Γιάννης Οικονομίδης: «Ας κρατήσουμε την φωτεινή, αλλά όχι εκτυφλωτική, εικόνα του κόσμου μας»

Συντάκτης:
Εκτυπώστε το άρθρο

Τον Οκτώβριο του 2023 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Γιάννη Οικονομίδη «Τα Αερόφυτα και πέντε θεατρικά ταχυδράματα» από την εταιρία Κάπα εκδοτική σε εισαγωγή της Κατερίνας Διακουμοπούλου, ενώ το επίμετρο της έκδοσης το υπογράφει ο Παναγιώτης Μέντης.

Σε κάτι παραπάνω από 80 σελίδες ο αναγνώστης του βιβλίου θα διαβάσει αρχικά «Τα Αερόφυτα», τα οποία αποτελούν τον κορμό του βιβλίου, ένα θεατρικό μονόπρακτο που για πρώτη φορά παίχτηκε στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο του 2022 στον διεθνή διαγωνισμό Analogio International Festival 2022 με θεματικό τίτλο “Crossing Borders” στο πλαίσιο της επετείου μνήμης για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή και απέσπασε το Α’ βραβείο συγγραφής θεατρικού έργου.

Στις Βρυξέλλες είχαμε τη χαρά να το απολαύσουμε σε σκηνοθεσία Μαρίας Καραχάλιου στην βραδιά θεατρικού Αναλογίου «Θεατρικοί Δημιουργοί στις Βρυξέλλες» τον Μάρτιο του 2023 στο Centre Communautaire ‘Jolis Bois’, σε μία εκδήλωση που οργάνωσε ο Τάσος Νυχάς με το Ελληνικό Θεατρικό εργαστήρι (ΕΘΕ) σε συνεργασία με τον Κύκλο.

Στη συνέχεια του βιβλίου ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να διαβάσει πέντε ταχυδράματα: «Την ημέρα που νικήσαμε τον φόβο» μονόπρακτο που αποτελεί μέρος του σπονδυλωτού έργου του Γιάννη Οικονομίδη «Ο Άστεγος τ” Ουρανού» (2015), το «Extremely low battery», «Τα γάντια», το «Μείναμε από βενζίνη» και τέλος το «Αντιφωνήσεις στη Μαρία-Νεφέλη».

Ανάμεσα στις σελίδες των θεατρικών αυτών κειμένων οι εικαστικές συνθέσεις του Βασίλη Οικονομίδη ενδυναμώνουν την ενέργεια των λέξεων και των μηνυμάτων του συγγραφέα.

Αυτή η συνέντευξη, με τον συγγραφέα Γιάννη Οικονομίδη, εκτελεί χρέη μίας πρώτης παρουσίασης του βιβλίου αυτού, λίγες μέρες πριν την επίσημη εκδήλωση παρουσίασης στην Αθήνα, στην Ανοιχτή Τέχνη.

Αντικειμενική δυσκολία στη σημερινή μας κουβέντα αποτελεί η προσπάθεια μου να οριοθετήσω τη συνέντευξή μας με τον Γιάννη Οικονομίδη στις σελίδες του βιλίου που κρατάω στα χέρια μου, αγοώντας, για λίγο, το απεριόριστο εύρος ανάλυσης που απλόχερα προσφέρουν «Τα Αερόφυτα και τα πέντε ταχυδράματα».

Στη σκέψη μου, τα θεατρικά γραφόμενα του Γιάννη Οικονομίδη θα μπορούσαν να γίνουν με ευκολία αντικείμενα ακαδημαϊκής τροφής για πολιτικές, κοινωνικές και φιλοσοφικές επιστήμες.

Tα "Αερόφυτα",Θέατρο Αλίκη,Αθήνα (Σεπτ 22),σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη. Επαιξαν οι ηθοποιοί Κωνσταντίνος Πασσάς, Βασιλική Διαλυνά, Γεωργία Κυριαζή,Σωτήρη Δούβρη και Αλέξανδρος Τούντας.

Tα «Αερόφυτα», Θέατρο Αλίκη, Αθήνα (Σεπτ 22), σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη. Επαιξαν οι ηθοποιοί Κωνσταντίνος Πασσάς, Βασιλική Διαλυνά, Γεωργία Κυριαζή, Σωτήρης Δούβρης και Αλέξανδρος Τούντας.

 

Κύριε Οικονομίδη, διανύοντας τις πρώτες μέρες της νέας χρονιάς, θα θέλαμε να σας ζητήσουμε στην αρχή αυτής της συνέντευξης τις δικές σας ευχές και σκέψεις για τον ελληνικό πολιτισμό και γράμματα.

Όπως κάθε χρόνο ας κοιτάξουμε τη νέα χρονιά με αισιοδοξία. Οι ευχές μας σε προσωπικό επίπεδο είναι για τον καθένα μας Υγεία, Όμορφες προσωπικές στιγμές και πρωτότυπες δημιουργίες. Σε παγκόσμιο επίπεδο ευχόμαστε Ειρήνη, Δημοκρατία, Λιγότερη ανέχεια και ανισότητα και λιγότερες φυσικές καταστροφές.

Με μια πιο κριτική ματιά θα έλεγα ότι υπάρχουν πολλές προκλήσεις για τον επόμενο χρόνο και τις χρονιές που έπονται. Η τάση είναι τέτοια που σε ορισμένες  περιοχές του πλανήτη κάποιοι θα απολαύσουν νέα επιτεύγματα των επιστημών και της τεχνολογίας. Δυστυχώς όμως για συνανθρώπους μας άλλων περιοχών του πλανήτη η παγκόσμια ανέχεια και ανισότητα θα τους φέρει σε ακόμα πιο δύσκολη θέση. Αυτό φυσικά θα χειροτερεύει όσο «Ο Μπαμπάς ο Πόλεμος», όπως θα μας έλεγε ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, αποτελεί μεθοδολογία για να λύνει τα παγκόσμια οικονομικά προβλήματα. Έτσι κάποιοι απελπισμένοι θα πάρουν τον παρακινδυνευμένο δρόμο της προσφυγιάς και της μετανάστευσης. Μερικοί θα επιβιώσουν όπως τα Αερόφυτα. Άλλοι πάλι θα απομονωθούν στις παρυφές των μεγαλουπόλεων. Τέλος για όλους μας, προνομιούχους ή μη, σε εμπόλεμη ή σε ειρηνική ζώνη κτυπά η καμπάνα της κλιματικής αλλαγής.

Αυτά και άλλα θέματα μπορεί να προσεγγίσει και η επιστήμη αλλά και η Τέχνη. Η προϋπόθεση και στην μία περίπτωση αλλά και στην άλλη είναι η συνύπαρξη στοιχείων Ήθους και της Ηθικής.

Το γεγονός ότι σε κάποιους ξημερώνει μια άλλη φωτεινή ημέρα είναι ένα θετικό γεγονός. Ας σκεφτούμε λίγο από αυτό το φως, να το μοιραστούμε με κάποιους που ζουν στο σκοτάδι.

Όπως θα λέγαμε, τα Αερόφυτα μας δείχνουν πώς να επιβιώνουμε…

Ποια εσωτερική ανάγκη σας ωθεί στη συγγραφή και πως έχει εξελιχθεί αυτή η συγγραφική ενασχόληση στο πέρασμα του χρόνου;

Έχω την εντύπωση ότι «έγραφα» από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Πολλά είδη του λόγου με ενδιέφεραν. Μου άρεσε κυρίως η μικρή συμπυκνωμένη φόρμα. Τώρα, γιατί τα γραπτά μου δεν είδαν ποτέ τα στοιχεία του τυπογραφείου, είναι μια άλλη ιστορία.

Από το 1998 και μετά αυτή η ανάγκη καλύφθηκε από την γραφή θεατρικών δρώμενων στο πλαίσιο της Θεατρικής Ομάδας του Λυκείου Ελληνίδων Βρυξελλών. Το γεγονός ότι τα κείμενα αυτά έβλεπαν τους προβολείς της σκηνής,  με ικανοποιούσε.

Πριν από την έκδοση του βιβλίου «Τα Αερόφυτα και πέντε θεατρικά ταχυδράματα», για το οποίο συζητάμε σήμερα, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε πως η συγγραφή αποτελούσε για εσάς μία εσωτερική πνευματική ενασχόληση; Πόσο διαφορετικά είναι τα πράγματα όταν τα κείμενα σας εκτίθενται στο ευρύ κοινό μέσα από την έκδοση ενός βιβλίου;

Όντως, επρόκειτο για μια προσωπική ανάγκη η οποία εκτονωνόταν σε αλληλογραφία, προσωπικά ημερολόγια, προσωπικές σημειώσεις ακόμα και ποιήματα που έμειναν στο συρτάρι.. Πάντοτε πίστευα πως η έκθεση κάποιου σε μια έκδοση είναι μια σημαντική πράξη που λίγοι έχουν το χάρισμα να καταθέσουν ένα κείμενο που να αξίζει να το διαβάσουν κάποιοι άλλοι.

Καμιά φορά είναι θέμα συγκυρίας, να προωθηθείς στη δημοσίευση κάποιου κειμένου. Στην περίπτωση του βιβλίου μου, το κείμενο των «Αεροφύτων» είχε βραβευτεί στον θεατρικό διαγωνισμό «Διεθνές Αναλόγιο». Κάτι ανάλογο συνέβη και με τα «Ταχυδράματα». Είχαν επαινεθεί από τον κ. Παναγιώτη Μέντη, θεατρικό συγγραφέα σε ένα σεμινάριο δημιουργικής θεατρικής γραφής. Με ενθάρρυναν στην δημοσίευση των κειμένων η καθηγήτρια ΕΚΠΑ, κα Αικατερίνη Διακουμοπούλου και ο κ. Μέντης και σε προσωπικό επίπεδο η κα Μαρία Καραχάλιου. Ήταν ενθαρρυντικό, επίσης, που δέχτηκε να τα δημοσιεύσει η Κάπα Εκδοτική. Ένας εκδοτικός οίκος, υψηλής αισθητικής, που εξειδικεύεται στο θέατρο, ελληνικό και διεθνές, όπως και σε θεατρολογικές μελέτες.

Η δημοσίευση, λοιπόν, είναι μια συμβολική καταξίωση έστω και σε προχωρημένη ηλικία. Η συνεργασία με τον γιο μου, εικαστικό Βασίλη Οικονομίδη, που κόσμησε την έκδοση με εικαστικές δημιουργίες εμπνευσμένες από τα κείμενα, αποτελεί ακόμα ένα συναισθηματικό στοιχείο στο γεγονός της έκδοσης του βιβλίου.      

Ποιο ήταν το κίνητρο της συγγραφής του βιβλίου και σε ποιο αναγνωστικό κοινό στοχεύετε;

Το κίνητρο δεν ήταν η συγγραφή του βιβλίου. Το κίνητρο ήταν η συμμετοχή μου στον θεατρικό διαγωνισμό του Αναλογίου. Το γεγονός ότι «Τα Αερόφυτα» διακρίθηκαν σε μια βραχεία λίστα, παρουσιάστηκαν στο θεατρόφιλο Αθηναϊκό κοινό το φθινόπωρο 2022 και τους απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο ήταν μια καταξίωση της πολύχρονης ασχολίας μου με το «θέατρο». Θα έλεγα πως η καταξίωση αυτή συμπληρώθηκε με την παρουσίαση του έργου και στο ελληνόφωνο κοινό των Βρυξελλών.

Η δημοσίευση στοχεύει να γίνει γνωστό σε ένα ευρύτερο κοινό και με την ευχή να παρουσιαστεί σε μορφή θεατρικού έργου (όχι αναλογίου) και να δεχτεί και την δοκιμή της κριτικής.

«Αερόφυτα» από την θεατρική ομάδα του ΛΕΒ σε σκηνοθεσία Μαρίας Καραχάλιου στις Βρυξέλλες με τους Γιώργο Λιόλιο, Γαλάτεια Γιαλιτάκη, Χρήστο Παναγιωτιακόπουλο, Δημήτρη Πουρνιά

«Αερόφυτα» από την θεατρική ομάδα του ΛΕΒ σε σκηνοθεσία Μαρίας Καραχάλιου στις Βρυξέλλες με τους Γιώργο Λιόλιο, Γαλάτεια Γιαλιτάκη, Χρήστο Παναγιωτακόπουλο, Δημήτρη Πουρνιά (έπαιξαν επίσης οι Ηλίας Κοντέας και Σόνια Καρασσαβίδου)

 

 

Ο αναγνώστης του βιβλίου έρχεται αρχικά « αντιμέτωπος» με τα «Αερόφυτα», ένα κείμενο ήδη βραβευμένο, όπως ειπώθηκε, ως θεατρικό μονόπρακτο και από το οποίο έχετε επιλέξει τις λέξεις που βρίσκονται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου σας: «Το ξερίζωμα είναι ξερίζωμα. Με όποιο τρόπο και να γίνει πονάει». Πως συνδέεται η καταγραφή της βιωματικής μνήμης με την προσπάθεια αφύπνισης απέναντι στις σύγχρονες δυστοπικές κοινωνικο-πολιτικές προκλήσεις;

Το θέμα του αποτυπώματος της μνήμης με έχει απασχολήσει και σε άλλες δοκιμές της γραφής μου. Η βιωματική μνήμη πονάει, αλλά και η αμνησία ή η λησμονιά δεν είναι λύση. Ο πόνος μπορεί να λειτουργήσει σαν εφαλτήριο για να κατανοήσουμε κάποια πράγματα, να πάρουμε μια θέση απέναντί τους και, αν μπορέσουμε, να πράξουμε δεόντως. Αυτό είναι που λέτε «προσπάθεια αφύπνισης απέναντι στις σύγχρονες δυστοπικές κοινωνικο-πολιτικές προκλήσεις».

«Αερόφυτα παντού», καταλήγει το βραβευμένο μονόπρακτο. Η μετακίνηση του ανθρώπου αποτελεί μέρος της ανθρωπολογικής του κληρονομιάς. Άλλοτε γίνεται βίαια και άλλοτε από μια άλλη εσωτερική ανάγκη. Μέσα στα δυστοπικά φαινόμενα της εποχής μας είναι η μορφή της σύγχρονης μετανάστευσης η οποία δημιουργεί κοινωνικές ανισότητες. Εδώ το θέμα έχει δύο σκέλη: η αιτία της βίαιης μετατόπισης και ο τρόπος κοινωνικής άμβλυνσης του φαινομένου. Το πρώτο είναι θέμα παγκόσμιων οικονομικών και γεωπολιτικών παιχνιδιών. Το δεύτερο έγκειται στην ικανότητα προσαρμογής και ενσωμάτωσης μέσα σε ένα νέο περιβάλλον. Τα αερόφυτα έχουν και μνήμη και πονούν στο ξερίζωμα τους αλλά, λόγω των επιφανειακών ριζών τους, επιβιώνουν ακόμα και στα πιο αφιλόξενα περιβάλλοντα.

Τον Μάρτιο του 2015 είχαμε την τύχη να απολαύσουμε στις Βρυξέλλες το σπονδυλωτό έργο «Ο Άστεγος τ΄ ουρανού» σε πρωτότυπο δικό σας κείμενο, έργο το οποίο παρουσιάστηκε από τη Θεατρική Ομάδα του Λυκείου Ελληνίδων Βρυξελλών. Σήμερα φιλοξενείται στο βιβλίο, ένα μέρος αυτού, το ταχύδραμα «Την ημέρα που νικήσαμε τον φόβο». Ποιο ήταν το αρχικό κίνητρο συγγραφής του κειμένου και γιατί επιλέξατε να το συμπεριλάβετε στο βιβλίο σας σχεδόν μία δεκαετία μετά;

Στο σπονδυλωτό θεατρικό μου έργο «Ο Άστεγος τ΄ ουρανού» τα κείμενα συνδεόντουσαν μεταξύ τους με την ποίηση του Γιάννη Κοντού. Όλα τα σπονδυλωτά μέρη, εκτός αυτού που αναφέρατε,  είχαν την έμπνευση τους σε κείμενα λογοτεχνικά ή δημοσιογραφικά. Το ταχύδραμα «Την ημέρα που νικήσαμε τον φόβο» ήταν προϊόν προσωπικής έμπνευσης και γραφής. Η δε θεματολογία του, έστω και οκτώ χρόνια μετά, παραμένει επίκαιρη με μια γκροτέσκα  πινελιά από το όχι πολύ μακρινό μας παρελθόν.

Στην έκδοση του βιβλίου κατέθεσα στον εκδότη κείμενα τα οποία κατά την ταπεινή μου γνώμη, συνδέονται υποδορίως με τα «Αερόφυτα». Με την πρώτη ματιά φαίνονται, κείμενα ανεξάρτητα μεταξύ τους. Κατά κάποιο τρόπο, είναι ανεξάρτητα γιατί γραφτήκαν σε ανύποπτο χρόνο και για διαφορετικούς λόγους. Διαβάζοντας τα, είδα κι εγώ, όπως και άλλοι που τους τα εμπιστεύτηκα, την υποδόρια γραμμή και αγωνία που τα συνδέει.

Στο τρίτο κατά σειρά ταχύδραμα με τίτλο «Extremely low battery» ο αναγνώστης θα συναντήσει, για ακόμα μία φορά, με τρόπο περίτεχνο, το θέμα της μνήμης σε ένα πλαίσιο ενός όχι και τόσο μακρινού μέλλοντος. Πόσο δυσδιάκριτα πιστεύετε πως θα γίνουν τελικά τα όρια του τρίπτυχου επιστήμη, τεχνολογία, ήθος;

Είναι ενδιαφέρον ότι το ταχύδραμα αυτό γράφτηκε προτού εντρυφήσω στο τεχνικό και ηθικό μέρος της «Τεχνητής Νοημοσύνης». Τα στοιχεία τα οποία  λειτούργησαν ήταν δύο. Η ηθική και ψυχολογία της τεχνολογίας και  η διάρκεια της βιωματικής μνήμης.

Η κόρη μου, ένα πολύ αγαπημένο πρόσωπο, ζει και εργάζεται στο Brisbane της Αυστραλίας. Μελετώντας τον παγκόσμιο χάρτη θα συνειδητοποιήσει την απόσταση. Φυσικά μου λείπει…αλλά όχι τόσο όσο θα μου έλειπε σε προηγούμενες εποχές. Η νέα τεχνολογία προσφέρει την ψευδαίσθηση ότι τα 15000 χιλιόμετρα που μας χωρίζουν εκμηδενίζονται. Μπορούμε να επικοινωνούμε ανά πάσα στιγμή για τα πιο προσωπικά και καθημερινά πράγματα χωρίς προσπάθεια ή κόστος. Είναι φορές που νιώθω τύψεις ότι ο πόνος του αποχωρισμού αμβλύνεται από την ψευδαίσθηση της εικόνας.

Το δεύτερο στοιχείο του ταχυδράματος είναι αυτός ο εσωτερικός διάλογος που μπορεί να έχουμε με κάποιον με τον οποίο βιώσαμε μαζί και που αυτή τη στιγμή δεν είναι μαζί μας. Πόσο χρόνο μπορεί να διαρκέσει αυτός ο διάλογος; Βασίζεται μόνο στη βιωματική μνήμη ή επεκτείνεται αναζωογονημένος και…επικαιροποιημένος.

Από την παράσταση του Λυκείου Ελληνίδων Βρυξελλών «Ο Άστεγος τ' Ουρανού», Μάρτιος 2015.

Από την παράσταση του Λυκείου Ελληνίδων Βρυξελλών «Ο Άστεγος τ” Ουρανού», Μάρτιος 2015.

Κύριε Οικονομίδη πείτε μας δύο λόγια για τη γέννηση του κειμένου «Τα γάντια». Ποιες σκέψεις αντλεί ο αναγνώστης σχετικά με τις τύψεις που αναπόφευκτα (;) νιώθει η εκάστοτε «νέα γενιά» προς την παλαιότερη.

Νομίζω ότι όσοι γράφουμε, όποιο είδος του λογοτεχνικού λόγου, ανακαλούμε βιωματικά στοιχεία τα οποία ή τα ενσωματώνουμε ατόφια ή τα περνάμε από παραμορφωτικούς καθρέφτες για να δοθεί μια καλλιτεχνική ή και ποιητική αμφισημία.

Ανεξάρτητα, λοιπόν, από την περιγραφή μιας ιστορίας, πραγματικής ή φανταστικής, οι τύψεις προς την παλαιότερη γενιά είναι μέρος πια της σύγχρονης μας ψυχολογίας. Είναι σχεδόν αναγκαίο να εγκαταλείψουμε την οικογενειακή εστία για να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας και τους «άλλους». Ένα αναγκαίο «κακό» που εμπεριέχει τη μοναξιά, τη νοσταλγία και τον φόβο της εγκατάλειψης. Επειδή βέβαια, «σ΄αυτό τον κόσμο τον μικρό τον μέγα» όλα παίρνουν έναν εξελικτικό δρόμο και εμπεριέχουν και ένα «βιολογικό κύκλο», γνωρίζουμε ότι αυτή η εγκατάλειψη και ο φόβος, μοιραία, θα έρθει και σ΄εμάς.

Πώς μέσα από την εμπειρία της πανεπιστημιακής σπουδής, των θετικών επιστημών και της ορθολογικής ανάλυσης, ο επιστήμονας Γιάννης Οικονομίδης επιλέγει ένα πολύ δυνατό σε εικόνες κείμενο, το «Μείναμε από βενζίνη», για να αναφερθεί στην τύχη, στο μοιραίο, στο ανεξέλεγκτο; Μπορεί η πολυπλοκότητα στην οποία ζούμε σήμερα σε συνέργεια με το τυχαίο να μας οδηγήσουν νομοτελειακά στον «εφιάλτη»;

Είναι αλήθεια πως η θετική επιστήμη βοηθάει στην ορθολογική προσέγγιση ενός θέματος. Παρ΄όλα αυτά ακόμα και στην πιο «σκληρή» θετική επιστήμη, ενυπάρχει η έννοια του τυχαίου γεγονότος. Αυτό είναι ιδιαίτερα συχνό στην βιολογική επιστήμη που υπηρέτησα. Το τυχαίο, μάλιστα, είναι μέρος της εξελικτικής διαδικασίας, αν σκεφτούμε πως τα βιολογικά συστήματα για να εξελιχτούν έχουν τρεις σημαντικές ιδιότητες: αναπαράγονται, μεταλλάσσονται και προσαρμόζονται.

Στο ταχύδραμα «Μείναμε από βενζίνη» απεικονίζεται ακριβώς αυτό, ότι όσο και να έχουμε υπολογίσει το ρίσκο και την επικινδυνότητα, υπάρχει το ανυπολόγιστο στοιχείο του τυχαίου. Δεν θα το έθετα σε επίπεδο «εφιάλτη». Είναι μέρος του παιγνιδιού ή της «ανθρώπινης κωμωδίας». Φυσικά μειώνουμε, όσο μπορούμε, το ρίσκο αλλά δεχόμαστε με στωικότητα και μειδίαμα το τυχαίο. Το ταχύδραμα αυτό θα μπορούσε να παιχτεί με απροσδιόριστο τέλος. Όποιος βάλει τα περισσότερα καλάθια βγαίνει νικητής από την συγκεκριμένη δοκιμασία. Το τυχαίο, όπως ξέρουμε, δεν έχει πάντα αισιόδοξο τέλος. Δεν είναι πάντα ένας νυχτερινός εφιάλτης που διαλύεται με τον πρωινό καφέ.

Στο μονόπρακτο «Αντιφωνήσεις στη Μαρία Νεφέλη» κάπου μεταξύ μίας ιστορίας της διπλανής πόρτας και κάποιων θεμάτων που βρίσκονται επίκαιρα και πάλι στις κουβέντες μας, το συζυγικό ζευγάρι των πρωταγωνιστών προσπαθεί να αποτάξει τις συγκαλυμμένες σιωπές και να μπει στην ουσία μίας οικογενειακής αλήθειας. Πόσο συμβατό είναι ακόμα στις μέρες μας να μπορείς να διορθώνεις γραπτά πάνω σε κείμενο του Ελύτη και την ίδια στιγμή να κρατάς εξόριστη την «αλήθεια» από την ίδια σου την οικογένεια;

Υπάρχουν συνεχώς και παντού αποσιωπητικά σε κάθε συμβίωση και σε κάθε οικογένεια. Είναι πολλές φορές που ένα πρόσχημα ή μια άλλη ασχολία, η οποία  μπορεί να είναι από την αμφισημία στίχων του Ελύτη μέχρι το μπογιάτισμα της πόρτας του γκαράζ, μας απομακρύνει από ένα θέμα που μας απασχολεί και είτε αρνούμαστε να το αρθρώσουμε με τις πραγματικές λέξεις και έννοιες ή το αποδιώχνουμε από την σκέψη μας και τον διάλογο με τον άλλο, πιστεύοντας ότι έτσι εξαφανίζεται ή εξαχνώνεται. Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι το υφέρπον «θέμα» δεν είναι σίγουρο αν παραμένει απλά ένα «θέμα» ή είναι ένα «πρόβλημα». Με το να κρατάς εξόριστη μια αλήθεια το «θέμα» μπορεί να εξελιχθεί σε «πρόβλημα».

Διαβάζοντας τις τελευταίες σελίδες του βιβλίου σας θα σταθώ στην φράση του Παναγιώτη Μέντη, Προέδρου της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων: «Στα Αερόφυτα κατατίθεται με τη δύναμη της θεατρικής γραφής η πραγματικότητα από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει η ανθρώπινη μοίρα. Η οποία, όσο τρομακτική κι αν είναι, δεν μπορεί να αποτραπεί από τα ανθρώπινα όντα». Την ίδια στιγμή έρχεται στη μνήμη μου ο τίτλος ενός άρθρου, από μία δική σας απάντηση, σε προηγούμενη συνέντευξη μας, λίγες μέρες πριν βρεθούμε αντιμέτωποι με την μεγάλη πανδημία του κορωνοϊού: « Όσους σκοτεινούς διαδρόμους κι αν διαβεί η ανθρώπινη ύπαρξη, ο ανθρωπισμός θα βρει τρόπο να επιβιώσει». Εσείς, πως θα επιλέγατε να κλείσετε την σημερινή μας συνέντευξη;

Η ανθρώπινη μοίρα, στην οποία αναφέρεται ο θεατρικός συγγραφέας Παναγιώτης Μέντης, είναι η φύση του ανθρώπου, η βιολογική του υπόσταση, η συνύπαρξη του στην βιόσφαιρα του πλανήτη με τα άλλα έμβια όντα και η αλληλοεπίδραση του με τα αβιοτικά στοιχεία του πλανήτη. Ο άνθρωπος,  σαν είδος Sapiens,  έχει αναπτύξει έναν πολύπλοκο εγκέφαλο, ο οποίος  από τη μια μπορεί να λύνει πολύπλοκα προβλήματα και, από την άλλη, να αναπτύσσει μια συναισθηματική νοημοσύνη που συμπεριλαμβάνει τις καλλιτεχνικές τάσεις, θεωρητικές υπερβάσεις, αλτρουιστικές ανάγκες κλπ.

Μέσα λοιπόν, στη δυναμική της ανθρώπινης φύσης και «μοίρας» ενυπάρχει και η ανάγκη της επιβίωσης. Η επιβίωση του ανθρωπίνου είδους περιλαμβάνει και τον «ανθρωπισμό» του. Έτσι θα ήθελα να κλείσω. Μέσα στα επιτεύγματα του ανθρώπου συγκαταλέγονται τα χιλιάδες χρόνια πολιτισμού. Με αυτά τα πολιτισμικά στοιχεία πορευόμαστε και προσπαθούμε να διορθώσουμε «βιολογικά» στοιχεία απληστίας και αρπακτικότητας. Το φως συνυπάρχει με το σκοτάδι. Ας κρατήσουμε την φωτεινή εικόνα του κόσμου μας. Φωτεινή, αλλά όχι εκτυφλωτική…

Σας ευχαριστώ γι΄αυτή την εμβριθή συνέντευξη. Δείχνει να απολαύσατε τα κείμενα. Κι εγώ απόλαυσα την ευκαιρία να επεκταθώ σε κάποια θέματα τα οποία θίγονται στα έργα μου στην παρούσα έκδοση.

ΑΕΡΟΦΥΤΑ cover newsville

ΓΙΑΝΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ | ΤΑ ΑΕΡΟΦΥΤΑ & ΠΕΝΤΕ ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΤΑΧΥΔΡΑΜΑΤΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΔΙΑΚΟΥΜΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΠΙΜΕΤΡΟ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΝΤΗΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΩΤΗΡΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ
ΣΧΗΜΑ 21 Χ 17
ΣΕΛΙΔΕΣ 88

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Τα αερόφυτα, Την ημέρα που νικήσαμε τον φόβο, Extremely low battery, Τα γάντια, Μείναμε από βενζίνη, Αντιφωνήσεις στη Μαρία Νεφέλη. Έξι μονόπρακτα του Γιάννη Οικονομίδη, που πραγματεύονται θέματα της σύγχρονης εποχής.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση και το περιβάλλον, οι πολεμικές συρράξεις και οι προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές, οι υγειονομικές απειλές και ο θάνατος, η απομόνωση και η ανάγκη για επαφή και συντροφικότητα είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα που τίθενται στον πυρήνα της δραματουργίας του συγγραφέα.

«Η γραφή τους εμπεριέχει το απόσταγμα ανθρώπινης ζωής, συμπυκνωμένη αλήθεια και ευαισθησία», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Παναγιώτης Μέντης στο Επίμετρο της έκδοσης.

«Ο συγγραφέας ενσωματώνει στη δραματουργία του τις ανησυχητικές τάσεις των καιρών του θέτοντας το σύστημα υπό αμφισβήτηση, χωρίς όμως να καταφεύγει σε μια “δραματουργία παρακμής”», συμπληρώνει καίρια η Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ Κατερίνα Διακουμοπούλου.

E-SHOP ΚΑΠΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ

 

Δεν υπάρχουν σχόλια για το άρθρο "Γιάννης Οικονομίδης: "Ας κρατήσουμε την φωτεινή, αλλά όχι εκτυφλωτική, εικόνα του κόσμου μας""

    Αφήστε το σχόλιο σας


    *