Οκτώβρης 1973. Τα μέλη του OAPEC δυσανασχετούν με την ανάμειξη των ΗΠΑ στην εμπόλεμη κατάσταση με το Ισραήλ (εφοδιάζεται με όπλα από τις ΗΠΑ) και για αντίποινα διακηρύσσουν εμπάργκο πετρελαίου. Οι τιμές του βαρελιού θα εκτοξευθούν, και τη νύφη θα πληρώσει (εκτός από τις στοχευόμενες χώρες ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Καναδά, Ιαπωνία και Ολλανδία), όλος ο δυτικός κόσμος, όπως γίνεται συνήθως, λόγω των αλυσιδωτών επιπτώσεων που θα προκαλέσουν χάος στο ήδη εύθραυστο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα. Στην ενδοχώρα της Αυστραλίας σημειώνονται πρωτοφανή περιστατικά άγριας βίας, με σκηνικό το εξίσου άγριο και αχανές τοπίο της αυστραλέζικης ερήμου.
Κάπως έτσι γεννιέται στο μυαλό, του, τότε γιατρού στα επείγοντα και εκκολαπτόμενου σκηνοθέτη Γιώργου Μηλιώτη (George Miller), το σενάριο για την ταινία που έμελε να γίνει το νούμερο 1 cult film επιστημονικής φαντασίας του αυστραλέζικου κινηματόγραφου. Tα γυρίσματα διήρκεσαν μόλις 12 εβδομάδες, και με το ελάχιστο κόστος των 350.000 δολαρίων, το Mad Max (1979) είναι πλέον πραγματικότητα και πρόκειται να σηματοδοτήσει μία από τις καλύτερες τριλογίες στα χρονικά του κινηματογράφου αλλά και να επηρεάσει εκατοντάδες άλλες ταινίες που ακολούθησαν.
Θα περάσουν χρόνια για δώσει ο αυστραλέζικος κινηματογράφος κάτι ανάλογο στο είδος της επιστημονικής φαντασίας, ίσως με το εξαιρετικό Dark City (1998) του Alex Proyas (επίσης ελληνικής καταγωγής !), ενώ κάποια AFI awards, θα περιμένουν μέχρι και το The Proposition( 2005) για να να τιμήσουν το λυρισμό του John Hillcoat σε μία ταινία που συνδυάζει, με διαφορετική τεχνοτροπία αλλά εφάμιλλη δεξιοτεχνία, την ωμή βία και το τραχύ περιβάλλον της αυστραλέζικης ερήμου.
Εντωμεταξύ, βέβαια, Ο George Miller, δεν έμεινε άπραγος. Στo 1o μέρος της τριλογίας του Mad Max(1979), ο πολιτισμένος κόσμος βρίσκεται στα τελευταία σκαλοπάτια της παρακμής, ανήμπορος να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο κύμα αναρχίας. Μαζί του χάνεται και ο κόσμος του Μαξ, στην άβυσσο της τρέλας και της εκδίκησης. Η ολοκληρωτική κατάρρευση του συστήματος θα έρθει στο Mad Max 2 – The Road Warrior (1981): Ο πολεμιστής του δρόμου μάχεται για την επιβίωση μέσα στη δυστοπία μιας άναρχης ερήμου δίχως αρχές και κανόνες. Ο κύκλος θα κλείσει με το αδικημένο, κατά τη γνώμη μου, Mad Max 3 – Beyond Thunderdome (1985), και τον μοναχικό καβαλάρη της ασφάλτου (που σε αντίθεση με τον ήρωα του Λεόνε, έχει όνομα), να παλεύει κόντρα στο σύστημα ενός ήδη αποτυχημένου πολιτισμού, που προσπαθεί να ξαναγεννηθεί από τις στάχτες του, βασισμένος σε μεσαιωνικά πρότυπα.
Ένας καινούργιος κύκλος θα ανοίξει και με το Mad Max – Fury Road (2015), πάμε ένα βήμα, ή μάλλον πολλά βήματα, παραπέρα. Μπορούμε πλέον να μιλάμε για ΄΄πόλεις-κράτη΄΄ που έχουν φροντίσει, να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα στοιχεία ενός υποτυπώδους πολιτισμού και έχουν λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την ασφάλεια αλλά και τη διαφύλαξη αυτών των αγαθών, όπως άλλωστε και κάθε πολιτισμός που σέβεται τον εαυτό του. Αυτά είναι : το νερό (πηγή ζωής), η ενέργεια (καύσιμη ύλη), το μητρικό γάλα (η αμβροσία της ελίτ) και φυσικά η παραγωγή όπλων (προστασία). Προσθέστε τη θεοποίηση των ηγεμόνων, την ανδροκρατία, αλλά και τον απαραίτητο θρησκευτικό και στρατιωτικό κώδικα του απόλυτου πολεμιστή (Valhalla). A, ναι, μέσα σ όλα αυτά η γυναίκα ξαναπαίρνει τον πάλαι ποτέ αρχέγονο ρόλο της, αυτόν της τεκνοποίησης και του σεξουαλικού αντικειμένου. Μήπως κάτι σας θυμίζουν όλα αυτά ;
Τη δυστοπία του νέου αυτού κόσμου, – επιτρέψτε μου διότι ο όρος είναι παρεξηγήσιμος, δυστοπία σημαίνει περιγραφή ενός φανταστικού κόσμου απόλυτης δυστυχίας – προσδιορίζουν πολλά επίθετα : απολυταρχικός, μισογύνης, πολεμοχαρής, βάρβαρος, άνισος, άδικος, εκδικητικός, δυναστευτικός, ιμπεριαλιστικός … με λίγα λόγια τα ίδια λάθη από την αρχή, οδεύουμε με βήμα σταθερό προς την καταστροφή. Την ανατροπή του θα επιχειρήσουν δύο πρωταγωνιστές, που αναζητούν, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, τη λύτρωση.
Στο ρόλο της Φουριόζα η αισθαντική Charlize Theron, -ωριμάζει σαν το παλιό καλό κρασί!-, ανταποκρίνεται επάξια στο ρόλο της συμπρωταγωνίστριας και σηκώνει το μεσαίο δάχτυλο σε κάθε σεξιστική αλληγορία που έχουμε, δυστυχώς, συναντήσει σε πολλές ταινίες δράσης και επιστημονικής φαντασίας μέχρι σήμερα. Στο ρόλο του Μάντ Μαξ ο ταλαντούχος Τom Hardy, που ανακαλύψαμε με μεγάλη έκπληξη στο υπέροχο RockNRolla (2008) του Βρετανού Guy Ritchie, απολαύσαμε στα καταπληκτικά Inception (2010), The Dark Knight Rises (2012) του Christopher Nolan, καθώς και στα εξαιρετικά, Lawless (2012), Locke (2013) και από ό,τι φαίνεται θα έχουμε ακόμη να μετράμε… O Mad Max του Τom Hardy πιο ευάλωτος κι εσωστρεφής από όσο θυμόμαστε, αφήνει διακριτικά χώρο στους συμπρωταγωνιστές του να υπάρξουν, αλλά μη γελιέστε, παραμένει η σταθερή αξία και η ήρεμη δύναμη από την αρχή μέχρι το τέλος, καταρρίπτοντας, κάθε αμφιβολία σχετικά με τις φήμες που απέδιδαν στη Φουριόζα τον 1ο πρωταγωνιστικό ρόλο και στο Μαξ τον 2ο .
Τώρα, επειδή ως ευρωπαίοι πολίτες και πολύ περισσότερο ως Έλληνες, έχουμε ΄΄φάει μια πετριά΄΄ και ό,τι συμβαίνει στο χώρο της τέχνης προσπαθούμε να το παραληρήσουμε ή να ξεσκεπάσουμε πιθανούς κρυμμένους συμβολισμούς σε σχέση με την οικονομική κρίση, Προσοχή:
Όχι, το σύμβολο που είναι σκαλισμένο πάνω στα Μετέωρα του νέου κόσμου, δεν έχει καμία σχέση ούτε με παραμορφωμένο μαίανδρο αλλά και ούτε και με αγκυλωτό σταυρό. Ο Mad Max δεν είναι ο Βαρουφάκης, ούτε και η Imperator Φουριόζα είναι η Κωνσταντοπούλου. ΑΝ και οι καμικάζι με το ξυρισμένο κρανίο και τα στιγματισμένα σώματα, κάτι σαν να μου θυμίζουν… και τέλος, Ναι, το παραδέχομαι, στο ρόλο του δυνάστη Immortan Joe, θα μπορούσε άνετα να ήταν η Άνγκελα. Ας σοβαρευτούμε όμως, αν και πάλι, δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ, τι θα γινόταν αν το blackout που απείλησε φέτος το χειμώνα τις Βρυξέλλες, δεν περνούσε ξώφαλτσα. Η ακόμη χειρότερα, αν οι μεγάλοι ξαφνικά αποφάσιζαν ότι διακόπτεται η εκπομπή των ασύρματων κυμάτων γιατί είναι επιβλαβή για την υγεία… Πόσοι θα άντεχαν μια ζωή δίχως iphone; Η πετριά που λέγαμε!
Σας διαβεβαιώνω πάντως, ο Miller δεν ασχολείται με τίποτα από όλα αυτά. Το μόνο που τον ενδιαφέρει, για όσους πρόσεξαν και τα closing credits, είναι ο αγώνας για την επιβίωση του ανθρώπου που ξαναανακαλύπτει τα πρωτόγονα ένστικτά του… Με πραγματική μαεστρία, ο ιδιοφυής σκηνοθέτης, στήνει την υπέρτατη ταινία δράσης και φαντασίας, σε ένα ξέφρενο ρυθμό που διακόπτεται μόνο για λίγα λεπτά, έτσι ώστε να μπορέσουν όλοι, από τους πρωταγωνιστές μέχρι τους θεατές, να πάρουν μιαν ανάσα, κι ύστερα πριν καν προλάβει κανείς να ζητήσει encore, επαναφέρει τον ίλιγγο και την αδρεναλίνη στα ύψη, και ξεπερνώντας κάθε προηγούμενο ανταμείβει την αίσθηση guilty pleasure του κάθε σινεφίλ.
Δεν ξέρω γιατί, ίσως το βλέμμα του Tom Hardy, στο τέλος της ταινίας όταν η κάμερα απομακρύνεται… πάντως από τότε, τη μια σιγοτραγουδάω « Il est libre Max » και την άλλη «ήταν ωραίος ο Μπάμπης ο φλου»… Τρέχα γύρευε !
Τώρα, βέβαια, αν θέλετε να διαβάσετε μία πραγματικά καλή κινηματογραφική κριτική για το έργο θα σας πρότεινα το ακόλουθο λινκ, γιατί εγώ ως συνήθως … ξέφυγα!
Γ.Γιούπης
Δεν υπάρχουν σχόλια για το άρθρο "Ένοχη απόλαυση - Il est libre Max"