«Πόλεμος» για το χαλούμι που θέλει να γίνει ΠΟΠ

Άρθρο του Φαίδωνα Βασιλείου 

Περιμένοντας την επανέναρξη των συνομιλιών ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία και το κατεχόμενο τμήμα του νησιού, το οποίο έχει αυτοανακηρυχθεί ως… «Βόρεια Κύπρος», υπάρχει ένας τομέας όπου ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι έχουν συν-αντίληψη: Τα τυροκομεία.

Η λατρεία των Κυπρίων, για ένα από τα πλέον δημοφιλή εξαγώγιμα προϊόντα, το «αλμυρό καουτσούκ», γνωστό και ως χαλούμι στην Κύπρο και «χελίμ» στο κατεχόμενο βόρειο τμήμα, αποτελεί το σήμα κατατεθέν του νησιού.

Τον περασμένο μόλις χρόνο, η Κύπρος εξήγαγε τόσο χαλούμι που της απέφερε πάνω από 103 εκατομμύρια ευρώ. Ένα μεγάλο μέρος των κερδών αποκτήθηκαν από τις εξαγωγές που πραγματοποίησε προς τη Βρετανία. Στα κατεχόμενα, το αντίστοιχο προϊόν, το «χελίμ», αποτελούσε κάποτε το 1/4 του συνόλου των εξαγωγών.

Τον περασμένο Ιούλιο, και οι δύο πλευρές υπέβαλαν κοινή αίτηση για την κήρυξη του τυριού από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως προϊόν με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ). Η κατάσταση αυτή, έχει οδηγήσει το χαλούμι και το «χελίμ» σε αδιέξοδο, όπως συνέβη και με το ζαμπόν της Πάρμας, τη σαμπάνια και το τυρί ροκφόρ. Διότι, ένα ΠΟΠ προϊόν δεν μπορεί παρά να έχει ένα και μοναδικό όνομα. Διχασμός λοιπόν, για τους παραγωγούς των γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς γίνεται ξεκάθαρο ότι εκτός Κύπρου, δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν και τα δύο ονόματα.

Κι ενώ η απόφαση αναμένεται μέχρι το τέλος του χρόνου, για τους τουρκοκύπριους τυροκόμους, το καθεστώς ΠΟΠ θα είναι άνευ σημασίας εφόσον δεν έχει υπάρξει λύση στο Κυπριακό. Κι αυτό γιατί θα επιτραπεί η πώληση του «χελίμ» στην επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά καθώς η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ από το 2004, οι νόμοι του μπλοκ, ισχύουν μόνο στο ελληνικό τμήμα του νησιού. Ως εκ τούτου, όπως συμβαίνει και με άλλα προϊόντα στα κατεχόμενα, το «χελίμ», θα παραμείνει αποκλεισμένο από τις αγορές της Ευρώπης.

Εν ολίγοις το «χελίμ» θα συνεχίσει να εξάγεται στην Τουρκία, τη μόνη χώρα που αναγνωρίζει την «ΤΔΒΚ». Όμως, το μεγάλο πρόβλημα των τουρκοκυπρίων τυροκόμων είναι ότι, ενώ τα προϊόντα τους επανεξάγονται από τα λιμάνια της Τουρκίας, τα έξοδα διακίνησης, αποθήκευσης και ασφάλισης δεν αφήνουν κέρδος.

Σημειωτέων ότι, μια ελληνοκυπριακή εταιρεία πληρώνει λιγότερα από 2.500 δολάρια για ένα μεταφορικό εμπορευματοκιβώτιο στη Σαουδική Αραβία, ενώ ο τουρκοκύπριος πληρώνει σχεδόν 6.000 δολάρια!

Εν κατακλείδι, οι τουρκοκύπριοι, ακόμα και στην περίπτωση που λυθεί το Κυπριακό, θα χρειαστεί να περιμένουν μερικά χρόνια μέχρι το δικό τους «χαλούμι» να φθάσει στις αγορές της Ευρώπης.

Βλέπετε οι αυστηροί κανόνες υγιεινής της ΕΕ, καθώς και οι υψηλές προδιαγραφές που χρειάζονται ώστε ένα τέτοιο γαλακτοκομικό προϊόν να κάνει διεθνή καριέρα, απαιτεί εκσυγχρονισμό της παραγωγής στα κατεχόμενα.

Πηγή: news247.gr