Προβλέψεις για τη βελγική οικονομία, για τα έτη 2020-21

Η πανδημία του κοροναϊού επέφερε σοβαρό πλήγμα σε όλες τις Ευρωπαϊκές Οικονομίες καθώς και στο Βέλγιο. Ενώ το 2019 η βελγική οικονομία συνέχισε να παρουσιάζει θετικές επιδόσεις, όπου μπορούν να συνοψιστούν στην αύξηση του ΑΕΠ και συγκράτηση του πληθωρισμού, το 2020 λόγω της υγειονομικής κρίσης οι προβλέψεις για την βελγική οικονομία
έχουν ανατραπεί και αναμένεται βαθιά ύφεση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου το Α.Ε.Π. αναμένεται να μειωθεί κατά 8,1%, ποσοστό ελαφρά καλύτερο από αυτό της Ευρωζώνης (8,4%). To 2021 αναμένεται βελτίωση της τάξης του 5,4% που σημαίνει ότι η ύφεση του 2020 δεν θα καλυφτεί. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή νωρίτερα τον Ιούλιο του 2020 προέβλεπε πτώση 7,2% και το 2021 ανάκαμψη 6,7%. Παράλληλα σημαντικός αριθμός επενδυτικών σχεδίων επιβραδύνονται με τις επενδύσεις να εκτιμάται μείωση της τάξης του 15% για το 2020.

Ο συνεχιζόμενος περιορισμός στις μετακινήσεις και το κλείσιμο της οικονομίας ως αποτέλεσμα του κοροναϊού, μαζί με την ανησυχία για τις προοπτικές επανέναρξης της οικονομίας, οδήγησαν τις κορυφαίες βελγικές τράπεζες να επανεξετάσουν τις προγνώσεις τους για την οικονομική ζημία που θα προκαλέσει η επιδημία. Σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε η Het Laatste Nieuws, οι τράπεζες προβλέπουν αρνητική αύξηση του ΑΕΠ έως και 9,5% για το 2020. Στα τέλη Μαρτίου – δύο εβδομάδες από την έναρξη του περιορισμού – η BNP Paribas Fortis προέβλεπε μείωση του ΑΕΠ κατά 3,5%.

Τώρα η τράπεζα εκτιμά ότι το ποσοστό αυτό θα είναι 7,1%. Η KBC την ίδιο περίοδο υπολόγιζε μείωση 0,4% του ΑΕΠ. Τώρα η πρόβλεψή της είναι πτώση στο ΑΕΠ της τάξης του 9,5% και τη κρίση να συνεχιζεται έως το 2021, καθώς το ΑΕΠ μειώνεται ακόμη 7,6% σύμφωνα με το BNP Paribas Fortis και έως 12,3% για τη KBC. Οι αναλυτές σε αντίθεση με τις προβλέψεις τους, δεν περιμένουμε ταχεία επιστροφή στην οικονομία στα προ κρίσης επίπεδα, περιμένουν δε σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας από τις αρχές Μαΐου.

Ο Πληθωρισμός το 2019 ανήλθε στο 1.2% μία επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του σε σχέση με το 2018 που ανήλθε σε 2,3%. Για το 2020 προβλέπεται από την Κεντρική τράπεζα του Βελγίου περαιτέρω πτώση στο 0,4% λόγω της μείωσης της ζήτησης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι θα φτάσει στο 0,2% το 2020.

Λόγω των μέτρων δημοσιονομικής στήριξης το χρέος το 2020 αναμένεται να φτάσει το 8,6% με το ποσοστό χρέους έναντι του ΑΕΠ να αναμένεται να ανέλθει σε 118%. Αυτό αποδίδεται στην αύξηση του χρέους με ταυτόχρονη μείωση του ΑΕΠ σε ποσοστό 8,2%.

Στις 16 Ιουνίου 2020 σύμφωνά με την Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου το βελγικό δημόσιο είχε εκδώσει χρέος αξία 49 δις ευρώ από τα 60.35 δις ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί για το 2020 συνολικά. Εκδόθηκε δηλαδή ήδη το πρώτο εξάμηνο περισσότερο από το 80% του συνολικού χρέους για το 2020.

Φορολογία και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης μειώθηκαν δραστικά, παράλληλα κατανάλωση και κέρδη εταιρειών εκμηδενίστηκαν, ενώ ακόμη και εταιρείες όπου συμμετέχει το βελγικό δημόσιο και έχει κάποια έσοδα δεν μπόρεσαν να συνεισφέρουν σε αυτά. Από την άλλη πλευρά, επιδόματα ανεργίας και άλλα επιδόματα πολλαπλασιάστηκαν για να αντιμετωπιστεί η μαζική ανεργία αλλά και η ολική απώλεια εισοδημάτων σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού λόγω του lockdown.

Υπενθυμίζουμε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα έφτασε το 2019 σε 1,9% του Α.Ε.Π. ενώ το συνολικό δημόσιο χρέος μειώθηκε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά μετά την κρίση του 2008. Το δημόσιο χρέος το 2019 αναμένεται να ανέλθει σε 98,7%, μειωμένο σε σχέση με το 2018, λόγω σχετικής μείωσης του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους λόγω των
μειωμένων επιτοκίων. Το ποσοστό του βελγικού δημοσίου χρέους θεωρείται υψηλό, ξεπερνώντας τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, (86,9% του Α.Ε.Π.) με αποτέλεσμα να ασκούνται πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για περαιτέρω μείωση του. Σημειώνουμε ότι το έτος 2009, το Βέλγιο εισήλθε σε διαδικασία δημοσιονομικής επιτήρησης εξαιτίας υπερβολικού ελλείμματος, από την οποία εξήλθε στα μέσα του 2014.

Παράλληλα τα υψηλά επίπεδα εταιρικού χρέους συνεπάγονται κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και θα ασκήσουν καθοδική πίεση στην οικονομική δραστηριότητα, όπως υποστηρίζει η Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου.

Παράλληλα τα ενυπόθηκα δάνεια αυξάνονται λόγω των ιστορικά χαμηλών επιτοκίων. Η διάθεση για περιουσιακά στοιχεία χαμηλού ρίσκου, όπως ακίνητα, αποδίδεται μεταξύ άλλων και στις διακυμάνσεις των αγορών. Η ακίνητη περιουσία αποτελεί το 60% των περιουσιακών στοιχείων των βελγικών νοικοκυριών. Οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν 3% το 2019 ενώ από το 2000 έχουν σχεδόν διπλασιαστεί. Βέβαια παρ” όλη την αυξανόμενη ενυπόθηκη πίστη και τον δανεισμό των επιχειρήσεων, τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια και οι πτωχεύσεις είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Ενημέρωση: Γραφείο ΟΕΥ Βρυξελλών