Περισσότεροι οι ξένοι διδακτορικοί φοιτητές στα βελγικά πανεπιστήμια

Για πρώτη φορά, οι διεθνείς υποψήφιοι διδάκτορες ξεπερνούν αριθμητικά τους Βέλγους στα πανεπιστήμια του Βελγίου. Σύμφωνα με στοιχεία της φλαμανδικής κυβέρνησης, που δημοσίευσε η εφημερίδα De Standaard, η διεθνοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης στη Φλάνδρα βρίσκεται σε συνεχή άνοδο.

Από τους 13.112 ενεργούς διδακτορικούς φοιτητές στα πέντε πανεπιστήμια της Φλάνδρας, οι 6.653 προέρχονται από το εξωτερικό — ποσοστό που έχει αυξηθεί κατά 40% μέσα σε επτά χρόνια.

Πρωτοπόρο παραμένει το KU Leuven, το οποίο εδώ και αρκετά χρόνια φιλοξενεί περισσότερους ξένους από Βέλγους υποψήφιους διδάκτορες.
«Για να προσελκύσουμε τα καλύτερα ερευνητικά προφίλ, ακολουθούμε μια ξεκάθαρα διεθνή στρατηγική», δήλωσε στην De Standaard η Isabelle Huys, αντιπρύτανις Ερευνητικής Πολιτικής του πανεπιστημίου.
«Οι διεθνείς ερευνητές είναι απαραίτητοι για να ενισχύσουμε την αριστεία μας στην έρευνα· αυτή είναι η βασική μας αρχή. Φέρνουν μαζί τους συμπληρωματική γνώση και διεθνή οπτική».

Ο «πόλεμος» για το πνευματικό κεφάλαιο

Τα τελευταία χρόνια, τα πανεπιστήμια της Φλάνδρας έχουν εξασφαλίσει σημαντικά ερευνητικά κονδύλια μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, ενώ αυξάνεται ελαφρώς και ο αριθμός των διεθνών φοιτητών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο.

Η τάση αυτή αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη μάχη για την προσέλκυση «πνευματικού κεφαλαίου». Η Hannelore De Grande, από την Αντιπρυτανεία Έρευνας του Vrije Universiteit Brussel, εξηγεί ότι είναι όλο και πιο δύσκολο να βρεθούν Βέλγοι υποψήφιοι για διδακτορικά στην επιστήμη και τη μηχανική.

«Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να προσελκύσουμε φοιτητές στην ερευνητική εργασία», σημειώνει. «Πρέπει πραγματικά να αναζητούμε υποψήφιους εκτός συνόρων για να καλύψουμε τις θέσεις».

Ο ανταγωνιστικός εργασιακός τομέας παίζει επίσης ρόλο: πολλοί Βέλγοι απόφοιτοι προτιμούν να μπουν απευθείας στην αγορά εργασίας αντί να συνεχίσουν με έρευνα.

Επιπλέον, για πολλούς ξένους ερευνητές, η προοπτική ενός διδακτορικού στο Βέλγιο είναι ελκυστική: «Μπορούμε να προσφέρουμε πολύ καλές υποτροφίες, τόσο σε επίπεδο μισθού όσο και συνθηκών εργασίας», λέει η De Grande. «Σε πολλές άλλες χώρες, οι υποψήφιοι διδάκτορες αμείβονται με τον κατώτατο μισθό».

Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι πολλοί διεθνείς υποψήφιοι δεν αμείβονται απευθείας από τα βελγικά πανεπιστήμια, αλλά λαμβάνουν υποτροφίες από τις χώρες τους — όπως το Πακιστάν, το Βιετνάμ ή ο Ισημερινός — προκειμένου να ολοκληρώσουν το διδακτορικό τους στη Φλάνδρα.

Davantage d’étudiants étrangers en doctorat que de Belges – une première

Les universités flamandes deviennent un pôle d’attraction pour les chercheurs internationaux

Pour la première fois, les doctorants internationaux sont plus nombreux que les Belges dans les universités flamandes. D’après les chiffres du gouvernement flamand, relayés par De Standaard, l’internationalisation de l’enseignement supérieur en Flandre continue de s’intensifier.

Sur les 13.112 doctorants actuellement inscrits dans les cinq universités flamandes, 6.653 viennent de l’étranger — une augmentation de 40% en sept ans.

Le KU Leuven reste en tête, accueillant depuis plusieurs années davantage d’étudiants étrangers que belges.
« Pour attirer les meilleurs profils, nous adoptons une approche résolument internationale », explique Isabelle Huys, vice-rectrice à la politique de recherche de KU Leuven.
« Les chercheurs internationaux sont essentiels pour renforcer notre excellence scientifique. C’est notre principe de base. Ils apportent des connaissances complémentaires et une perspective mondiale. »

Une bataille pour le capital intellectuel

Ces dernières années, les universités flamandes ont obtenu d’importants financements grâce aux projets européens, tandis que le nombre d’étudiants étrangers en bachelier et en master augmente légèrement.

Cette évolution illustre la « bataille pour le capital intellectuel » que connaît la région. Hannelore De Grande, du vice-rectorat à la recherche de la Vrije Universiteit Brussel, explique qu’il devient difficile de trouver des candidats belges pour les doctorats en ingénierie.

« Il est de plus en plus difficile d’attirer des étudiants vers le travail de recherche », souligne-t-elle. « Nous devons véritablement nous tourner vers l’étranger pour pourvoir les postes doctoraux. »

Le contexte du marché du travail joue également un rôle : de nombreux diplômés belges choisissent d’autres opportunités après leurs études.

Les doctorats en Belgique attirent aussi par leurs bonnes conditions : « Nous pouvons offrir d’excellentes bourses, tant en matière de salaire que d’environnement de travail », indique De Grande. « Dans beaucoup d’autres pays, les doctorants perçoivent le salaire minimum. »

À noter toutefois que nombre d’étudiants étrangers ne figurent pas, ou seulement partiellement, sur la liste de paie des universités belges. Des pays comme le Pakistan, le Vietnam ou l’Équateur attribuent des bourses à leurs chercheurs pour qu’ils effectuent leur doctorat en Belgique.