Shein και Zara: δύο διαφορετικοί κόσμοι της μόδας – γιατί η «ισότητα» είναι ψευδαίσθηση

Μπορούν άραγε οι Shein, Zara και H&M να θεωρηθούν «ίδιες»;
Σε μια πρώτη ματιά, προσφέρουν όλες ρούχα μοντέρνα και οικονομικά. Όμως πίσω από τις βιτρίνες, το χάσμα είναι τεράστιο — τόσο στην παραγωγή όσο και στις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Η Shein, σύμβολο της ultra-fast fashion, έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα για εξαντλητικές συνθήκες εργασίας, για αντιγραφές σχεδίων άλλων εταιρειών και για μαζική παραγωγή χαμηλής ποιότητας ρούχων που καταλήγουν σύντομα στα σκουπίδια. Κάθε μέρα, η κινεζική πλατφόρμα προσθέτει πάνω από 7.000 νέα σχέδια, όταν η Zara ή η H&M ανανεώνουν τα προϊόντα τους με περίπου 100 νέες προτάσεις ημερησίως.

Η επιρροή προσώπων όπως η Magali Berdah – η οποία πληρώθηκε από τη Shein για να προωθήσει θετικά βίντεο και να εξομοιώσει τη μάρκα με άλλες της fast fashion – έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Σε τηλεοπτική της εμφάνιση στο BFMTV (3 Νοεμβρίου), υποστήριξε ότι οι συνθήκες στη Shein δεν διαφέρουν ουσιαστικά από εκείνες στη Zara ή την H&M, κάτι που πολλοί ειδικοί αμφισβητούν.

Η Victoire Satto, ιδρύτρια του The Good Goods, εξηγεί τη διαφορά:
«Η fast fashion, όπως η Zara ή η H&M, παράγει γρήγορα αλλά με παραδοσιακή διαδικασία — σχεδιασμό, πρωτότυπα, επιλογή υφασμάτων. Χρειάζονται περίπου τρεις εβδομάδες για να φτάσει ένα ρούχο στο κατάστημα. Στη Shein, η διαδικασία αυτή εξαφανίζεται. Η τεχνητή νοημοσύνη αντλεί έτοιμα σχέδια από το Instagram, τις σειρές ή άλλες μάρκες, τα δοκιμάζει ψηφιακά στους καταναλωτές και ξεκινά παραγωγή σχεδόν άμεσα.»

Παρότι το μοντέλο αυτό μειώνει τα απούλητα προϊόντα, η παραγωγή 4 δισεκατομμυρίων ρούχων ετησίως παραμένει περιβαλλοντικά καταστροφική.

Σύμφωνα με το Vert, 90% των ρούχων της Shein κατασκευάζονται από συνθετικά υλικά, εκ των οποίων 75,7% είναι πολυεστέρας. Οι συλλογές της Zara ή της H&M περιλαμβάνουν επίσης πολυεστέρα, αλλά σε μικρότερα ποσοστά και αναμεμειγμένο με φυσικές ίνες.
Η Zara έχει υποσχεθεί να χρησιμοποιεί περισσότερα βιώσιμα υλικά και να γίνει ουδέτερη σε εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2040, ωστόσο το επιχειρηματικό της μοντέλο παραμένει βασισμένο στην υπερπαραγωγή.

Αν ένα ρούχο fast fashion είναι λίγο «καλύτερο» από ένα Shein, η ουσία δεν αλλάζει: πρόκειται για μια αλυσίδα υπερκατανάλωσης. Οι Ευρωπαίοι αγοράζουμε κατά μέσο όρο 35 ρούχα τον χρόνο, αλλά φοράμε μόλις το 30% από αυτά. Η πραγματική απάντηση δεν είναι η επιλογή ανάμεσα στη fast και την ultra-fast fashion, αλλά η μείωση της κατανάλωσης.

Shein et Zara : deux modèles de mode à des années-lumière

Elles vendent toutes des vêtements bon marché et à la mode. Pourtant, comparer Shein à Zara ou H&M revient à confondre un torrent et un raz-de-marée : même direction, mais puissance sans commune mesure.

La marque chinoise Shein incarne l’ultra-fast fashion, un système où la quantité prime sur tout le reste. Chaque jour, plus de 7 000 nouveaux articles apparaissent sur son site – contre une centaine chez Zara ou H&M. Une production effrénée, souvent copiée d’autres marques grâce à l’intelligence artificielle, qui analyse les tendances sur les réseaux sociaux avant de lancer la fabrication immédiate.

Derrière cette efficacité se cachent des conditions de travail dénoncées et une empreinte écologique colossale : plus de 4 milliards de vêtements produits chaque année, majoritairement en matières synthétiques (90 %, dont 75,7 % de polyester).

À titre de comparaison, les enseignes européennes comme Zara ou H&M conservent un processus de création plus classique — dessins, prototypes, choix des tissus — qui prend environ trois semaines avant la mise en rayon. Elles ont aussi engagé certaines démarches écologiques : Zara vise la neutralité carbone d’ici 2040 et l’usage accru de matériaux durables. Mais le modèle économique, fondé sur la surproduction, reste inchangé.

La polémique a été relancée par Magali Berdah, influenceuse rémunérée par Shein pour défendre la marque, qui a affirmé sur BFMTV que Shein et Zara ne différaient pas vraiment. Une affirmation largement réfutée par les experts, dont Victoire Satto, fondatrice de The Good Goods, pour qui « comparer fast fashion et ultra-fast fashion n’a aucun sens ».

En définitive, même si Shein symbolise le pire du secteur, toute la fast fashion pose problème : exploitation humaine, gaspillage massif, pollution. Le véritable enjeu dépasse la marque : acheter moins, et mieux. Car nous acquérons en moyenne 35 vêtements par an, tout en n’en portant réellement qu’un tiers.