«Η οδική ασφάλεια δεν είναι εύκολο θέμα»: Οι Βρυξέλλες πρέπει να προχωρήσουν στο σχέδιο Good Move

Ενώ η πρόσφατη αντίθεση στην εφαρμογή του σχεδίου κινητικότητας «Good Move» των Βρυξελλών για να γίνει η πόλη ασφαλέστερη για πεζούς και ποδηλάτες δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC) προτρέπει τους πολιτικούς της πρωτεύουσας να μην τα παρατήσουν.

Οι διαμαρτυρίες κατά του «Good Move» επικεντρώθηκαν στο γεγονός ότι το να δοθεί περισσότερος χώρος σε ποδηλάτες και πεζούς σημαίνει να τον «πάρεις»από τους οδηγούς, κάτι που θεωρούν ότι αποτελεί παραβίαση της ελευθερίας τους, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η Διευθύντρια Πολιτικής του ETSC, Ellen Townsend.

«Στο έργο μας για την οδική ασφάλεια ακούμε αυτή την έμφαση στην ελευθερία πολύ, σε όλη την Ευρώπη», λέει. «Αλλά ας μην ξεχνάμε: το δικαίωμα να οδηγείς 1,5 τόνους ατσαλιού γύρω από μια πόλη με 50 χλμ, μπορεί κάλλιστα να προσκρούει στο δικαίωμα ενός παιδιού να περπατά με ασφάλεια για το σχολείο, μιας μητέρας να πηγαίνει με το ποδήλατό της στη δουλειά με ησυχία ή του μαθητή που πάει στην προπόνηση με το ηλεκτρονικό του σκούτερ, χωρίς όλοι αυτοί να ρισκάρουν τη ζωή τους στην πορεία».

Πλέον, η πόλη των Βρυξελλών βρίσκεται στο επίκεντρο μιας πολύ φορτισμένης συζήτησης σχετικά με αυτές τις ελευθερίες, σύμφωνα με την Townsend. «Στοιχεία του σχεδίου κινητικότητας «Good Move», χρόνια προετοιμασίας, που περιλαμβάνουν μία από τις μεγαλύτερες ζώνες 30 χλμ της Ευρώπης, ζώνες χαμηλής κυκλοφορίας και σημαντικές βελτιώσεις υποδομών και δημόσιων συγκοινωνιών, απειλούνται».

Αδιαμφισβήτητα αποτελέσματα

Σε ορισμένες συνοικίες των δήμων Anderlecht και Schaerbeek, οι συνεδριάσεις του συμβουλίου διακόπηκαν από φωνές και χάος, οι διαδηλωτές που αντιτίθενται στα σχέδια έχουν καταστρέψει τις υποδομές και οι δημοτικοί σύμβουλοι αντιμετώπισαν απειλές για την προσωπική τους ασφάλεια. «Τα πιλοτικά έργα σε ζώνη χαμηλής κυκλοφορίας ακυρώθηκαν ή τέθηκαν σε αναμονή πριν καν ξεκινήσει η δοκιμαστική φάση».

Η Townsend επεσήμανε ότι ενώ ορισμένα από τα ζητήματα που διακυβεύονται είναι μοναδικά για «την περίπλοκη και μερικές φορές εύθραυστη πολιτική συνασπισμού» της πόλης, το επιχείρημα που λαμβάνει χώρα τώρα στις Βρυξέλλες είναι το ίδιο που συνέβη όταν το Άμστερνταμ άρχισε να κατασκευάζει ποδηλατόδρομους τη δεκαετία του 1970. Αλλά και πιο πρόσφατα, στη Γάνδη και το Λονδίνο, όταν εισήχθησαν ζώνες χαμηλής κυκλοφορίας.

«Αυτές οι πόλεις αντιμετώπισαν επίσης αντίθεση στα σχέδιά τους, αλλά τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους», είπε, δείχνοντας μια μελέτη της TM Leuven που διαπίστωσε ότι το σχέδιο της Γάνδης οδήγησε σε μείωση 31% στους τραυματισμούς λόγω τροχαίων ατυχημάτων, ενώ η μελέτη της Ζώνης Χαμηλής Κυκλοφορίας στο Λονδίνο έδειξε ότι ο συνολικός αριθμός των τραυματισμών από τροχαία μέσα στις ζώνες μειώθηκε στο μισό σε σύγκριση με την υπόλοιπη πόλη και ότι δεν υπήρξε αύξηση των συγκρούσεων στους δρόμους που βρίσκονται στα όρια των ζωνών.

Road safety is not always easy: the city of Brussels must stick with its ‘Good Move’ planhttps://t.co/AvEbSFtHUo pic.twitter.com/e4eCop2K90

— European Transport Safety Council (@ETSC_EU) December 6, 2022

«Οι Βρυξέλλες έχουν θέσει ως στόχο μηδενικούς θανάτους ή σοβαρούς τραυματισμούς στους δρόμους τους έως το 2030, επομένως το status quo δεν αποτελεί επιλογή», επισημαίνει η Townsend.

Επιπλέον, τα οφέλη αυτού του είδους των μέτρων δεν περιορίζονται στη μείωση των τραυματισμών, καθώς αυτά τα προγράμματα αυξάνουν επίσης τα ποσοστά πεζοπορίας και ποδηλασίας και μειώνουν την ατμοσφαιρική ρύπανση και τον θόρυβο. «Με λίγα λόγια, κάνουν τις πόλεις ένα καλύτερο μέρος για όλους, χωρίς να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία, παρά τα όσα εκφράζουν ορισμένοι σχολιαστές».

Ωστόσο, το πολιτικό ερώτημα παραμένει: Πώς να γίνουν οι πόλεις ασφαλέστερες, πιο υγιείς, πιο βιώσιμες για την πλειοψηφία του πληθυσμού χωρίς να αποξενωθούν οι ομάδες που θέλουν να διατηρήσουν το «δικαίωμα» στις θέσεις στάθμευσης έξω από κάθε σπίτι και χωρίς περιορισμούς στη χρήση στο ιδιωτικό αυτοκίνητο.

«Η απάντηση, πιθανότατα, είναι ότι δεν γίνεται», είπε η Townsend. «Η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η βελτίωση της οδικής ασφάλειας και η προώθηση ενός υγιεινού και πιο ενεργού τρόπου ζωής, είναι στόχοι απλά πολύ μεγάλοι και πολύ σημαντικοί για να κρατηθούν όμηροι από ομάδες που θέλουν να διατηρήσουν μια παγιωμένη κατάσταση, ένα status quo».

Είναι, μάλιστα, εντυπωσιακό, το ότι στις κοινότητες που συνορεύουν με το κέντρο της πόλης των Βρυξελλών, όπου η αντίθεση στο σχέδιο Good Move ήταν και η πιο έντονη, μόνο το 38% των νοικοκυριών έχει αυτοκίνητο.

Ενώ η Ellen Townsend τόνισε ότι ήταν δύσκολο να βρεθούν θετικά σημεία σχετικά με το ιστορικό των Βρυξελλών στην κινητικότητα και την οδική ασφάλεια τις τελευταίες δεκαετίες, αυτό έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. «Οι νέες ζώνες πεζών, το καθολικό όριο των 30 χλμ και οι νέοι ποδηλατόδρομοι έχουν δώσει στην πρωτεύουσα της Ευρώπης μερικά πράγματα για τα οποία πρέπει να είναι περήφανη. Το μήνυμά μας προς τους πολιτικούς είναι τώρα απλώς αυτό: ακούστε – ναι, προσαρμοστείτε – ναι. Αλλά μην υποχωρείτε και μην τα παρατάτε ποτέ».