Το FACES φιλοξενεί τον Ανδρέα Καβλεντάκη από τον Σύλλογο Κρητών Βελγίου!

από την Μαρία Γεωργίου

Φωτογραφία: Oleg Degtiarov/ Newsville.be

Κύριε Καβλεντάκη, πείτε μας ένα μέρος της Κρήτης που αγαπάτε και γιατί;
Δεν χρειάζεται να το ψάξω! Είναι το χωριό μου, το Μεσοχωριό. Βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το δροσερό Λιβυκό πέλαγος, κτισμένο στους πρόποδες των Αστερουσίων βουνών και απέναντι από τις χιονισμένες βουνοκορφές του Ψηλορείτη. Είναι ο τόπος που γεννήθηκα και μεγάλωσα. Είναι ο δικός μου παράδεισος, η δική μου Ιθάκη. Από τον τόπο που έφυγα στα 19 μου, για να σπουδάσω στο Βέλγιο, με μια διαρκή ανάμνηση στο καταβόδιο και στις ευχές της μάνας μου, για προκοπή αλλά και μια παραγγελιά, να μην ξεχάσω ποτέ τον τόπο μου.
Δεν θυμάμαι να πήρα για ενθύμιο, μια πέτρα ή ένα μικρό βόλο από χώμα της Κρήτης, γιατί εγώ κουβάλησα μαζί μου, στη καρδιά μου και στις σκέψεις μου, όλες τις παιδικές μου αναμνήσεις και μαζί μ’ αυτές, όλο το Μεσοχωριό, ολάκερη την Κρήτη.  Μετά από 40 χρόνια τίποτα δεν άλλαξα. Ακόμα και τα γαλλικά μου με Κρητική προφορά τα μιλώ
Είναι ο τόπος ο ευλογημένος, ο γεμάτος από μνήμες, είναι ο τόπος που ο πόνος και η χαρά, η στέρηση και η ευδαιμονία, γινόταν σκοπός και γλυκό τραγούδι.
Υποκλίνομαι στο χωριό, που καλοδέχτηκε και αγκάλιασε στοργικά τους γονείς μου.
Τον Ανωγειανό πατέρα μου και τα αδέλφια του που είχαν διαλέξει να κατηφορίσουν στις πλαγιές του Ψηλορείτη για να ξεχειμωνιάσουν μαζί με το κοπάδι τους στα πιο ήμερα χειμαδιά της Μεσαράς.  Και αργότερα την μάνα μου, που είχε έρθει κυνηγημένη με τους γονείς της, από τη χώρα Σφακίων των Χανίων (γνήσια δωρικής ράτσας), για να αποφύγουν τον άγραφο τότε νόμο της βεντέτας.
Χρέος μου, να τιμήσω αυτό το τόπο, μα πιο πολύ τον πατέρα που έχασα όταν ήμουν μόλις 3 χρόνων, αλλά είχε προλάβει να γίνει σύμβολο προσφοράς και θυσίας, όταν μαζί με δυο αδέλφια του, τον πρωτανηψιό του και με άλλους αντάρτες χωριανούς κατά τη  περίοδο της φασιστο-ναζιστικής κατοχής έκρυβαν στις σπηλιές και φυγάδευαν συμμάχους και στρατιώτες στην Αίγυπτο. Το βραβείο ανδρείας δοσμένο στο  πατέρα μου, από το στρατηγείο Μέσης Ανατολής των Συμμαχικών Δυνάμεων, είναι τιμή και θαυμασμός στη Κρητική αντίσταση.  
Σ’ αυτό το τόπο έμαθα τα πρώτα γράμματα από δασκάλους σημαντικούς. Τον αείμνηστο Παπαδάκη Δημήτρη, γενναίο αγωνιστή του Αλβανικού μετώπου (1940-41), που το ένα του μάτι το άφησε εκεί, για να φωτίζει τους Βορειοηπειρώτες αδελφούς μας, το Δάσκαλο που με φόρτωσε όχι μόνο γνώσεις αλλά και γνώση και ανθρωπιά και σκέψη.
Αυτό το τόπο που έμοιαζε πρώτα με πέτρινο γιαλό και που το χώμα ήταν πανάκριβο, σήμερα μοιάζει με καταπράσινο χαλί από τις ελιές, τ’ αμπέλια, τα περιβόλια, που ανεβαίνουν μέχρι τα σκαλιά των βουνών. Αυτό το τόπο αγαπώ, αυτό το τόπο νοσταλγώ και θα ‘θελα να ζήσω.

Δύο λόγια από την συμμετοχή και την μεγάλη εμπειρία  σας στον ιστορικό σύλλογο Κρητών Βελγίου.
Αισθάνομαι τιμή, αλλά και βαριά ευθύνη, γιατί συμμετείχα πρωτεργάτης αυτής της πρωτοβουλίας.  Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70, υπήρχαν ακόμη ζωντανές οι μνήμες, από τη δύσκολη περίοδο που οι δημοκρατικοί θεσμοί είχαν δοκιμαστεί.
Η Ελληνική Ομογένεια του Βελγίου είχε τότε χωριστεί σε δυο Κοινότητες, με έντονες κομματικές τάσεις, που εμπόδιζε τη συνεύρεση και συμμετοχή από μη κομματικούς, αλλά ικανούς δημοκρατικούς συμπατριώτες. Η διχόνοια  βρισκόταν όπως παλιά στο παροξυσμό της.
Τότε ξεκινήσαμε σχεδόν ταυτόχρονα, μαζί με τους άλλους ακρίτες της Μεγάλης Ελλάδας, Ηπειρώτες και Θρακιώτες, για να ιδρύσουμε ξεχωριστά τους πολιτιστικούς εθιμοτυπικούς Συλλόγους, αλλά για του λόγου το αληθές -και για ιστορικούς λόγους-, λίγο μετά από τους σημαιοφόρους μας Πόντιους.  
Στις 12 Μάιου 1981, μετά από προσωπικό προσκλητήριο που είχε ξεκινήσει από τις αρχές του ίδιου χρόνου και με τη συμπαράσταση δυο Βέλγων, μεγάλων φίλων της Κρήτης, (που αναφέρω παρακάτω)1, συγκεντρωθήκαμε 28 γνήσιοι Κρήτες του Βελγίου, και ιδρύσαμε το Σύλλογο Κρητών με την επωνυμία «ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΡΗΤΩΝ ΒΕΛΓΙΟΥ».
Μέσα στη γενική επωνυμία Κρητών Βελγίου, αποτρέψαμε τις αρρωστημένες διεκδικήσεις, ευτυχώς ολίγων, αλλά ενεργά επιστρατευμένων σε τοπικιστικές διαιρέσεις που διχάζουν και δεν τιμούν τη Κρήτη.
Οι σκοποί του Συλλόγου έχουν πλήρως εφαρμοστεί και επιτευχθεί, αφού μέσα στη  διαδρομή των 30 χρόνων, επιτύχαμε να υλοποιήσουμε το κοινωνικό σκοπό του Συλλόγου. Θα αναφερθώ συνοπτικά κυρίως στα έξης: Συνδράμαμε επί της προεδρίας μου στην ένωση των 2 Ελληνικών κοινοτήτων ντροπής (σε μια Ελληνική Κοινότητα Βρυξελλών), με την προσφορά των γραφείων μας για τη πρώτη μυστική επαφή σε ουδέτερο χώρο. Προωθήσαμε την αμοιβαία γνωριμία των μελών και τους ενθαρρύναμε να διατηρήσουν τους δεσμούς με τη Κρήτη και με άλλους Έλληνες του Βελγίου.
Έχουν κάθε λόγο να υπερηφανεύονται όπως και όλοι οι εθιμοτυπικοί τοπικοί Σύλλογοι για το επίτευγμα να υπάρχουν σήμερα λίγοι νέοι και μικρά παιδιά στο Βέλγιο, που να μη ξέρουν τους Eλληνικούς χορούς. Το διαπιστώνουμε σε κάθε Eλληνική εκδήλωση.
Αλλά πάνω από  όλα στείλαμε το μήνυμα, ότι δεν ανήκουμε πια στους παρωχημένουs μετανάστες του Βελγίου, ανήκουμε υπερήφανοι στη  μεγάλη οικογένεια της Διασποράς,  που διπλασιάζει τον Ελληνισμό και κάνει πιο δυνατή και πιο υπερήφανη τη  μεγάλη Ελλάδα.

Με ποιους τρόπους μπορεί η Κρητική παράδοση να περάσει στους Έλληνες κρητικούς δεύτερης και τρίτης γενιάς;
Σ’ αυτή την ερώτηση επειδή αφορά τους νέους και πρέπει να απευθυνθώ στους νέους, δεν θα ήθελα να συνεχίσω τη παλιά συνταγή που περιορίζεται μόνο στο παρελθόν και στη παράδοση χωρίς κανένα νεοτερισμό. Έχω κερδίσει τη χαρά της δημιουργίας και την εκτίμηση της Kρητικής ομογένειας, που δεv δυσκολεύομαι να ξεφύγω από την ερώτηση, να προσεγγίσω ένα διδακτικό λόγο, να πάω πιο κοντά τους, πατρικά και στοργικά, να τους πω μεν, ότι οι ρίζες μας βρίσκονται στον πολιτισμό μας και στις παραδόσεις μας, αλλά και να τους πω δε και για τα λάθη μας, που αποφύγαμε να διορθώσουμε εγκαίρως.
Καμιά προσφορά δεν είναι περισσότερο αποδοτική όσο εκείνη προς τους νέους μας. Το πρόσταγμα είναι σύνθετο και επίκαιρο.
Να μην υποταχθούν στη  τύχη, να αγωνίζονται και να αγωνιούν, να φτάσουν ψηλά, πολύ ψηλά που είναι και το νόημα της φιλοσοφίας του δικού μας μεγάλου στοχαστή Νίκου KAZANTZAKH.  Η Κρήτη πέρασε από δοκιμασίες, αιματοχυσίες, μεγάλες θυσίες και παρέμεινε αυτή που είναι, ελεύθερη, δυνατή, σεβαστή και δημιουργική στην ιστορία και στη ζωή. Έχει παράδοση 5000 χρόνων!!
Με αυτή τη κληρονομιά και αυτά τα ιδανικά ξεπέρασαν οι Kρητικοί της πρώτης γενιάς στο Βέλγιο, αφάνταστες επαγγελματικές, οικογενειακές και κοινωνικές δυσκολίες. Η δεύτερη και τρίτη Kρητική γενιά πρέπει να ανασυνταχθεί, να συμπράξει στην ελευθερία και στη σύνδεση της ομογένειας με τη τοπική κοινωνία. Να προσπαθήσει ο καθένας ατομικά να σκαρφαλώσει σε όλες τις κοινωνικές βαθμίδες, δράττοντας κάθε ευνοϊκής περίστασης, «Φθάσε όπου δεν μπορείς  !!»   όπως θα  συμβούλευε ο μεγάλος Καζαντζάκης. Από την άλλη όμως πλευρά, να δείξει αληθινή θέληση ενσωμάτωσης και σεβασμού στις αρχές της χώρας που ζούμε, χωρίς να χάνει τη δική του ταυτότητα και χωρίς να ξεχνά ότι είναι Κρητικός. Αυτή είναι η συνταγή για να δούμε τους νέους μας περισσότερο ενεργούς στην οικονομική, κοινωνική και κυρίως πολιτική παλαίστρα αυτής της χώρας. Πίκρα και αγανάκτηση αισθάνομαι, κάθε φορά που έχουμε εκλογές στην χώρα που ζούμε, στο Βέλγιο. Καμία, μα καμία αλληλεγγύη και έμπρακτη συμπαράσταση στους υποψήφιους Έλληνες. Το καταραμένο κομματικό μας πάθος μας βρίσκει και εκεί διχασμένους. Κανένας συντονισμός από πουθενά. Ας πάρουν λοιπόν τις μελλοντικές τύχες στα χέρια τους. Ναι, να γίνουν Βέλγοι υπήκοοι. Τίποτα πιο έντιμο, πιο ρεαλιστικό και πιο εύκολο. Διπλή ιθαγένεια, διπλά πλεονεκτήματα, δηλαδή να συνεχίσουν να έχουν Kρητική Eλληνική καρδιά και νου Eυρωπαίο. Αυτή είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη, η μόνη κατεύθυνση που δείχνει η πυξίδα προς την ευημερία, που θα δώσει άλλη προοπτική στις μελλοντικές γενιές, στην ομογένεια του Βελγίου, αλλά και στους απανταχού γης Κρήτες.

Ποιες είναι οι δικές σας σκέψεις για την Κρήτη σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο; Για τα επόμενα δύσκολα χρόνια που ακολουθούν; Ποιες είναι οι άμυνες που μπορεί να προτάξει η Κρήτη απέναντι στην κρίση;
Δεν πρέπει να μένει ασχολίαστο, ότι για 30 χρόνια κυριάρχησε η οικονομική φιλοσοφία των σοσιαλιστικών κυβερνήσεων, για περισσότερο κράτος με δημόσιες δυσκίνητες επενδύσεις με χαμηλή απόδοση και σε βάρος της ιδιωτικής επένδυσης.
Αυτό το λανθασμένο προσανατολισμό ούτε και οι συντηρητικές κυβερνήσεις που αλληλοακολούθησαν δεν προσπάθησαν να αντικαταστήσουν με τους φιλελεύθερους οικονομικούς μηχανισμούς που θα έδιναν άλλες πρωτοβουλίες στην ιδιωτική επένδυση. Η πελατειακή πολιτική και η έλλειψη οικονομικής κουλτούρας των πολιτικών μας ανδρών, είναι η μόνη επεξήγηση για τη διατήρηση αυτού του οικονομικού μοντέλου.  
Η Κρήτη με τη καλύτερη ποιότητα λαδιού δεν προσφέρει σήμερα κανένα κίνητρο στους νέους αγρότες, αφού οι τιμές δεν καλύπτουν το κόστος καλλιέργειας. Σκοτεινά συμφέροντα και παιχνίδια κρύβουν οι συνεταιρισμοί και οι ενώσεις, με την έλλειψη στρατηγικής εξαγωγών και στην εμμονή τους να κλείνουν συμβόλαια με την Ιταλική αγορά σε χαμηλότατες τιμές και εκείνοι με τις διάφορες αλχημείες να τα προωθούν στην Eυρωπαϊκή, Ασιατική και Αμερικάνικη αγορά σε πενταπλάσιες τιμές. Θέλω να πιστεύω πάντοτε στον αγροτικό τομέα, ότι η κτηνοτροφική παραγωγή μπορεί να ξεπεράσει τη παραγωγή φυτικών προϊόντων, όπως συμβαίνει στις αναπτυγμένες χώρες και να καλύψουμε έστω τις εσωτερικές ανάγκες και να μειώσουμε τις εισαγωγές.
Η αγροτική απασχόληση με το τουρισμό, αποτελεί τον βασικότερο πυλώνα της Kρητικής οικονομίας και τη ραχοκοκαλιά του κοινωνικού και οικονομικού της ιστού. Να ξαναβρούμε οράματα και αισιοδοξία.
Να επενδύσουμε σωστά στο τουρισμό. Το Κρητικό τουριστικό προϊόν είναι μοναδικό. Και αυτή η μοναδικότητα στηρίζεται στη πολυθεματικότητα. Ήλιο, θάλασσα με τοπία μοναδικού φυσικού κάλους και μνημεία αξεπέραστης αισθητικής. Το τουριστικό αύριο κερδίζεται με σχέδιο, με πρωτοβουλίες, με ιεραρχημένες προτεραιότητες και σωστή επικοινωνία. Δεν χρειαζόμαστε  να αναζητήσουμε πρότυπα για να τα αντιγράψουμε χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε στο ακέραιο τη μοναδικότητα μας.
Και τέλος, είναι πια αποδεδειγμένο, ότι τα νερά αποτελούν μεγάλο πλούτο για τη  Κρήτη, ο μεγαλύτερος όμως πλούτος, δώρο της φύσης, παραμένει ανεκμετάλλευτος και βρίσκεται υπό μορφή ορυκτών στο υπέδαφος της.
Το μήνυμα όμως είναι ένα. Για να πάει ο τόπος μπροστά, χρειάζεται δουλειά, δουλειά.. πολύ δουλειά και συνεχή προσπάθεια.

Ο Ανδρέας Καβλεντάκης είναι επίτιμος πρόεδρος του Συλλόγου Κρητών Βελγίου και Διευθύνων Οικονομικός Σύμβουλος στην εταιρεία Groupe Eurocreta – Ag. RECORDBANK.

Σημειώσεις – παρατηρήσεις:

¹Υπέρτατο χρέος μου να αναφερθώ στη συμβολή και στη προσφορά των εκλιπόντων πλέον (φιλοκρητικών ιδρυτικών μελών), του δημοσιογράφου Jean Paul Hotton, ανώτατο διοικητικό στέλεχος στην Εθνική Τράπεζα Βελγίου, με τα διαρκή φλογερά δισέλιδα στην εφημερίδα «CITE», «Ταξιδεύοντας στη Κρήτη» και της Marias Dams υπαλλήλου του ΕΟΤ, που ο Σύλλογος μας με πρωτοβουλία του σημερινού μας Προέδρου Σταύρου Περδίκη , της Αντιπροέδρου Ξανθούλας Τοράκη  και τη σύμφωνη γνώμη Διοικητικού Συμβουλίου, τίμησε στη τελευταία εκδήλωση του Νοέμβρη 2011, παρουσία 800 ατόμων, με τη προσφορά τιμητικής πλακέτας.

^*Παράκληση και χρέος μου να μου επιτραπεί εδώ να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ, στο Μαράκι μου και εξαιρετική γυναίκα μου, στα παιδιά μου, στο δικό μου αγριμάκι και κοπελίτσα μου Χριστίνα, δασκάλα στα ελληνικά σχολειά και στο γιο μου (που του θυμίζω, ότι μόνο που τον λένε Μανόλη, φέρνει μεγάλη ευθύνη, γιατί μου έδωσαν το χρόνο, την έμπνευση και αποκλειστική δυνατότητα του πατέρα, να κάνω αυτό το τελικό απολογισμό. Ένα ευχαριστώ από καρδιάς στη στοργική αδερφή μου Θεονύφη και γαμπρό μου, Μανoλη Παπαδάκη (επίσης ιδρυτικό μέλος του ΣΚΒ), ζευγάρι ταιριαστό και ξεχωριστό, που δημιούργησαν οικογένεια με Kρητικές αρχές και παράδοση, αλλά και για τη σημαντική και καθοριστική συμπαράσταση τους, από τότε που σπούδαζα εδώ μέχρι σήμερα.