Χριστουγεννιάτικο δένδρο:

 Χριστούγεννα και χριστουγεννιάτικο δέντρο πάνε σετάκι (για τους περισσότερους). Και… μελομακάρονα επίσης (όμως γι΄αυτά θα γράψω άλλο άρθρο). Να ξέρετε όμως ότι δένδρα στόλιζαν και πριν έλθουν τα Χριστούγεννα. Εννοώ πριν γεννηθεί ο Χριστός. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η παράδοση να στολίζονται δέντρα ή κομμάτια δέντρων υπήρχε σε όλες τις θρησκείες από την αρχαιότητα. Τα στόλιζαν κυρίως με κορδέλες, οι οποίες έπαιζαν τον ρόλο αφιερώματος (κάτι σαν τα κεριά που ανάβει ο κόσμος στις εκκλησίες). 

Οι Ρωμαίοι, γιορτάζοντας τα Σατουρνάλια (στις 25 Δεκέμβρη κι αυτοί) στόλιζαν δένδρα με κεριά και άλλα στολίδια (αλλά και καρπούς). Και δεν είναι τυχαίο που η μεγάλη γιορτή του Χριστιανισμού καθιερώθηκε να γιορτάζεται την ίδια εποχή. Στα πρώτα μεταβατικά χρόνια, από την παλιά στη νέα θρησκεία, οι χριστιανοί συνήθιζαν να «τοποθετούν» δικές τους λατρείες, σε ίδιο χρόνο με ειδωλολατρικές, για να αποδομούνται οι παλιές από τις καινούργιες (ακόμη και εκκλησίες έχτιζαν σε θέσεις αρχαίων ναών). 

 Στη Βόρεια Ευρώπη οι Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν το δέντρο στις τελετές τους ως σύμβολο αναγέννησης που σηματοδοτούσε το τέλος του Χειμώνα και τον ερχομό της Άνοιξης και της αναγέννησης της μητέρας Φύσης. Στην αρχαία Αγγλία, όπως και στην Γαλλία, οι γνωστοί μας Δρυίδες στόλιζαν με φρούτα και κεριά, βελανιδιές προς τιμήν των θεών τους. Κατά μια άποψη, αυτοί οι Δρυίδες έγιναν η αιτία για τo χριστουγεννιάτικο δένδρο.  Υπάρχει μια αγγλική παράδοση σύμφωνα με την οποία αυτός που καθιέρωσε το χριστουγεννιάτικο δέντρο ως σύμβολο, ήταν ο Άγγλος ιερομόναχος Άγιος Βονιφάτιος. Ο Βονιφάτιος βρέθηκε σε μια τελετή παγανιστών οι οποίοι, όπως συνήθιζαν σε τελετές τους, θα θυσίαζαν ένα παιδί κάτω από μια βαλανιδιά. Ο ιερομόναχος θέλοντας να σώσει το παιδί και να σταματήσει την τελετή έδωσε μια γροθιά στη βελανιδιά. Αμέσως ξεπήδησαν φλόγες και τύλιξαν το δέντρο. Το δέντρο αυτό θεωρήθηκε ως το δέντρο της ζωής και συνδέθηκε με τη νέα θρησκεία, τον Χριστιανισμό. Λένε μάλιστα ότι ο Άγιος Βονιφάτιος θέλοντας να αλλάξει τη συνήθεια που είχε προκύψει από τους Δρυίδες, να θεωρούν ως ιερό δένδρο τη βελανιδιά (δρυ), επικαλούμενος το θαύμα του, την αντικατέστησε με το έλατο. Έτσι, (αρχικά) κάθε Χριστούγεννα τοποθετούσαν ένα δένδρο στις εκκλησίες (ως σύμβολο), το οποίο και το στόλιζαν. Μετά το έθιμο μπήκε και μέσα στα σπίτια. Ο Μαρτίνος Λούθηρος (ιδρυτής του Προτεσταντισμού) ήταν αυτός που είχε την ιδέα για τον φωτισμό του χριστουγεννιάτικου δένδρου (με κεριά τότε). Το 1650 υπάρχει μια αναφορά για χριστουγεννιάτικο δέντρο που στήθηκε στο Στρασβούργο και ήταν στολισμένο με τριαντάφυλλα από χρωματιστά χαρτάκια, γλυκίσματα και ζαχαρένια ανθρωπάκια.

Το 1830 Γερμανοί μετανάστες εισήγαγαν το χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Αμερική και στις αποικίες που κατοίκησαν. Το 1851 οι Αμερικανοί ήταν οι πρώτοι που έκαναν το χριστουγεννιάτικο δένδρο «εμπορεύσιμο αγαθό» πουλώντας μαζικά τα πρώτα κομμένα έλατα. Και το 1882 ο Δήμος της Νέας Υόρκης παρουσίασε για πρώτη φορά χριστουγεννιάτικο δένδρο στολισμένο με ηλεκτρικούς λαμπτήρες. Σχεδόν την ίδια εποχή, το 1833, οι Βαυαροί στόλισαν το πρώτο χριστουγεννιάτικο δένδρο στην Ελλάδα, στο ανάκτορο του Όθωνα στο Ναύπλιο. Στην Ελλάδα, λένε ότι αρχικά στόλιζαν…καραβάκι. Ίσως στα νησιά. Στην ηπειρωτική δεν το νομίζω.   Όμως, ένα παρόμοιο ελληνικό έθιμο σε «δενδροκομικό» ή «ξυλοειδές» ίσως είναι το παραδοσιακό Χριστόξυλο. Αυτό το συναντούσαμε κυρίως στα χωριά της Βορείου Ελλάδος. Κάθε Χριστούγεννα ο πατέρας ή ο παππούς κάθε οικογένειας έψαχνε στα δάση ή στα χωράφια ένα μεγάλο γερό κούτσουρο από πεύκο ή ελιά κυρίως το οποίο έμπαινε στο τζάκι και έκαιγε όλο το 12ήμερο των γιορτών από τα Χριστούγεννα ως την γιορτή των Φώτων. 

 Από το σύμβολο της αναγέννησης στην αναπαράσταση της γέννησης του Θεανθρώπου 

 Καθώς όμως γράψαμε λίγα λόγια και για τα «αξεσουάρ» του χριστουγεννιάτικου δένδρου (στολίδια-λαμπάκια), ας γράψουμε δύο κουβέντες και για τη φάτνη. Η καθιέρωσή της ως έθιμο είναι πολύ πιο παλιάς εποχής από το χριστουγεννιάτικο δένδρο. Ο πρώτος που είχε την ιδέα για την φάτνη ήταν ο Άγιος Φραγκίσκος, το 1233. Η παράδοση λέει πως, μετά από κάποιο ταξίδι του στους Αγίους Τόπους, αποφάσισε να γιορτάσει τα Χριστούγεννα στο δάσος του Γκρέτσο, στην Ούμπρια (Ιταλία). Ένας φίλος του Αγίου Φραγκίσκου, ο Τζοβάνι Βελίτα, θέλησε να κάνει αναπαράσταση της γέννησης του Χριστού. Έψαξε, λοιπόν και βρήκε στο δάσος μια σπηλιά, μέσα στην οποία, έστησε μία φάτνη, ένα γαϊδουράκι και ένα βόδι. Τη νύχτα των Χριστουγέννων, όλοι οι κάτοικοι της περιοχής μαζεύτηκαν στη σπηλιά. Ένας ιερέας τέλεσε τη λειτουργία του μεσονυκτίου και, λίγο αργότερα, έγινε το θαύμα: Ανάμεσα στο βόδι και το γαϊδουράκι παρουσιάστηκε χαμογελαστός ο μικρός Ιησούς. Έτσι, μας λέει μια λαϊκή παράδοση, ξεκίνησε η ιδέα του στολίσματος φάτνης τα Χριστούγεννα, που με την εμφάνιση του χριστουγεννιάτικου δένδρου έγιναν σετ. 

Από τα θρησκευτικά σύμβολα στα στολίδια εντυπωσιασμού και επίδειξης πλούτου 

 Όλα αυτά βέβαια δεν θα μπορούσαν να ξεφύγουν από τον παράγοντα της ανθρώπινης. ματαιοδοξίας. Έτσι κάθε χρόνο οι άνθρωποι διαγωνίζονται για το ποιος θα παρουσιάσει το ψηλότερο χριστουγεννιάτικο δένδρο στον κόσμο, το πιο φωτεινό και άλλα παρόμοια. Φέτος το υψηλότερο φυσικό χριστουγεννιάτικο δέντρο βρίσκεται στο Anthem, ένα μικρό προάστιο της Αριζόνα των ΗΠΑ.  Το δέντρο έχει ύψος 33 μέτρα και μεταφέρθηκε από την Καλιφόρνια.  Για τον στολισμό του χρειάστηκαν 3.000 στολίδια και περίπου 3.500 μέτρα καλώδιο με λαμπάκια. Για το στήσιμο και τον στολισμό του δούλεψαν περισσότεροι από 15 εργάτες για μια εβδομάδα. Όμως ακόμη πιο ψηλό είναι το τεχνικό χριστουγεννιάτικο δένδρο που βρίσκεται φέτος κάπου στο Μεξικό και μάλιστα κέρδισε και μια θέση στο ρεκόρ Γκίνες. Το δέντρο έχει ύψος 110,35 μέτρα και είναι καλυμμένο από 1.2 εκατομμύρια λαμπιόνια και περισσότερα από 80 χλμ καλώδιο.   Βέβαια όπως συμβαίνει και σε άλλες περιπτώσεις, το μέγεθος δεν είναι αυτό που μετράει. Και εννοώ το φετινό ακριβότερο χριστουγεννιάτικο δένδρο του κόσμου. Είναι ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο αξίας 11 εκατομμυρίων δολαρίων και βρίσκεται (που αλλού) σε ένα ξενοδοχείο 7 αστέρων στα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα. Σύμφωνα με τον Hans Olbertz, γενικό διευθυντή της Emirates Palace Hotel, αυτό είναι το πιο ακριβό χριστουγεννιάτικο δέντρο του κόσμου και αξίζει 11 εκατομμύρια δολάρια.  Αντί για τα παραδοσιακά στολίδια το δέντρο είναι διακοσμημένο με πολύ ακριβά κοσμήματα γύρω από τον κλαδιά του, μαζί με μερικούς χρυσούς και ασημένιους φιόγκους!  Το χριστουγεννιάτικο δέντρο έχει ύψος 4 μέτρων και, ως φυτό, είχε αρχική αξία μόλις 10.000 δολάρια. Όμως η αξία του συνεχώς αυξανόταν, καθώς ανά ημέρα τοποθετούνταν διάφορα πολύτιμα στολίδια από χρυσό, μαργαριτάρια, διαμάντια, ζαφείρια και άλλες πολύτιμες πέτρες που παρέχονταν από την Style Gallery (το κοσμηματοπωλείο του ξενοδοχείου). Πλέον 181 κοσμήματα διακοσμούν το ακριβότερο χριστουγεννιάτικο δέντρο στον κόσμο.  Αν δε μπορείτε να το πιστέψετε, θα σας ενημερώσω ότι μπορείτε να το διαπιστώσετε.  Το Emirates Palace Hotel προσφέρει ένα εορταστικό πακέτο επτά ημερών, στην τιμή του 1.000.000 δολαρίων και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ένα πολυτελές αυτοκίνητο και ένα ιδιωτικό αεροπλάνο στη διάθεση του πελάτη. Η αναχώρηση γίνεται στις 22 ή 23 Δεκέμβρη. Όποιος ενδιαφέρεται, θέσεις υπάρχουν ακόμη, ας μου στείλει ένα μέιλ να του πω λεπτομέρειες.  Εδώ τελειώσαμε. Όπως βλέπεται η πορεία του «δένδρου» ξεκινά από την εποχή των ειδωλολατρών, γίνεται σύμβολο χριστιανικό και καταλήγει ατραξιόν σε μουσουλμανική χώρα.  

 Ο Θεός να βάλει το χέρι του. Και προς Θεού όχι αυτός του… δένδρου, γιατί εκεί θα έχουμε ζήτημα.  

 Δείτε σχετικά:  www.youtube.com/watch?v=kTGIBtYQoqA&feature=player_embedded#!