Κάθε φθινόπωρο, πριν ξεκινήσει η πιο έντονη περίοδος καιρικών φαινομένων, ανακοινώνεται στο Βέλγιο η νέα λίστα ονομάτων για τις επερχόμενες καταιγίδες. Πρόκειται για μια πρακτική που, σύμφωνα με το Βασιλικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο (RMI), παίζει ουσιαστικό ρόλο στη δημόσια ασφάλεια.
Το Βέλγιο συμμετέχει συστηματικά στην ονοματοδοσία καταιγίδων από το 2017, σε συνεργασία με γειτονικές χώρες. Το σύστημα είχε καθιερωθεί λίγο νωρίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία και στη συνέχεια επεκτάθηκε σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης.
Όπως εξηγεί ο μετεωρολόγος του RMI, Thomas Vanhamel, η ονοματοδοσία δεν έχει απλώς πρακτική αξία, αλλά λειτουργεί κυρίως ως εργαλείο επικοινωνίας. Όταν μια καταιγίδα έχει όνομα, γίνεται ευκολότερο για τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό να μιλούν γι’ αυτήν, να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να προετοιμάζονται έγκαιρα. Ένα απλό μέτρο που μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην ασφάλεια των πολιτών.
Ποιος αποφασίζει τα ονόματα
Η ονοματοδοσία των καταιγίδων στην Ευρώπη βασίζεται σε συνεργασία μεταξύ των εθνικών μετεωρολογικών υπηρεσιών. Η ήπειρος έχει χωριστεί σε έξι ζώνες, καθεμία από τις οποίες καταρτίζει τη δική της ετήσια λίστα ονομάτων.
Το Βέλγιο ανήκει στη νοτιοδυτική ζώνη, μαζί με τη Γαλλία, το Λουξεμβούργο, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ανδόρα. Η λίστα ανακοινώνεται συνήθως το φθινόπωρο και τα ονόματα αποδίδονται με αλφαβητική σειρά, εναλλάσσοντας ανδρικά και γυναικεία.
Για τη σεζόν 2025–2026, τα ονόματα είναι τα εξής:
Alice, Benjamin, Claudia, Davide, Emilia, Francis, Goretti, Harry, Ingrid, Joseph, Kristin, Leonardo, Marta, Nils, Oriana, Pedro, Regina, Samuel, Therese, Vitor, Wilma.
Σύμφωνα με το RMI, το όνομα «Ingrid» προτάθηκε από το Βέλγιο προς τιμήν της Ingrid Daubechies, διακεκριμένης Βελγίδας μαθηματικού και φυσικού, γνωστής για τη συμβολή της στη θεωρία των wavelets.
Πότε μια καταιγίδα θεωρείται… καταιγίδα
Μετεωρολογικά, μια καταιγίδα ορίζεται όταν η ένταση του ανέμου φτάσει το 9 στην κλίμακα Μποφόρ. Αυτό αντιστοιχεί σε μέση ταχύτητα τουλάχιστον 75 χιλιομέτρων την ώρα, μετρημένη για 10 συνεχόμενα λεπτά, σε ύψος 10 μέτρων πάνω από τον σταθμό μέτρησης.
Στο Βέλγιο, μια καταιγίδα αναγνωρίζεται επίσημα όταν καταγραφεί ένταση 9 Μποφόρ σε τουλάχιστον έναν μετεωρολογικό σταθμό της χώρας. Συνήθως, οι καταιγίδες παίρνουν όνομα όταν εκδίδεται πορτοκαλί ή κόκκινη προειδοποίηση ανέμου για μεγάλη περιοχή.
Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί απόλυτο κανόνα. Ορισμένα φαινόμενα μπορεί να ονομαστούν ακόμη και χωρίς τόσο υψηλή προειδοποίηση ανέμου, εφόσον αναμένεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η καταιγίδα του 2021 που ονομάστηκε Darcy από τη μετεωρολογική υπηρεσία της Ολλανδίας, παρότι η κύρια προειδοποίηση αφορούσε τον παγετό και όχι τον άνεμο.
Pourquoi les tempêtes portent-elles un nom en Belgique ?
Un outil de prévention au cœur de la communication météo
Chaque année, à l’approche de l’automne, une nouvelle liste de prénoms est dévoilée pour désigner les tempêtes à venir. En Belgique, cette pratique n’a rien d’anecdotique : elle constitue un véritable levier de prévention, souligne l’Institut royal météorologique (IRM).
Depuis 2017, la Belgique participe activement à un système coordonné d’attribution de noms, mis en place à l’échelle européenne. L’objectif est moins scientifique que communicationnel : donner un nom à un phénomène météorologique marquant permet de capter l’attention du public, de faciliter le relais médiatique et d’encourager la préparation face aux risques annoncés.
La désignation des tempêtes repose sur une organisation en zones. L’Europe est divisée en six groupes, chacun responsable de sa propre liste annuelle. La Belgique fait partie du groupe sud-ouest, aux côtés de la France, du Luxembourg, de l’Espagne, du Portugal et de l’Andorre. Les noms sont attribués par ordre alphabétique et alternent systématiquement entre prénoms féminins et masculins.
Pour la saison 2025-2026, la liste comprend notamment Alice, Benjamin, Claudia, Davide ou encore Ingrid. Ce dernier prénom a été proposé par la Belgique en hommage à Ingrid Daubechies, scientifique belge de renommée internationale, dont les travaux sur les ondelettes ont marqué les mathématiques modernes.
Mais à partir de quand parle-t-on réellement de tempête ? D’un point de vue météorologique, le seuil est fixé à une force 9 sur l’échelle de Beaufort, soit des vents atteignant au moins 75 km/h en moyenne sur dix minutes, mesurés à dix mètres de hauteur. En Belgique, il suffit qu’un seul poste d’observation enregistre cette intensité pour que l’événement soit reconnu officiellement.
Dans la majorité des cas, un nom est attribué lorsqu’une alerte orange ou rouge est émise pour le vent sur une large zone. Toutefois, certains phénomènes peuvent être baptisés même sans alerte élevée, dès lors que leur impact potentiel est jugé important. L’IRM cite à ce titre la tempête Darcy en 2021, nommée par les Pays-Bas en raison des risques de verglas, bien plus que pour la violence des rafales.