Όταν η επιλογή μάς επιβάλλεται.

Από τη Βούλα Καγιάσα

Μια διάσημη ζωγράφος κι ένας αφανής ήρωας, όχι απαραίτητα με αυτήν τη σειρά… Παρουσία του πάθους και απουσία του εγωισμού έρχεται η Υπογραφή του ενός από τον άλλον. Πινελιές έντασης στην κοινή τους πορεία χαράζονται, όταν αυτή αισθάνεται τελικά παγιδευμένη ανάμεσα στο «είναι» και το «φαίνεσθαι» και αυτός βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με την ιδιοτέλεια και την κτητικότητά του. Το κάδρο με το παραμορφωμένο πρόσωπο που αντανακλάται στον σπασμένο καθρέφτη και ο τίτλος «Σκισμένα πρόσωπα» της έκθεσης, εμπνευσμένος από τα παραμορφωμένα πρόσωπα του Francis Bacon, σκιαγραφούν γλαφυρά την ψυχολογία των δύο ηρώων. «Αυτό που θα τους σώσει είναι ο έρωτας με το ούτως ή άλλως ενυπάρχον ήθος του», κατά δήλωση του ίδιου του σκηνοθέτη, ο οποίος κρατάει για το τέλος την κορύφωση της συγκίνησης όπου το ζευγάρι «ξανασυναντιέται» επάνω στο ίδιο βαγονάκι, όπως τότε. Εκείνη όμορφη και νέα όπως ακριβώς όταν «έφυγε» και εκείνος, γέρος πια. Μα ταξιδεύουν μαζί. Για κάπου αλλού… Αλλά μαζί.
Ατμόσφαιρα μεθυστική, όχι μόνο από τις ερωτικές σκηνές που, δίχως να εξαντλούνται στο επίπεδο του φτηνού εντυπωσιασμού, εξυπηρετούν τέλεια τον αισθητικό τους ρόλο, αλλά κυρίως από το δέσιμο και την αγάπη δυο ανθρώπων που δε νοείται να ζήσουν χωριστά. Σε καμιά ζωή. Η αφήγηση της ταινίας πραγματοποιείται μέσα από αλλεπάλληλα flashbacks και μια εναλλαγή μαγευτικών εικόνων από το σήμερα στο χθες, από το Παρίσι στην Αρκαδία, από την άνοιξη στον χειμώνα. Με απόλυτα κινηματογραφικά εκφραστικά μέσα μεταφερόμαστε από ένα ξύλινο σπιτάκι μινιατούρα πάνω σε μια βιβλιοθήκη, στις πραγματικές του διαστάσεις στο βάθος του χρόνου· από ένα σκοινί με το οποίο κάνει κούνια ανέμελα ένα μικρό κοριτσάκι, σε αυτό που κόβει το νήμα της ζωή της η πρωταγωνίστρια. Συμβολισμοί που μας ωθούν ως θεατές να συμμετέχουμε ως «συνδημιουργοί» του νοήματος της ιστορίας, μια αίσθηση που απαιτεί καλλιτεχνική δεξιοτεχνία από τον σκηνοθέτη ώστε να καταφέρει να την εμπνεύσει στους φίλους της έβδομης τέχνης.
Πρόκειται για μια δουλειά η οποία συγκρινόμενη με εμπορικές επιτυχίες του ξένου κινηματογράφου δεν υστερεί ούτε σε σεναριακό επίπεδο, ούτε σκηνοθετικά. Εκτός από την υπέροχη φωτογραφία του Ηλία Κωνσταντακόπουλου, την υψηλή αισθητική της ταινίας έρχονται να συμπληρώσουν επάξια το μελωδικό μοτίβο βιολιού, μια πρωτότυπη σύνθεση του Νίκου Κυπουργού που δεν επενδύει απλώς μουσικά την ταινία, αλλά συνοδεύει τις προσωπικές στιγμές της ζωής του ζευγαριού καθώς και οι ζωγραφικοί πίνακες, δημιουργία του καλλιτέχνη Παναγιώτη Κουλουρά τον οποίο συνέστησε στον σκηνοθέτη ο ζωγράφος Χρόνης Μπότσογλου. Το καστ αρκετά πλούσιο σε σχέση με τον αριθμό των χαρακτήρων και την έκταση των δευτερευόντων ρόλων, με την ώριμη ερμηνεία του Γιώργου Χωραφά να ξεχωρίζει σε έναν απαιτητικό διπλό ρόλο. Ψάχνοντας για ένα μειονέκτημα στην ταινία, θα σημείωνα ίσως τη διάρκειά της. Δε θα έχανε σε αξία εάν ήταν συντομότερη!
Ευχαριστούμε τον Ελληνικό Κύκλο Σύγχρονων Μελετών για την εξαιρετική κινηματογραφική επιλογή, αλλά και για την εμπειρία που μας χάρισε να γνωρίσουμε από κοντά, μετά το πέρας της προβολής της ταινίας, δύο από τους βασικούς συντελεστές της, τον σκηνοθέτη Στέλιο Χαραλαμπόπουλο και τον ηθοποιό, πρωταγωνιστή της Υπογραφής, Γιώργο Χωραφά, οι οποίοι μίλησαν για τους ηθικούς προβληματισμούς που θέτει η υπόθεση του έργου και απάντησαν σε ερωτήσεις θεατών σχετικές με το καλλιτεχνικό αυτό εγχείρημα.
Προσμένουμε την επόμενη πρωτοβουλία του Ελληνικού Κύκλου ώστε να ξαναδούμε κατάμεστο το θέατρο De Lijstrebes!

———————————————————
Η Βούλα Καγιάσα είναι εκπαιδευτικός από την Καβάλα, ζει και εργάζεται στις Βρυξέλλες και παράλληλα ολοκληρώνει το μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών «Arts du Spectacle» στο Université Libre de Bruxelles.