πυρά, το Facebook, η κοινωνική δικτύωση, το e-mail κ.λπ. το ίδιο διαφωνώ και στο «κάψιμο» συγγραφέων σαν την Τερκλ και τον Καρ. Είμαι της άποψης πως σε όλα τα πράγματα πρέπει να υπάρχει ένα μέτρο και μια δυνατότητα να αντιλαμβανόμαστε και να ξεχωρίζουμε το αληθινό από το «αληθινό». Μάλλον στη μέση πρέπει να κόψουμε το καρπούζι αλλιώς θα αδικήσουμε την πλευρά που θα της δώσουμε τη μεγάλη μερίδα. Όμως ακόμη δεν μπορώ να προσπεράσω την περίπτωση της άτυχης Σιμόν Μπακ. Είχε 1.048 «φίλους» στο Facebook, όταν όμως ανακοίνωσε ότι θα αυτοκτονήσει δεν βρέθηκε κανένας να την αποτρέψει πραγματικά και ούτε ένας δεν προσπάθησε να τη σώσει. Κάτι που δύσκολα θα μπορούσε να συμβεί στην πραγματική ζωή.
Το γεγονός από μόνο του δείχνει πολλά, ίσως όμως μπορεί να βάλει σε μια σειρά ακόμη περισσότερα.

Δεν υπάρχουν σχόλια για το άρθρο "Facebook και κοινωνική δικτύωση"

    Αφήστε το σχόλιο σας


    *