Εισαγωγή και φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
Τον Γιάννη τον είχα δει αρκετές φορές, δημόσια ωστόσο, ποτέ κατ’ ιδίαν. Άρα δεν ήταν κάποιος για τον οποίο είχα σχηματίσει μια παραπάνω άποψη. Όταν, λοιπόν έμαθα πως θα πρέπει να τον φωτογραφίσω για το περιοδικό, μπήκα σε σκέψεις. Το να γνωρίζεις λίγο κάποιον, μπορεί φαινομενικά να δίνει κάποιες ελευθερίες σε μια φωτογράφιση, όπως π.χ. δεν υπάρχει αμηχανία, το θάρρος ίσως είναι μεγαλύτερο, αλλά παρόλα αυτά μπορεί να λειτουργήσει και ανασταλτικά. Ειδικά όταν έμαθα ότι η συνέντευξη που θα του έκανε η Σώτια Μυτιληναίου, δεν είχε γίνει ακόμα! Πως θα κινηθούμε, λοιπόν; Τι θα προβάλουμε; Που θα δώσουμε βαρύτητα; Όλες αυτές οι σκέψεις παραμερίστηκαν, όταν συναντηθήκαμε. Είχα απέναντι μου έναν άνθρωπο που όχι μόνο δεν φοβόταν να τσαλακώσει την εικόνα του, αλλά το επιδίωκε. Είχε μια ενέργεια αμείωτη και έδειχνε να το διασκεδάζει τόσο πολύ, που τελικά μάλλον εγώ δεν ήξερα πώς να διαχειριστώ την τόση ελευθερία!
Τελικά, αυτός είναι ο Γιάννης Αμπαζής. Και με την βοήθεια της Σώτιας που τον έβαλε απέναντί της, το FACES έχει την χαρά να σας τον παρουσιάσει.
Είναι η πρώτη σου συνέντευξη, σωστά; Πως νιώθεις;
Περίεργα, και να σου πω την αλήθεια σε ζηλεύω λιγάκι. Θα μου άρεσε πολύ να παίρνω συνεντεύξεις αν δεν σπούδαζα νομική. Το έχω κάνει και στο παρελθόν για ένα ελληνικό σάιτ με θέμα το σινεμά. Αυτό που θεωρώ μαγικό σε μια συνέντευξη είναι να κάνεις τον άνθρωπο που έχεις απέναντί σου να αισθανθεί ασφαλής. Μου αρέσει πολύ η επικοινωνία και το θεωρώ εξαιρετικά ενδιαφέρον.
Αυτό τον καιρό σκηνοθετείς το έργο που θα ανεβάσει το «Ελληνικό Θέατρο Βελγίου». Η σχέση σου με το θέατρο πως προέκυψε;
Στο θέατρο βρέθηκα εντελώς τυχαία. Προέρχομαι από ένα οικογενειακό περιβάλλον αρκετά καλλιτεχνικό. Ο μόνος μη καλλιτέχνης από τα παιδιά της οικογενείας ήμουν εγώ και μέχρι το 4ο έτος της νομικής δεν είχα ασχοληθεί ποτέ με τα καλλιτεχνικά ώσπου γνώρισα κάποιο από τα μέλη της Λέσχης Θεάτρου της Φιλολογίας και ο οποίος με πληροφόρησε ότι θα ανεβάσουν «το Σώσε» του Michael Frayn. Το συγκεκριμένο έργο το είχα δει πριν λίγο καιρό και το θεωρώ ακόμα και σήμερα μία από τις πιο έξυπνες και καλογραμμένες κωμωδίες που έχω δει. Ακριβώς λοιπόν 15 χρόνια πριν, το Μάιο του 1998, βρέθηκα για πρώτη φορά να παίζω το ίδιο έργο που ξανανεβάζουμε τώρα με το Ελληνικό Θέατρο Βελγίου. Ήταν τόσο συναρπαστική εμπειρία που πιστεύω πως αφού δεν έγινα επαγγελματίας ηθοποιός μετά από αυτή, δε θα γίνω ποτέ.
Τι σημαίνει για σένα το θέατρο;
Το ερασιτεχνικό θέατρο είναι πολύ ωραία ενασχόληση αλλά λίγο ζόρικη. Ενώ το κάνεις «για το κέφι σου» έχεις ταυτόχρονα μία μεγάλη υποχρέωση. Θεωρώ όμως ότι ο καθένας πρέπει να το κάνει μέχρι εκεί που θέλει. Ο ερασιτέχνης έχει τη δυνατότητα να πει «μέχρι εκεί θέλω να εκτεθώ, τόσο θέλω να ασχοληθώ». Από την άλλη για να παίξει κανείς στο θέατρο πρέπει να πάρει την απόφαση ότι σε ένα βαθμό θα εκτεθεί. Και κατά τη γνώμη μου πρέπει να το γουστάρεις αυτό έστω και λίγο. Ένα άλλο στοιχείο είναι ότι πρέπει να είναι κανείς προετοιμασμένος ότι υπάρχει περίπτωση να βγουν πράγματα ή συναισθήματα που δεν είναι συνηθισμένος να τα βιώνει. Υπάρχει ακόμα και η περίπτωση να γελοιοποιηθείς. Από εκεί και πέρα έχει αρκετά θετικά στοιχεία σαν δουλειά και είναι ένα σπουδαίο μέσο για να μάθει κάποιος να συνεργάζεται. Δημιουργείς σχέσεις με ανθρώπους με τους οποίους έχεις ένα κοινό στόχο. Χρειάζεται όμως πολύ δουλειά και αυτό το βλέπω ιδιαίτερα τώρα που έχω αναλάβει και το ρόλο του σκηνοθέτη.
Και πώς νιώθεις στο ρόλο του σκηνοθέτη;
Να σημειώσω ότι «Το Ελληνικό Θέατρο Βελγίου» έχει φέτος επέτειο 20 χρόνων, με τη πρώτη του παράσταση να έχει παιχτεί πάλι Μάιο. Λόγω γενεθλίων νιώθω ότι έχω ακόμα μεγαλύτερη ευθύνη και θεωρώ ότι «το Σώσε» πρέπει να βγει πολύ καλό. Από την άλλη είναι ένα έργο που το ξέρω πολύ καλά, αισθάνομαι πολύ κοντά του και πολύ εξοικειωμένος και ειδικά τώρα με την καταπληκτική ομάδα που έχω κοντά μου είμαι αισιόδοξος ότι το αποτέλεσμα θα είναι υπέροχο. Ο σκηνοθέτης είναι ο μαέστρος της παράστασης και πρέπει πολλές φορές να είναι κάθετος. Από την άλλη ο ηθοποιός από τη στιγμή που αναλαμβάνει το ρόλο πρέπει να μην βάζει όρια, προκειμένου να παίξει σωστά το ρόλο του.
Πάντως γενικά μιλώντας για το ρόλο του σκηνοθέτη, θεωρώ ότι ένας θίασος δεν πρέπει να χαρακτηρίζεται από αυτόν, αλλά από τη ίδια τη θεατρική ομάδα που τον απαρτίζει. Ιδιαίτερα το ερασιτεχνικό θέατρο έχει το στοιχείο ότι σου δίνει τη δυνατότητα να πειραματιστείς. Συμφωνώ ότι όλα πρέπει να γίνονται με επαγγελματισμό, αλλά αν δεν δώσει το ερασιτεχνικό θέατρο την ευκαιρία στους ανθρώπους που επιθυμούν να δοκιμαστούν, τότε γιατί να είναι ερασιτεχνικό; Είναι ο φυσικός χώρος για να δοκιμαστεί κάποιος στο θέατρο και σε επίπεδο ηθοποιών και σε επίπεδο σκηνοθέτη.
Θα μου πεις δυο λόγια για το έργο που ανεβάζετε τώρα;
«Το Σώσε» ήταν η πρώτη μου θεατρική εμπειρία, όσο ήμουν φοιτητής στη Θεσσαλονίκη και το αγαπώ πολύ. Στην τότε ομάδα ήμασταν όλοι ερασιτέχνες και κάναμε πρόβες στο υπόγειο της Φιλοσοφικής Σχολής. Ακόμα και τα σκηνικά ήταν δική μας δημιουργία φτιαγμένα με αντικείμενα του σπιτιού μας. Τότε, είχα ζήσει όλη τη θεατρική δημιουργία στο έπακρο…όπως θα έπρεπε να είναι.
Σαν θεατρικό έργο «Το Σώσε» λόγω της φύσης του μπορεί να βγει μόνο με ομαδική δουλειά και είναι ένα έργο που χρειάζεται πολύ συντονισμό, καλό ρυθμό και μια δυνατή ομάδα. Είναι γραμμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υπάρχει ένας πρωταγωνιστικός ρόλος αλλά να ενισχύονται όλοι ανά διαστήματα μέσα στην πλοκή. Η επιτυχία του φέτος νομίζω θα βασιστεί στο ότι είμαστε μια παρέα. Είμαι τυχερός για το δυναμικό της ομάδας που έχω και είναι στιγμές που τους χαζεύω… Η τυχόν δική μου απειρία καλύπτεται από το ομαδικό πνεύμα όλων. Όταν συναντάμε δυσκολίες, επειδή συνεισφέρουν όλοι, σίγουρα θα βρεθεί μια λύση.
Φαίνεσαι πολύ ενθουσιασμένος και παρατηρώντας σε να μιλάς μου δημιουργείς έντονη επιθυμία να το παρακολουθήσω. Καλή επιτυχία λοιπόν. Θα μιλούσες με τον ίδιο ενθουσιασμό και για τη δικηγορία;
Το θέατρο το κάνω γιατί περνάω καλά. Το θεωρώ παιχνίδι. Είναι πολύ ωραίο να παίρνει κάποιος τις λέξεις από ένα κείμενο και να τις κάνει άνθρωπο. Όσο χρόνο είναι ο ηθοποιός πάνω στη σκηνή είναι αυτός ο άνθρωπος του ρόλου. Από την άλλη η δικηγορία για μένα είναι η δουλειά μου και την αγαπώ. Είναι ένα δύσκολο επάγγελμα , απαιτητικό που πρέπει συνέχεια να είμαι σε εγρήγορση. Αν και για μένα το πιο σπουδαίο επάγγελμα είναι η ιατρική και όλα τα άλλα είναι οδοντόβουρτσες. Βέβαια πρέπει να σου πω ότι το θέατρο με βοήθησε πολύ με τη δικηγορία και η δικηγορία στο θέατρο γιατί απέκτησα μια μεγάλη άνεση και εξοικείωση να μιλάω στο κοινό, να απευθύνω λόγο και να αρθρώνω σωστά το λόγο.
Ξέρω ότι συμμετείχες και σε μια αγγλόφωνη θεατρική ομάδα εδώ στις Βρυξέλλες. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Ναι, έχω περάσει από audition σε αγγλόφωνο θέατρο. Μ’ αρέσει να δοκιμάζω τον εαυτό μου. Μ’ αρέσει να κάνω πράγματα που με βγάζουν από το κανονικό πλάνο. Aυτή την εμπειρία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα γιατί έπρεπε να αλλάξω τον τρόπο που παίζω, έπρεπε να το αμερικανοποιήσω λίγο, να μην είμαι τόσο υπερδραματικός γι’ αυτούς. Νομίζω πως όταν παίζουμε οι Έλληνες είμαστε λίγο παραπάνω δραματικοί και χρησιμοποιούμε πιο πολύ τα χέρια μας. Η δυσκολία που έπρεπε να αντιμετωπίσω ήταν ότι είχα στα χέρια μου ένα βασικό ρόλο σε ξένη γλώσσα και αν ξεχνούσα τα λόγια, έπρεπε να τα καλύψω σε μία γλώσσα που δεν είναι η μητρική μου.
Για την πόλη μας και τη ζωή σου εδώ, τι θα έλεγες;
Τις Βρυξέλλες τις έχω συνδυάσει με ένα τρελό πάρτι λόγω των φανταστικών αναμνήσεων που έχω από την πρώτη φορά που ήρθα το 1996 αλλά και αργότερα στο stage. Όταν ήρθα προσπάθησα να κάνω πράγματα που δεν έκανα στην Ελλάδα. Δεν θέλω να αναδημιουργώ αυτά που είχα στην Ελλάδα, γιατί απλά δεν μπορώ να τα έχω. Δεν έχω τον ήλιο, δεν έχω τη θάλασσα και πρέπει να βρω άλλα πράγματα να κάνω. Έτσι ξεκίνησα κωπηλασία για να είμαι κοντά στο νερό και να είμαι έξω για να συνηθίσω τον καιρό. Η αλήθεια είναι ότι χρωστάω πολλά στις Βρυξέλλες γιατί μου δίνουν τη δυνατότητα να κάνω πολλά και διαφορετικά πράγματα. Τα σπορ τα γνώρισα εδώ για παράδειγμα. Το πιο συναρπαστικό πράγμα που έκανα ερχόμενος στο Βέλγιο ήταν το ράγκμπι. Δεν ήξερα κανένα και ήμουν ο μόνος καινούριος στην ομάδα. Είναι ένα άθλημα που απαιτεί πάρα πολύ και έντονο σωματικά κόπο, αρκετά επικίνδυνο έως και πολεμικό αλλά έχει πολύ έντονο το ομαδικό στοιχείο. Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή έφαγα πολύ ξύλο…! Αλλά το αποφάσισα γιατί ήταν εντελώς έξω από το «comfort zone» μου. Θέλω να μπορώ να παίρνω όσο το δυνατόν περισσότερα απ’ τη ζωή μου. Θέλω να ξέρω ότι τη σημερινή μέρα τη ρούφηξα.
Στις Βρυξέλλες δεν έχεις πάρα πολλά χρόνια. Έχεις καταφέρει να δημιουργήσεις έναν δικό σου κύκλο ανθρώπων εδώ;
Είναι ωραίο να επιδιώκεις να κάνεις παρέες με άλλες εθνικότητες, γιατί έχουν διαφορετικές απόψεις και αντιλήψεις και έτσι ανοίγει το μυαλό σου. Και αυτό επιδίωξα να κάνω εδώ. Στην ουσία των πραγμάτων όμως, όταν τα πράγματα ζορίζουν στους Έλληνες θα στραφείς και αυτοί θα είναι εκεί. Και θα είναι εκεί με τον τρόπο που εσύ αισθάνεσαι ασφαλής. Όσο και αν μπορεί να φαίνεται αστείο, το ότι είμαστε στο εξωτερικό σε δένει πιο εύκολα με τους ανθρώπους της χώρας σου, σου δημιουργεί το λεγόμενο «νοιάξιμο της ξενιτιάς». Νομίζω ότι το νοιάξιμο είναι αυτό που χαρακτηρίζει τους Έλληνες στο Βέλγιο.
Τι είναι η Ελλάδα για σένα;
Η Ελλάδα για μένα είναι ο ήλιος και το σπίτι μου. Καμιά φορά σκέφτομαι και εγώ τι είναι αυτό που πραγματικά μου λείπει από την Ελλάδα. Νομίζω ότι μου λείπει ο ήλιος. Το φως διαμορφώνει τον τρόπο ζωής μας. Μου λείπει αυτό το φως και ότι έρχεται μαζί του, το ότι για παράδειγμα μπορείς να κάτσεις έξω για έναν καφέ. Ακόμα και οι άνθρωποι μου φαίνονται πιο λαμπεροι όταν πηγαίνω στην Ελλάδα. Το άλλο σημαντικό κομμάτι είναι οι σχέσεις μου, οι άνθρωποι. Γιατί αυτοί «κάνουν» το σπίτι.
Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι της ζωής σου είναι και η σχέση σου με την Action Aid.
Ναι και ήταν ένα μεγάλο σχολείο για μένα τα ταξίδια μου στη Κένυα και στη Γκάνα. Η Action Αid ανά διαστήματα δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους που την υποστηρίζουν να δουν το έργο της από κοντά. Όντας λοιπόν ανάδοχος σε ένα παιδάκι, είχα την ευκαιρία να ακολουθήσω εθελοντικά την Action Aid σε δύο τέτοια ταξίδια. Αν για ένα πράγμα είμαι περήφανος στη ζωή μου είναι για αυτό. Στο τελείωμα των ταξιδιών το αίσθημα της αλληλεγγύης ήταν τεράστιο. Προσφέραμε στις κοινότητες που επισκεφθήκαμε χωρίς κάποιο όφελος από την πλευρά μας και αυτό δημιούργησε ένα φοβερό δέσιμο ανάμεσά μας και μάλιστα πολλές φορές χωρίς λόγια. Οι περισσότεροι άνθρωποι που συναντήσαμε δεν μιλούσαν κάποια άλλη γλώσσα πέρα από τη μητρική τους. Όταν μάλιστα παραλάβαμε τη φωτογραφία από τις ντοματιές που είχαν καλλιεργήσει οι άνθρωποι με τη βοήθεια του αρδευτικού συστήματος στην κατασκευή του οποίου συμμετείχαμε και εμείς, ένιωσα πως… κάτι έχω κάνει και εγώ στη ζωή μου.
Πιστεύεις πως είναι εύκολο να βοηθήσει κανείς αν το αποφασίσει;
Θεωρώ ότι ο καθένας μπορεί να βοηθήσει όπου μπορεί. Είμαστε τυχεροί που γύρω μας έχουμε ένα τοίχο, φοράμε ρούχα και έχουμε να πιούμε νερό, επειδή γεννηθήκαμε εδώ. Αν είχαμε γεννηθεί κάπου αλλού δε θα τα είχαμε αυτή τη δυνατότητα. Γι’ αυτή την τύχη που είχαμε πρέπει να βρούμε τρόπο να το ανταποδώσουμε. Ακόμα και να υπογράψει κανείς μια ηλεκτρονική διαμαρτυρία είναι σημαντικό.
Αλήθεια, πώς είναι η Αφρική;
Η Αφρική δε συγκρίνεται με αυτά που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε εδώ. Είναι πανέμορφη! Tα χρώματα είναι διαφορετικά, οι μυρωδιές, οι εικόνες αλλά και η φτώχεια της Αφρικής δεν υπάρχουν εδώ και ούτε μπορεί να τα φανταστεί κανείς αν δεν την επισκεφθεί. Σε ανθρώπινο επίπεδο και σε επίπεδο συναισθημάτων και καλοσύνης ιδιαίτερα οι άνθρωποι στα χωριά είναι ό,τι πιο κοντά στο αυθεντικό μπορεί να συναντήσει κανείς.
Ποια εμπειρία ή εικόνα θα ξεχώριζες από αυτά τα ταξίδια σου;
H πιο συγκλονιστική εμπειρία είναι όταν βρέθηκα στη μέση του πουθενά, στη Γκάνα, χαράματα εντελώς τυχαία σε ένα ναό την ώρα που γινόταν η λειτουργία. Αυτό που μου έκανε τρομερή εντύπωση, είναι ότι όχι μόνο μας υποδέχτηκαν και θέλησαν να μας εξηγήσουν τι λένε παρά το γεγονός ότι ήμασταν αλλόθρησκοι και από άλλο έθνος, αλλά μας επέτρεψαν να τους πούμε κάτι από τη δική μας θρησκεία.
Γενικά, τα ταξίδια με τρελαίνουν και μάλιστα επιδιώκω να πηγαίνω λίγο πιο πέρα από τις ζώνες της ασφάλειάς μου. Η πουτάνα η γη είναι πολύ μεγάλη για να τη δούμε σε μια ζωή.
Υπάρχει κάποια σταθερή αξία στη ζωή σου;
Θεωρώ την οικογένεια πολύ σημαντικό πράγμα. Χαίρομαι που έχω αδέρφια και που ο ξάδερφός μου είναι εδώ. Είναι λιμάνι. Είμαι τυχερός γιατί έχω σωστούς γονείς που δεν ήταν ποτέ πιεστικοί ή φορτικοί και άφησαν εμένα και τα αδέρφια μου να κάνουμε ότι θέλουμε στις ζωές μας. Η οικογένεια πρέπει να σου δίνει τα εφόδια και μετά να σ’ αφήνει να φύγεις. Μας καθορίζει πολύ ουσιαστικά. Η οικογένεια είναι ωραίο να έχει ισορροπία και χιούμορ και στη δική μου έχουμε πολύ και από τα δύο.
Θα μου εκμυστηρευτείς κάτι τελευταίο για σένα και το πώς βλέπεις τη ζωή σου;
Μ’ αρέσει να πιστεύω ότι αν μ’ αφήσουν μόνο μου θα επιβιώσω και δεν θέλω να ντρέπομαι. Ο σωστός τρόπος για να προσεγγίσεις τα πράγματα στη ζωή, είναι να τα προσεγγίσεις απλά. Όταν είσαι ευθύς μπροστά σε κάτι, τότε τα πράγματα έρχονται με το σωστό τρόπο.
Αν κυνηγήσεις κάτι και είσαι και λίγο τυχερός, θα σου έρθει. Πρέπει όμως να το παλέψεις. Έτσι βρήκα και τη δουλειά μου εδώ. Ενώ πέρασα τις γραπτές εξετάσεις με πολλή τύχη έπρεπε να το κυνηγήσω πολύ για να βρω τη θέση μου. Με ενδιέφερε όμως πολύ το αντικείμενο του Ευρωπαϊκού Δικαίου γιατί είναι αυτό που έχω σπουδάσει.
Ο Γιάννης με μια ματιά…
Ονειρεύομαι: να αφήσω το “αποτύπωμά” μου
Φοβάμαι: τη φθορά του σώματος
Γέλασα πολύ: στην προετοιμασία του “Σώσε”
Ποτέ δεν ξεχνάω να: λέω ευχαριστώ
Αν ήμουν αόρατος: δεν θες να ξέρεις
Καταφύγιό μου είναι: αγκαλιά στον καναπέ μας
Επόμενός μου προορισμός: η δυτική ακτή της Αμερικής (road trip)
Η μελωδία που “παίζει” διαρκώς στα αυτιά μου: “My way”
Για φαντάσου να: να είχαμε τον καιρό της Ελλάδας στις Βρυξέλλες
Σε 10 χρόνια από τώρα: θα νιώθω ακόμη παιδί
Δεν υπάρχουν σχόλια για το άρθρο "O Γιάννης Αμπαζής από την θέση του σκηνοθέτη!"