Όταν το πλύσιμο γίνεται εμμονή: Τι είναι το “CleanTok” και γιατί μας επηρεάζει
Στη νέα τάση που αναπτύσσεται στα social media και λέγεται “CleanTok” (από το clean=καθαρίζω και το TikTok) βλέπουμε καθημερινά βίντεο ανθρώπων να καθαρίζουν, ξεσκονίζουν και οργανώνουν κάθε γωνιά του σπιτιού τους, συνήθως σε ένα μινιμαλιστικό και άψογο περιβάλλον, συνοδευόμενο από χαλαρωτική μουσική και ASMR ήχους. Αυτά τα βίντεο, με hashtag #CleanTok, συγκεντρώνουν πάνω από 110 δισεκατομμύρια προβολές στο TikTok.
Η αίσθηση του ελέγχου που εξαρτά
Ειδικοί ψυχικής υγείας εξηγούν ότι η προβολή αυτών των βίντεο ενεργοποιεί συστήματα ανταμοιβής στον εγκέφαλο, μέσω έκκρισης ντοπαμίνης όταν βλέπουμε γρήγορα και ικανοποιητικά αποτελέσματα. Αυτό ισχύει και στις τεχνικές ASMR, όπου ο ήχος του καθαρισμού προκαλεί ευεξία. Αρχικά, τα βίντεο αυτά φαίνεται να φέρνουν εσωτερική ηρεμία και παρακίνηση για να οργανώσουμε τον χώρο μας.
@_emilypaulichi let’s have a good month haven’t done a reset video in awhilee so here’s the new month/sunday reset #sundayreset #cleantok #cleaning #reset #cleanwithme #newmonth #monthlyreset #goals #aesthetic #clean #summerreset #resetting #2025 #motivation #inspo #summercleaning ♬ Smile sped up – sped up songs
Όταν η καθαριότητα γίνεται εμμονή
Ωστόσο, η πίεση για έναν τέλειο και πάντα καθαρό χώρο δημιουργεί ψυχολογικό βάρος. Οι χρήστες αισθάνονται ότι δεν φτάνουν ούτε στα βασικά, κάτι που μπορεί να προκαλέσει άγχος και απογοήτευση. Ψυχολόγοι επισημαίνουν ότι το CleanTok προωθεί την “τέλεια” εικόνα του σπιτιού, που σπανίως είναι ρεαλιστική, οδηγώντας σε συγκρίσεις και μειωμένη αυτοπεποίθηση — ακόμα και σε μορφές ψυχαναγκαστικού καθαρισμού.
Σε ακραίες περιπτώσεις, η καθαριότητα ξεπερνά τα πλαίσια της ευχαρίστησης και γίνεται εμμονή, επηρεάζοντας την ψυχική ισορροπία. Η ψυχολόγος Camille Rochet τονίζει ότι μέρα με τη μέρα, ενώ παρακολουθούμε τέλειες τακτοποιήσεις, αισθανόμαστε ακόμη λιγότερο ικανοποιημένοι με το δικό μας χώρο.
Πώς να διατηρήσουμε την ηρεμία
Ειδικοί συστήνουν να κρατάμε απόσταση από τέτοιου είδους περιεχόμενο και να ορίζουμε όρια. Αν νιώσουμε άγχος ή έλλειψη αυτοεκτίμησης, ίσως είναι ώρα να φιλτράρουμε το feed μας ή να κάνουμε ένα διάλειμμα από τη χρήση. Το κλειδί είναι ο απλός καθαρισμός για καθαριότητα — και όχι για τέλεια εικόνα — και η ζωή να μη μετατρέπεται σε εικονική σύγκριση.
Τελικά, όπως είπε και ένας «cleanfluencer» όταν απολογήθηκε: πίσω από την εικόνα, η τελειότητα δεν υπάρχει. Ας θυμόμαστε ότι είναι προτιμότερο να βλέπουμε το σπίτι μας ως χώρο για ζωή, και όχι για επίδειξη.