ΙΝ ΣKIPPERΣTREET: το ανεξερεύνητο έδαφος της ελληνικής μουσικής κουλτούρας στην Αμβέρσα, από την Πόλυ Ρουμελιώτη και τον Κρις Κάερτς

Τα επόμενα δύο χρόνια, η Πόλυ Ρουμελιώτη και ο Κρις Κάερτς (γνωστός από το La Rose Blanche) θα ερευνήσουν το παρελθόν των Ελλήνων ναυτικών στην Αμβέρσα, με το καινούργιο τους έργο ‘ΙΝ ΣKIPPERΣTREET’. Οι Έλληνες ναυτικοί συνέβαλλαν στην ταυτότητα της πόλης του λιμανιού. Σε αυτό το ανεξερεύνητο έδαφος, η ελληνική μουσική κουλτούρα έπαιξε σημαντικό ρόλο. Με αυτή την δράση, θέλουν κυριολεκτικά να φέρουν τον ήχο του μπουζουκιού πίσω στην Αμβέρσα και να τον χαράξουν για πάντα στη μνήμη της πόλης. Μέσω crowdfunding, οι διοργανωτές προσπαθούν να συγκεντρώσουν 11.300 ευρώ για την υλοποίηση αυτού του στόχου.

Ελληνική αποικία στην Αμβέρσα

Όταν το λιμάνι έφτανε ακόμα στο κέντρο της Αμβέρσας, η πόλη πλημμύριζε καθημερινά από εκατοντάδες Έλληνες ναυτικούς που περίμεναν ένα πλοίο για να ξαναφύγουν. Εν τω μεταξύ, διασκέδαζαν σε ναυτικές παμπ και ταβέρνες, που συχνά ανήκαν σε Έλληνες στεριανούς. Από τη δεκαετία του 1950, η συνοικία των καπεταναίων φιλοξένησε μια μικρή ελληνική αποικία εμπόρων και επιχειρηματιών, η οποία αναπτύχθηκε γύρω από τη διευκόλυνση των ναυτικών. Σε όλα τα μαγαζιά υπήρχε ζωντανή μουσική. Συχνά μουσικοί (μεμονωμένοι ή ομάδες) έρχονταν στην Αμβέρσα από την Ελλάδα ειδικά για τον σκοπό αυτό. Το μπουζούκι, το ελληνικό έγχορδο όργανο, δεν έλειπε από αυτή τη σκηνή.

Χορεύοντας σαν τον Ζορμπά

Αυτά τα κέντρα χορού ήταν εξαιρετικά δημοφιλή μετά από την ταινία «Ζορμπά» (1964). Όλοι ήθελαν να βιώσουν την ατμόσφαιρα ενός Anthony Quinn που χορεύει. Οι διακοπές στην Ελλάδα λειτούργησαν για πολλούς Βέλγους φιλέλληνες ως καταλύτης. Αυτά τα μπουζούκια έζησαν τη χρυσή τους εποχή στις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Ακόμα κάνουν τη γενιά που το έζησε να ονειρεύεται ναύτες που χορεύουν και σπάνε πιάτα στην πίστα. Το έθιμο αυτό απαγορεύτηκε αργότερα από τους Έλληνες συνταγματάρχες (ακόμη και στο εξωτερικό), αλλά στο ελεύθερο λιμάνι της Αμβέρσας ορισμένα πράγματα εξακολουθούσαν να γίνονται, σύμφωνα με μαρτυρίες που έχει ήδη συλλέξει η Πόλυ Ρουμελιώτη.

Μπουζούκι με ιστορία

Από την Αμβέρσα πέρασαν πολλοί γνωστοί και λιγότερο γνωστοί Έλληνες μπουζουξήδες, όπως ο Λουκάς Νταράλας και ο Γιώργος Ζαμπέτας. Βοήθησαν επίσης να αποκτήσουν αυτά τα μαγαζιά ακόμη και παγκόσμια φήμη. Η ποιοτική μουσική τους άνοιξε τα μάτια καλλιτεχνικών προσωπικοτήτων όπως του Βέλγου μουσικού Wannes Van de Velde. Σε ένα αφιέρωμα, κατέστησε σε ποιο βαθμό ήταν υποχρεωμένος σε αυτούς τους Έλληνες καλλιτέχνες. Οι στοίχοι ‘De zangers uit Athene’ (‘Οι τραγουδιστές απ’ την Αθήνα’) που έγραψε στη μουσική και το τραγούδι του Μανώλη Χιώτη, το Φτωχομπούζουκο, είναι η τέλεια ενσάρκωση και σύνοψη του IN ΣKIPPERΣTREET.

Γι” αυτή τη δράση, η Ρουμελιώτη και ο Κάερτς αναζητούν ένα μπουζούκι με μια ιστορία που πιάνει αυτή την εποχή από το λαιμό. Ένα μπουζούκι που συνδέεται με την Αμβέρσα και συχνά ακουγόταν στους δρόμους της πόλης κατά την ακμή της. Αυτό το όργανο συμβολίζει όλους τους Έλληνες μουσικούς που έπαιξαν κάποτε στην Αμβέρσα… ή θα παίξουν στο μέλλον. Γιατί όποιος γνωρίζει καλά την Αμβέρσα θα έχει ήδη ανακαλύψει ότι τα τελευταία χρόνια έχει αναδυθεί ξανά μια σκηνή μπουζουκιού. Ομολογουμένως σε διαφορετική τοποθεσία από την παλιά συνοικία, αλλά και πάλι αρκετά κοντά.

Από τις Βρυξέλλες στην Αμβέρσα με πλοίο

Στις 20 Μαΐου 2023, το ποταμόπλοιο «De Ark» (Η κιβωτός) θα ταξιδέψει από τις Βρυξέλλες στην Αμβέρσα. Σε αυτή τη μετασκευασμένη φορτηγίδα θα μεταφερθεί αυτό το ιδιαίτερο μπουζούκι. Θα συνοδεύεται από εκπροσώπους όλων των ελληνικών κοινοτήτων της χώρας μας και από τους πιο γενναιόδωρους χορηγούς αυτής της καμπάνιας. Θα παραδώσουν εορταστικά και πανηγυρικά αυτό το πολύτιμο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς στο μουσείο Vleeshuis της πόλης. Ο Κάερτς και η Ρουμελιώτη το συνόψισαν ως εξής: "αυτό το υπέροχο μουσείο μουσικών οργάνων βρίσκεται στο παλιό Schipperskwartier (παλιά συνοικία των καπεταναίων) και καλύπτει 800 χρόνια μουσικής ιστορίας της Αμβέρσας. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να λείπει κάποιο μπουζούκι! Γι” αυτό και η ποιητική μας δράση!"

Η Πόλυ Ρουμελιώτη, η ίδια Ελληνίδα τρίτης γενιάς στο Βέλγιο με σπουδές στην αρχαία ιστορία και πολύ αφοσιωμένη στην (μεταναστευτική) κληρονομιά, επισημαίνει μια άλλη όψη που εμπνέει τη δέσμευσή της: "Μετατρέποντας τη δωρεά ενός οργάνου στη συλλογή σε μια υλική εμπειρία, θέλουμε να αφυπνίσουμε τις κοινότητες της πολιτιστικής κληρονομιάς και να τις ενημερώσουμε: αυτή είναι η κληρονομιά σας! Μην την αφήσετε να χαθεί! Δώστε την θέση που την αξίζει ανάμεσα σε όλη την άλλη όμορφη πολιτιστική κληρονομιά που μοιραζόμαστε όλοι μας!

Αυτή είναι η δεύτερη φορά που οι δύο δημιουργοί ενώνουν τις δυνάμεις τους, δουλεύοντας μαζί με συμπληρωματικό τρόπο, με έμφαση κάθε φορά στην ευρεία συμμετοχή, τη μετανάστευση και την πολιτιστική κληρονομιά.

Κανόνες παιχνιδιού του Growfunding

Υπάρχουν ορισμένοι βασικοί κανόνες που συνδέονται με το Growfunding. Για παράδειγμα, το ποσό των 11.300 ευρώ πρέπει να επιτευχθούν ή να υπερβούν. Εάν το IN ΣKIPPERΣTREET δεν επιτύχει το στόχο, τα χρήματα μεταφέρονται πίσω στους δωρητές. Αυτό απαιτεί μέγιστη δέσμευση για όλους τους συμμετέχοντες στην εκστρατεία. Για να ευχαριστήσει τους δωρητές, η οργάνωση προσφέρει διάφορα πράγματα ως αντάλλαγμα για τις δωρεές που λαμβάνει, από ένα συλλεκτικό ‘κουμπί’ (button) του Έλληνα καλλιτέχνη Soloup μέχρι μια θέση στο πλοίο.

Πώς μπορεί ο κόσμος να στηρίξει το IN SKIPPERSTREET;

Από μόλις 5 ευρώ, έχετε ήδη ένα τέτοιο κουμπί με το λογότυπο και μπορείτε να ενημερώνεστε για το έργο μέσω του ενημερωτικού δελτίου που θα λαμβάνετε. Οι μεγαλύτερες δωρεές ανταμείβονται ανάλογα. Όλα αυτά μπορείτε να τα βρείτε στην ιστοσελίδα της πλατφόρμας Growfunding, ενός οργανισμού που πραγματοποιεί και υποστηρίζει έργα που επιδεικνύουν μεγάλη κοινωνική δέσμευση. Πρόσφατα, αυτό περιλαμβάνει έργα πολιτιστικής κληρονομιάς που έχουν λάβει το σήμα «Αγαπάμε την Πολιτιστική Κληρονομιά».

Για περισσότερες πληροφορίες:
Πόλυ Ρουμελιώτη (poli@polynikis.be – 0494/14.45.96) – www.polynikis.be
Kris Kaerts (kris.kaerts@gmail.com – 0473/71.04.55) – www.kriskaerts.be

https://www.growfunding.be/inskipperstreet

https://www.facebook.com/inskipperstreet