Τριήμερη παράλυση στα τέλη Νοεμβρίου: η Βέλγικη κοινωνία σε αναβρασμό

Η κοινωνική ένταση στη Βέλγιο κορυφώνεται προς το τέλος του Νοεμβρίου, καθώς τα συνδικάτα έχουν προκηρύξει τριήμερη απεργιακή δράση στις 24, 25 και 26 Νοεμβρίου, ως συνέχεια της μεγάλης διαδήλωσης της 14ης Οκτωβρίου αλλά και της πρόσφατης κινητοποίησης όπου περισσότεροι από 120.000 πολίτες κατέκλυσαν τις Βρυξέλλες. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις CSC, FGTB και CGSLB καταγγέλλουν την απουσία διαλόγου με την κυβέρνηση Arizona, παρά τα επανειλημμένα αιτήματα και τη μαζική συμμετοχή των εργαζομένων.

Κεντρικό σημείο της διαμαρτυρίας αποτελούν τα μέτρα που προωθούνται στο πλαίσιο των προϋπολογιστικών συζητήσεων: πάγωμα της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, νέες περικοπές στις συντάξεις, πιθανή αύξηση του ΦΠΑ και συνολικότερος περιορισμός της κοινωνικής ασφάλισης. Οι συνδικαλιστές επισημαίνουν επίσης την αβεβαιότητα γύρω από τις μεταρρυθμίσεις των συντάξεων, τονίζοντας ότι περισσότερο από το μισό των γυναικών της χώρας αναμένεται να πληγούν από τον λεγόμενο «malus pension». Παράλληλα αντιτίθενται στις σχεδιαζόμενες αλλαγές στο ωράριο και στη λειτουργική ευελιξία της εργασίας, τις οποίες χαρακτηρίζουν «άδικες και αυστηρές».

Οι απεργιακές κινητοποιήσεις θα εκτυλιχθούν σταδιακά: στις 24 Νοεμβρίου θα απεργήσουν οι εργαζόμενοι στις σιδηροδρομικές μεταφορές και στα δημόσια μέσα μεταφοράς, στις 25 Νοεμβρίου οι δημόσιες υπηρεσίες σε όλη τη χώρα, ενώ στις 26 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί γενική, διακλαδική απεργία. Προηγείται, στις 23 Νοεμβρίου, η συμμετοχή των συνδικάτων στη μεγάλη διαδήλωση Mirabal κατά της έμφυλης βίας.

Οι επιπτώσεις στις μετακινήσεις και στις επιχειρήσεις αναμένονται σημαντικές. Στον χώρο των αερομεταφορών, εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών έχουν ήδη καταθέσει προειδοποιητικές ανακοινώσεις για 24ωρη απεργία από τις 24 Νοεμβρίου, οδηγώντας τη Brussels Airlines στην ακύρωση 70 πτήσεων, με τον αριθμό αυτό να θεωρείται πιθανό να αυξηθεί. Στο αεροδρόμιο του Charleroi υπάρχει το ενδεχόμενο πλήρους διακοπής αναχωρήσεων στις 25 Νοεμβρίου, εφόσον δεν εξασφαλιστούν τα απαιτούμενα επίπεδα ασφάλειας. Επιβάτες που ταξιδεύουν σε business class ή με πιεσμένα χρονοδιαγράμματα προωθούνται ήδη προς εναλλακτικά αεροδρόμια σε Άμστερνταμ και Παρίσι, όπου όμως η διαθεσιμότητα θέσεων μειώνεται ταχύτατα.

Στις αστικές μεταφορές, η STIB-MIVB έχει προειδοποιήσει ότι το προσωπικό θα υπολείπεται σημαντικά του ελάχιστου προβλεπόμενου, με αποτέλεσμα βαθιές περικοπές στα δρομολόγια μετρό, τραμ και λεωφορείων καθ’ όλη τη διάρκεια των τριών ημερών. Αντίστοιχες καθυστερήσεις και ακυρώσεις αναμένονται και στον εθνικό σιδηρόδρομο SNCB.

Η συγκυρία είναι ιδιαίτερα δυσμενής για τις επιχειρήσεις: οι απεργίες συμπίπτουν με τις περιόδους αιχμής της «Black Friday» και με σημαντικές συνεδριάσεις του Συμβουλίου της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Πολλές εταιρείες ενεργοποιούν έκτακτα σχέδια συνέχειας λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένου του εκτεταμένου τηλεργασίας, της προσωρινής φιλοξενίας προσωπικού στο ευρωπαϊκό τετράγωνο και της μετάβασης σε εικονικές συναντήσεις με πελάτες. Οι εργαζόμενοι και ταξιδιώτες που έχουν προγραμματισμένα δρομολόγια καλούνται να τα μεταθέσουν· αρκετές αεροπορικές προσφέρουν δωρεάν αλλαγή ημερομηνίας, ενώ οι σιδηροδρομικοί φορείς περιορίζονται σε μερικές επιστροφές χρημάτων.

Οι οικονομικές συνέπειες των κινητοποιήσεων αναμένονται αισθητές: αναλυτές εκτιμούν ότι η τριήμερη απεργία θα μπορούσε να επιβαρύνει αερομεταφορές και εφοδιαστική αλυσίδα με περίπου 18 εκατομμύρια ευρώ, λόγω άμεσων καθυστερήσεων, ακυρώσεων και δευτερογενών επιπτώσεων.

Σε αυτό το κλίμα, τα συνδικάτα επαναφέρουν τις προτάσεις τους για μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη: φορολόγηση της μεγάλης περιουσίας, ψηφιακό φόρο σε πολυεθνικές τεχνολογίας, αναθεώρηση των κρατικών επιχορηγήσεων προς μεγάλες επιχειρήσεις και καθιέρωση ενιαίου κανόνα όπου κάθε μορφή αμοιβής υπόκειται σε εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Όπως υπογραμμίζουν, οι επίμαχες μεταρρυθμίσεις δεν έχουν ακόμη ψηφιστεί και υπάρχει περιθώριο αναδιαμόρφωσης πριν ληφθούν οριστικές αποφάσεις.

Grève générale en trois actes : la Belgique face à un mouvement social d’ampleur

Transports, services publics et entreprises en état d’alerte du 24 au 26 novembre

Une nouvelle phase de mobilisation s’annonce en Belgique à la fin du mois de novembre, après une série de manifestations marquées notamment par la présence de plus de 120.000 personnes dans les rues de Bruxelles. Les syndicats CSC, FGTB et CGSLB ont décidé d’intensifier la pression sur le gouvernement en lançant trois journées de grève les 24, 25 et 26 novembre, dénonçant l’absence de réaction politique aux inquiétudes exprimées ces dernières semaines.

Les organisations syndicales critiquent les orientations budgétaires en discussion : gel de l’indexation des salaires, nouvelles économies sur les retraites, hausse possible de la TVA et fragilisation générale de la sécurité sociale. Elles pointent également la confusion entourant la réforme des pensions, dont le « malus » toucherait particulièrement les femmes, ainsi que les projets de flexibilisation accrue du temps de travail.

Les actions s’articuleront de manière progressive : une grève dans les chemins de fer et les transports publics le 24 novembre, un arrêt complet des services publics le 25, puis une journée interprofessionnelle nationale le 26 novembre. La veille, les syndicats participeront en nombre à la grande marche Mirabal contre les violences sexistes.

Les conséquences pour la mobilité seront considérables. À l’aéroport de Bruxelles, les entreprises de handling ont déjà déposé des préavis pour le 24 novembre, obligeant Brussels Airlines à annuler 70 vols et à envisager d’autres suppressions. L’aéroport de Charleroi se prépare à suspendre l’ensemble des départs le 25 novembre si les contrôles de sécurité ne peuvent être assurés. Les passagers en correspondance serrée sont réorientés vers Amsterdam ou Paris, où les places restantes diminuent rapidement.

Du côté des transports urbains, la STIB-MIVB s’attend à un service très limité : métros, trams et bus ne circuleront qu’à des fréquences fortement réduites. Le trafic ferroviaire national, opéré par la SNCB, connaîtra lui aussi annulations et retards en cascade.

La période est d’autant plus sensible que les grèves coïncident avec le pic logistique du Black Friday et plusieurs réunions européennes à Bruxelles. Les entreprises mettent en place des mesures d’urgence, telles que le télétravail, l’hébergement de salariés à proximité du quartier européen et la tenue de réunions à distance. Les voyageurs sont invités à modifier leurs plans ; les compagnies aériennes proposent des changements de date gratuits, tandis que les opérateurs ferroviaires se limitent à des remboursements partiels.

Selon des estimations d’analystes, les perturbations sur trois jours pourraient représenter jusqu’à 18 millions d’euros de coûts directs et indirects pour les secteurs aérien et logistique.

Les syndicats, quant à eux, réaffirment leurs propositions pour une fiscalité plus équitable : taxation des grandes fortunes, imposition adaptée des géants numériques, réévaluation des subventions publiques aux entreprises et application uniforme des cotisations sociales à toutes les formes de rémunération. Ils rappellent qu’aucune des mesures contestées n’a encore été adoptée et qu’il reste, selon eux, du temps pour revoir la trajectoire budgétaire.