Με μεγάλη επιτυχία η συναυλία της Έλλης Πασπαλα και του Τάκη Φαραζή στο Bozar.

Χτες βράδυ (8/2/2014) ζήσαμε στο Bozar (Palais des Beaux Arts, Bruxelles) μια μυσταγωγία με την Έλλη Πασπαλά και τον Τάκη Φαραζή στο πιάνο σ’ ένα αφιέρωμα στο Μάνο Χατζιδάκι.

Σε μια δυσανάλογα μικρή (για το μέγεθος των καλλιτεχνών) αίθουσα, ασφυκτικά γεμάτη, με ωραίους υπαινικτικούς φωτισμούς που να φαίνεται όλη η πατίνα του παλιού Steinway ζήσαμε το βάλσαμο της συγκίνησης και τη λύτρωση του βωβού (μην διακόψει την απόλαυση της αρμονίας) λυγμού, σαν μια ανάσα ελάχιστης αντίστασης στην παρακμή που μας έχει προσβάλει σαν καλπάζουσα γάγγραινα.

Η επιλογή από το Χατζιδακικό πανόραμα εκπληκτική! Αρχίζοντας από το τόσο αληθινό στις μέρες μας «Βαλς των Χαμένων Ονείρων» παιγμένο αριστουργηματικά από τον Φαραζή, η Πασπαλά μας εισήγαγε σε μια «Μαγική πόλη», αυτή την πόλη που την ερωτευτήκαμε σαν εραστές και μας την παίρνουν καθημερινά μέσα από τα όνειρά μας.

Η Πασπαλά απέφυγε τις εύκολες λύσεις. Ακόμα και τα πιο δημοφιλή τραγούδια τα μοιράστηκε με το κοινό, όπως μοιραζόμαστε στην εκκλησία τα εγκώμια του επιταφίου ή άλλους αγαπημένους μας ψαλμούς που ελαφραίνουν την ψυχή μας.

Ο σεβασμός ήταν απόλυτος στον εδώ και είκοσι χρόνια φυσικά απόντα, αλλά πάντοτε παρόντα, μεγάλο δημιουργό. Μας θύμισε και στην αρχή της συναυλίας αλλά και το τέλος το μέγεθος της απουσίας του, όχι μόνο της καλλιτεχνικής του δημιουργίας αλλά και της σοφίας του και του κριτικού ασυμβίβαστου λόγου του. Φορτισμένες συγκινητικά ήταν οι αναφορές της στον μεγάλο ποιητή και συμπορευτή του Χατζιδάκι, τον ανυπέρβλητο και ανεπανάληπτο, Νίκο Γκάτσο.

Με θαυμάσια αγγλικά εξήγησε στους ξένους φίλους μας (η μισή αίθουσα ήταν γεμάτη ξένους λάτρεις της Ελληνικής μουσικής χάρις στον φιλέλληνα Frans De Clercq του Art Base) το μέγεθος της ποίησης του Γκάτσου. Το απόσπασμα από την «Αμοργό» μας μετέφερε «στου πικραμένου την αυλή» και εμείς διψασμένοι και πεινασμένοι δεχτήκαμε το χάδι «κι αν θα διψάσεις για νερό…».

Μας μίλησε για την πυκνότητα των στίχων του «Γιάννη του φονιά», για την ακατανίκητη γοητεία της «Αθανασίας». Για την «Περιμπανού» που «…Έγραφε τ’ όνομά της στον καθρέφτη τ’ ουρανού μ’ ενός πνιγμένου γλάρου φτερό…».

Όταν βγήκαμε στο κρύο οι Βρυξέλλες μας φανήκαν «ανοιξιάτικες», η ζωή φαινόταν λιγότερο πεζή, το αύριο πιο ελπιδοφόρο. Μια διάθεση αντίστασης μας είχε γεμίσει η ποίηση του Γκάτσου και η μουσική του Χατζιδάκι, ενάντια στην ισοπέδωση, στην αριθμολαγνία και στην έκπτωση αξιών.

Αξιέπαινη η πρωτοβουλία της Ελληνικής Προεδρίας στην ΕΕ να προσφέρουν σε ξένους και Έλληνες των Βρυξελλών την μοναδική αυτή απόλαυση και εμπειρία που εξέπεμπε σεβασμό στον Ελληνικό πολιτισμό. Μακάρι και άλλα τέτοια.