Ο Φεβρουάριος στις γλώσσες της Ευρώπης

Συντάκτης:
Εκτυπώστε το άρθρο

Η λέξη «Φεβρουάριος», όπως και η αγγλική «February», η γαλλική «février» και ούτω καθεξής, προέρχεται από το λατινικό februarius, που σημαίνει «κάθαρση».

Τα αντίστοιχα ονόματα για τον δεύτερο μήνα του έτους σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες προέρχονται επίσης ως επί το πλείστον από το februarius, που εμφανίζεται με κόκκινο στον παρακάτω χάρτη που έφτιαξε ο μπλόγκερ και γλωσσολόγος, Jakub Marian:

february-european-languages

Όπως σημειώνει ο μεταφραστής και γλωσσολόγος, Νίκος ΣαραντάκοςΣτο παλιό ρωμαϊκό ημερολόγιο ο Φλεβάρης ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου – η χρονιά άρχιζε από τον Μάρτιο. Στο τέλος του χρόνου γίνονταν τελετές εξαγνισμού, και από το februum (= κάθαρση) ο μήνας ονομάστηκε Februarius. Από το Φεβράριος > Φεβράρης > Φεβλάρης προέκυψε η δημώδης ονομασία Φλεβάρης, που παρετυμολογικά συνδέεται με τη φλέβα, δηλ. ο Φλεβάρης ανοίγει τις φλέβες του (φλεβίζει) και βρέχει τον κόσμο -εξού και η παροιμία “Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει”.

Άλλες ετυμολογίες (που αντιστοιχούν σε άλλα χρώματα) είναι οι εξής: οι πολωνικές, ουκρανικές και λευκορωσικές λέξεις luty, ljútyj και ljúty προέρχονται από μια σλαβική λέξη που σημαίνει «άγριος, σκληρός». Η ετυμολογία του τσέχικου únor δεν είναι απολύτως σαφής, αλλά πιθανότατα προέρχεται από το ρήμα «nořit», που σημαίνει «βυθίζω», που αναφέρεται σε εδάφη που βυθίζονται στο ξεπαγωμένο χιόνι. Το λιθουανικό vasaris προέρχεται κάπως παραπλανητικά από τη λιθουανική λέξη για το καλοκαίρι, vasara.

Η προέλευση του κροατικού veljača είναι αβέβαιη, αλλά σχετίζεται με το επίθετο veliki, «μεγάλο». Το αλβανικό shkurt πιθανότατα προέρχεται από το πρωτο-γερμανικό *skurtaz, που σημαίνει «κοντό», και ο Φεβρουάριος είναι πράγματι ένας σύντομος μήνας. Ομοίως, το σκωτσέζικο γαελικό Gearran προέρχεται από το geàrr, «κοντό». Το κασουβικό gromicznik προέρχεται από το όνομα της καθολικής εορτής του Καθαγνισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, gromica (μια χριστιανική γιορτή που γιορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου), το οποίο με τη σειρά του προέρχεται από μια σλαβική λέξη που σημαίνει βροντή.

Τέλος, οι αποδόσεις της Τουρκίας, της Φινλανδίας και των Βάσκων δεν σχετίζονται με καμία λέξη που αναφέρεται παραπάνω, αφού δεν είναι ινδοευρωπαϊκές γλώσσες. Το φινλανδικό helmikuu προέρχεται από το helmi ‎(«μαργαριτάρι») +‎ kuu ‎(«μήνας»), το τουρκικό şubat προέρχεται τελικά από το βαβυλωνιακό šabaṭu, το οποίο ορισμένες πηγές μεταφράζουν ως «καταστροφική βροχή», ενώ το βασκικό otsail προέρχεται από το otso («λύκος») + hil («μήνας»). Η έκφραση Komi θα μπορούσε ενδεχομένως να προέρχεται από μια λέξη που σημαίνει σκίουρος.


 

Κεντρική εικόνα: Πίτερ Μπρίγκελ ο πρεσβύτερος – Gloomy Day (Φεβρουάριος). Ελαιογραφία, 1565 (Kunsthistorisches Museum, Βιέννη). 

Δεν υπάρχουν σχόλια για το άρθρο "Ο Φεβρουάριος στις γλώσσες της Ευρώπης"

    Αφήστε το σχόλιο σας


    *