Ελένη Θεοχάρους: «Δώσαμε μάχες για την αυτοδιάθεση αλλά δεν δικαιωθήκαμε»

Συντάκτης:

Διεθνές Συνέδριο πραγματοποιήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες, εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με κύρια διοργανώτρια και ομιλήτρια την Ευρωβουλευτή Δρα. Ελένη Θεοχάρους και με την συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας για Δικαιοσύνη και Δημοκρατία. Το Συνέδριο έφερε τον τίτλο: «Συγκρούσεις και το δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης».

Ομιλητές στο Συνέδριο ήσαν οι: Δρ. Andrzej Zieba, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Jagellonian της Κρακοβίας, με θέμα «Η Ιστορική Πτυχή της Σύγκρουσης στον Καύκασο», Δρ. Γιάννος Χαραλαμπίδης, Πρόεδρος Ledra College, με θέμα «Οι δομές της Σύγκρουσης και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης», Δρ. Χavier Follebouckt, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Louvain la Neuve, με θέμα «Η διευθέτηση των Συγκρούσεων» και Δρ. Ohannes Geukjian του Αμερικανικού Πανεπιστημίου της Βηρυτού, με θέμα «Οι Νομικές Πτυχές της Σύγκρουσης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Συντονιστής, ήταν ο κ. Giro Manoyan, Director – International Secretariat ARF, ενώ χαιρετισμούς στο Συνέδριο απηύθυναν ο κ. Κασπάρ Καραμπετιάν (Πρόεδρος της Αρμενικής Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας), ο Πρέσβυς της Αρμενίας στην ΕΕ κ. Tatoul Markarian και ο κ. Herbert Salber (EU-SR for South Caucasus and the Crisis in Georgia)

Η αυτοδιάθεση, η Κύπρος και το Καραμπάχ
Οι ομιλητές ανέλυσαν τα ζητήματα που αφορούν τις αιτίες που προκαλούν τις συγκρούσεις και τον τρόπο με τον οποίον καθορίζεται το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης μέσα από το διεθνές δίκαιο και την πρακτική των διεθνών σχέσεων. Η Δρ. Ελένη Θεοχάρους, στην τοποθέτηση της αναφέρθηκε στην ιστορία της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης το οποίο ανήκει στον αυτόχθονα πληθυσμό των Αρμενίων, ο οποίος δεν εγκαταστάθηκε εκεί ως κατακτητής άλλων λαών και εθνοτήτων. Οι Αρμένιοι της περιοχής, πρόσθεσε, πληρούν όλα τα κριτήρια για την άσκηση του δικαιώματος της αυτοδιαθέσεως διότι, όπως παρατήρησε, ποτέ δεν αποδέχθηκαν με τη θέλησή τους το καθεστώς που επιβλήθηκε από τη Σοβιετική Ένωση, της αυθαίρετης απόσπασής τους από την Αρμενία και της μετατροπής της περιοχής τους σε τμήμα του υπό ίδρυσιν τεχνητού κράτους του Αζερμπαϊτζάν. Αντιθέτως, τόνισε, ζητούσαν ανέκαθεν την ενσωμάτωσή τους στο υπόλοιπο Αρμενικό έθνος. Όπως παρατήρησε η Δρ. Θεοχάρους, η ίδια προέρχεται από μια μικρή χώρα, η οποία πάλεψε και έχυσε αίμα για το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, αλλά τελικά δεν δικαιώθηκε.

Το δίκαιο και οι κανόνες της ισχύος
Οι επιστήμονες που κλήθηκαν να αναλύσουν τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και άλλες συγκρούσεις αναφέρθηκαν στις αιτίες που προκαλούν έναν πόλεμο, στις δομές της σύγκρουσης και στις επιλογές και τους τρόπους επίλυσης τους μέσα από το διεθνές δίκαιο και μέσα από τα ισοζύγια δυνάμεων και τα παιχνίδια ισχύος. Όπως επισήμανε ο Δρ. Χαραλαμπίδης, το δίκαιο και οι κανόνες του δεν αρκούν. Η τέχνη της διπλωματίας τόνισε είναι ο συνδυασμός δικαίου και ισχύος και ειδικότερα η ικανότητα νε κερδίζει κάποιος δια της σκιάς της ισχύος του. Σε ό,τι αφορά στα συμπεράσματα του Συνεδρίου είναι πρόδηλο ότι καμιά σύγκρουση δεν μπορεί να διευθετηθεί, εάν δεν έχει δημοκρατικό χαρακτήρα και αν δεν εκλείψουν οι αιτίες που την προκάλεσαν, καθώς και ότι το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης πρέπει να είναι η βάση διευθέτησης του προβλήματος στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και αλλού, εφόσον συνδυάζεται με διπλωματικές ενέργειες και στρατηγικές που στηρίζονται σε συγκλίσεις συμφερόντων και ισχύος.