Το Βέλγιο προετοιμάζεται για την Πρωτοχρονιά, μετά το χάος των προηγούμενων ετών

Το Βέλγιο ετοιμάζεται να υποδεχθεί το 2026 με αυξημένη επιφυλακή, έχοντας ακόμη νωπές τις μνήμες από τα σοβαρά επεισόδια που σημάδεψαν τις προηγούμενες πρωτοχρονιές. Τα τελευταία χρόνια, η νύχτα της 31ης Δεκεμβρίου συνοδεύτηκε από εμπρησμούς, βανδαλισμούς, επιθέσεις σε δυνάμεις πρώτης γραμμής και εκατοντάδες συλλήψεις, ωθώντας τις αρχές να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο προετοιμασίας.

Η προσέγγιση για την Πρωτοχρονιά 2025–2026 βασίζεται πλέον στην πρόληψη και όχι στην εκ των υστέρων διαχείριση. Οι προετοιμασίες ξεκίνησαν νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά και περιλαμβάνουν συντονισμό σε ομοσπονδιακό και περιφερειακό επίπεδο, αλλά και παρεμβάσεις «επί του πεδίου» εβδομάδες πριν από την αλλαγή του χρόνου.

Αυστηρότερες απαγορεύσεις και το πλήγμα των προηγούμενων ετών

Τη νύχτα που υποδέχθηκε το 2025, οι Βρυξέλλες κατέγραψαν 159 συλλήψεις και περισσότερα από 1.700 περιστατικά. Περίπου 60 αυτοκίνητα πυρπολήθηκαν, ενώ πυροσβέστες και διασώστες δέχθηκαν επιθέσεις με πέτρες και αυτοσχέδιους εμπρηστικούς μηχανισμούς, αναγκάζοντας σε ορισμένες περιπτώσεις τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης να αποχωρήσουν προσωρινά. Παρότι υπήρχε ενιαία διοίκηση της αστυνομίας, ενισχυμένες δυνάμεις και γενική απαγόρευση πυροτεχνημάτων, μεγάλες περιοχές της πρωτεύουσας, κυρίως στα δυτικά και νότια, βυθίστηκαν στο χάος. Παρόμοια εικόνα καταγράφηκε και σε άλλες πόλεις, όπως η Αμβέρσα.

Οι ζημιές δεν είναι μόνο κοινωνικές αλλά και οικονομικές. Ο οργανισμός δημόσιων μεταφορών των Βρυξελλών εκτιμά ότι οι βανδαλισμοί κοστίζουν περίπου 4 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, με λεωφορεία, τραμ, σταθμούς και αστικό εξοπλισμό να γίνονται συχνά στόχοι τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι αρχές προχώρησαν σε πλήρη απαγόρευση των ηλεκτρικών πατινιών την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, μετά τη χρήση τους ως οδοφράγματα ή ακόμη και ως αντικείμενα επίθεσης κατά αστυνομικών. Όσοι παραβιάζουν την απαγόρευση κινδυνεύουν με ποινές φυλάκισης από 8 έως 14 ημέρες και πρόστιμα από 234 έως 1.800 ευρώ. Ο υπουργός-πρόεδρος της Περιφέρειας Βρυξελλών-Πρωτεύουσας, Rudi Vervoort, τόνισε ότι το μέτρο αποσκοπεί στην προστασία των πολιτών και στην αποσυμφόρηση των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, καλώντας το κοινό να επιδείξει υπευθυνότητα και υπενθυμίζοντας ότι τα πυροτεχνήματα παραμένουν αυστηρά απαγορευμένα.

Μεταφορά των εκδηλώσεων και διαχωρισμός των πλήθων

Για το 2026, ένα από τα πιο ευαίσθητα σημεία θεωρείται το κέντρο της πόλης. Ο δήμαρχος των Βρυξελλών, Philippe Close, επιβεβαίωσε ότι το επίσημο θέαμα πυροτεχνημάτων θα πραγματοποιηθεί και πάλι στο Χέιζελ, στους πρόποδες του Ατόμιουμ. Η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία: ο χώρος σχεδιάζεται ως οικογενειακός, ενώ το κέντρο προορίζεται για όσους θα κινηθούν σε μπαρ και νυχτερινά κέντρα. Στόχος είναι ο διαχωρισμός των ροών και όχι η συγκέντρωση όλων σε ένα σημείο υψηλής πίεσης.

Η απαγόρευση των ανεπίσημων πυροτεχνημάτων, της πώλησης και της μεταφοράς τους παραμένει σε ισχύ σε ολόκληρη την Περιφέρεια, όπως και ο έλεγχος των ζωνών όπου θα απαγορεύεται η κυκλοφορία ηλεκτρικών πατινιών κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Πρόληψη αντί για απαγορεύσεις στους ανηλίκους

Στο Άντερλεχτ, περιοχή που έχει συνδεθεί στο παρελθόν με επεισόδια την Πρωτοχρονιά, η στρατηγική αλλάζει. Αντί για απαγορεύσεις κυκλοφορίας ανηλίκων, ο δήμαρχος Fabrice Cumps επέλεξε μια προληπτική προσέγγιση, με την επιχείρηση «Pacman» να ξεκινά ήδη από την 1η Δεκεμβρίου. Δημοτικές υπηρεσίες κινητοποιούνται για την απομάκρυνση ογκωδών απορριμμάτων, κατεστραμμένων αντικειμένων και υλικών εργοταξίων, με τη λογική ότι λιγότερα αντικείμενα στον δρόμο σημαίνουν λιγότερα οδοφράγματα, φωτιές και αυτοσχέδια όπλα.

Τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου, οι αστυνομικές περιπολίες ενισχύονται, οι χώροι εργοταξίων παρακολουθούνται στενά και απαγορεύεται η τοποθέτηση κοντέινερ σε δημόσιους χώρους. Την ίδια τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς, περίπου 20 δημοτικοί υπάλληλοι θα βρίσκονται σε ετοιμότητα για άμεση απομάκρυνση επικίνδυνων αντικειμένων και υποστήριξη των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης.

Ομοσπονδιακός συντονισμός και σκληρές αποφάσεις σε άλλες πόλεις

Σε ομοσπονδιακό επίπεδο, ο υπουργός Εσωτερικών Bernard Quintin συγκάλεσε συνάντηση στο Εθνικό Κέντρο Κρίσεων, με τη συμμετοχή αρχηγών αστυνομίας, επαρχιακών κυβερνητών και επικεφαλής υπηρεσιών διάσωσης. Στόχος ήταν η ευθυγράμμιση των σχεδίων και η υπενθύμιση ότι το νομικό πλαίσιο δίνει στους δημάρχους τη δυνατότητα να λαμβάνουν αυστηρά μέτρα για τη διασφάλιση της δημόσιας τάξης, βάσει τοπικής εκτίμησης κινδύνου.

Στην Αμβέρσα, η δήμαρχος Els van Doesburg σκοπεύει να επαναφέρει τα προληπτικά κατ’ οίκον περιοριστικά μέτρα για νεαρά άτομα που θεωρούνται υψηλού κινδύνου. Τα προηγούμενα χρόνια, δεκάδες νέοι υποχρεώθηκαν να περάσουν την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στο σπίτι, μέτρο που, σύμφωνα με τον δήμο, συνέβαλε σε πιο ήρεμες νύχτες. Όπως επισημαίνει το περιβάλλον της δημάρχου, πρόκειται για άτομα με επαναλαμβανόμενη παραβατική συμπεριφορά, τα οποία δεν πρόκειται να αλλάξουν στάση «επειδή απλώς αλλάζει ο χρόνος».

Παρά τις νομικές ενστάσεις που διατυπώθηκαν σε μεμονωμένες περιπτώσεις, οι τοπικές αρχές δηλώνουν αποφασισμένες να διατηρήσουν τα μέτρα, θεωρώντας ότι η Πρωτοχρονιά παραμένει μία από τις πιο απαιτητικές νύχτες του χρόνου για την ασφάλεια και τη συνοχή των πόλεων.

Nouvel An sous tension : la Belgique renforce son dispositif de sécurité

Entre prévention anticipée, interdictions ciblées et coordination renforcée, les autorités veulent éviter un nouveau réveillon chaotique

À l’approche de 2026, la Belgique se prépare à un réveillon du Nouvel An placé sous haute vigilance. Les souvenirs des violences survenues lors des précédentes nuits de la Saint-Sylvestre restent vifs, marqués par des incendies, des actes de vandalisme, des agressions contre les services de secours et des centaines d’interpellations. Face à ce constat, les autorités ont profondément revu leur manière d’anticiper cette nuit devenue l’une des plus sensibles de l’année.

Pour le passage à 2026, la stratégie repose désormais sur l’anticipation plutôt que sur la réaction. Les préparatifs ont débuté plus tôt que jamais et s’étendent d’une coordination renforcée entre niveaux fédéral et régional à des interventions concrètes dans l’espace public, plusieurs semaines avant le 31 décembre.

Un contexte marqué par les violences passées
Lors du réveillon précédent, Bruxelles a enregistré 159 arrestations et plus de 1.700 incidents. Environ 60 véhicules ont été incendiés et des pompiers ainsi que des ambulanciers ont été pris pour cible, parfois contraints de se retirer face aux attaques. Malgré un commandement policier unifié, des effectifs renforcés et une interdiction généralisée des feux d’artifice, certaines zones de la capitale ont sombré dans le chaos, une situation également observée dans d’autres villes comme Anvers.

Au-delà de l’impact humain, les dégâts matériels pèsent lourd. L’opérateur des transports publics bruxellois estime que le vandalisme lui coûte près de 4 millions d’euros par an, avec des infrastructures particulièrement ciblées lors de la nuit du Nouvel An.

Dans ce contexte, l’interdiction totale des trottinettes électriques a été instaurée pour la nuit du réveillon, après qu’elles ont été utilisées pour bloquer des véhicules de secours ou comme projectiles. Le non-respect de cette mesure peut entraîner des peines de prison de courte durée et des amendes substantielles. Le ministre-président bruxellois, Rudi Vervoort, a souligné que cette décision vise à protéger les citoyens et à soulager les services d’urgence, appelant chacun à célébrer de manière responsable et en toute sécurité.

Déplacer les festivités pour mieux gérer les foules
Pour 2026, les autorités ont également revu l’organisation des événements. Le feu d’artifice officiel se tiendra une nouvelle fois au pied de l’Atomium, sur le site du Heysel, un choix assumé pour créer un espace familial distinct du centre-ville, davantage fréquenté par les noctambules. L’objectif est clair : éviter les concentrations excessives et mieux répartir les flux de personnes.

L’interdiction des feux d’artifice non officiels reste en vigueur dans toute la Région de Bruxelles-Capitale, tout comme le contrôle strict des zones où la circulation des trottinettes sera proscrite durant la nuit.

Prévenir plutôt que sanctionner
À Anderlecht, commune souvent associée aux débordements du Nouvel An, les autorités locales misent sur la prévention. Dès le 1er décembre, une mobilisation des services communaux vise à débarrasser l’espace public des objets susceptibles d’être utilisés comme projectiles ou barricades. À l’approche du 31 décembre, les patrouilles seront renforcées et des équipes municipales interviendront en temps réel pour sécuriser les quartiers les plus sensibles.

Coordination nationale et choix assumés
Au niveau fédéral, le ministre de l’Intérieur Bernard Quintin a réuni l’ensemble des acteurs concernés afin d’harmoniser les dispositifs et de rappeler que les bourgmestres disposent d’un cadre légal leur permettant d’agir fermement pour maintenir l’ordre public. À Anvers, la municipalité entend d’ailleurs reconduire les assignations à résidence préventives pour certains jeunes identifiés comme récidivistes, une mesure controversée mais jugée efficace par les autorités locales.

Entre prévention renforcée, décisions politiques assumées et coordination accrue, la Belgique aborde donc le passage à la nouvelle année avec une vigilance maximale, dans l’espoir que la fête ne bascule plus dans la violence.