Το καλωσόρισμα στο επιβλητικό γραφείο του Άγγελου Παγκράτη στη καρδία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην πλατεία Schuman, είναι ζεστό και εγκάρδιο. Είναι προνόμιο να έχεις έστω και λίγα λεπτά συνομιλίας με έναν άνθρωπο που γνωρίζει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα όσο λίγοι. Αξιωματούχος της οικονομικής διπλωματίας στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, εκπροσώπησε επάξια την Ευρωπαϊκή Ένωση στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου στην Ελβετία ενώ προηγούμενα πόστα όπως αυτό στην κεφαλή της διπλωματικής Αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Ουάσιγκτον δίνουν γρήγορα το στίγμα των ερωτήσεων που θα ήθελα να κάνω σε αυτή τη συνάντηση.
Κι όμως ο λόγος της συνάντησης μας είναι διαφορετικός. Ο Άγγελος Παγκράτης, λίγα χρόνια πριν, εμπνεύστηκε και υλοποίησε μια πολλά υποσχόμενη ιδέα στο κέντρο της οποίας βρίσκεται η Ελλάδα. Η Ελλάδα της κρίσης, η Ελλάδα των δυνατοτήτων, η Ελλάδα των νέων ανθρώπων με όραμα για το μέλλον. Δύστροπη, δύσκολη, αρνητική η περίοδος στην οποία ανδρώθηκε η ΆΛΛΗΛΟΝνετ. Οι προσπάθειες όμως του Άγγελου Παγκράτη και της ομάδας του έδωσαν εξαιρετικά αποτελέσματα τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στη συζήτηση που κάναμε την ώρα της προετοιμασίας της φωτογράφησης, οι σκέψεις, τα όνειρα αλλά και η ουσιαστική αντιμετώπιση των προβλημάτων της επαγγελματικής ένταξης των νέων Ελλήνων άρχισαν να μπαίνουν σε σειρά.
Κύριε Παγκράτη πόση σημασία έχει στην εποχή μας η έννοια της αλληλεγγύης και με ποιο τρόπο μπορεί αυτή να γίνει πράξη;
Πρέπει να δούμε την αλληλεγγύη σαν μια κεντρική κοινωνική αξία, η οποία κάνει την κοινωνία και την οικονομία πιο ανθεκτικές, πιο ικανές να αντέξουν σκληρές δοκιμασίες όπως η τωρινή κρίση. Συγχρόνως η ανάπτυξη ευρύτερης και βαθύτερης έκφραση της αλληλεγγύης στην πράξη μπορεί να επιταχύνει την έξοδο από την κρίση και να συμβάλλει σημαντικά στο να αναδυθεί από την τωρινή δοκιμασία μια πολύ καλύτερη, πιο παραγωγική, πιο ανταγωνιστική αλλά συγχρόνως και πιο δίκαιη Ελλάδα. Περισσότερη αλληλεγγύη χρειάζεται σε πολλά επίπεδα και με διάφορες μορφές. Η ΑΛΛΗΛΟΝ συγκεντρώνεται στην αλληλεγγύη στον επαγγελματικό τομέα κυρίως υπέρ των νέων μας οι οποίοι λόγω της κρίσης αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις και συχνά δυσανάλογα κι άδικα εμπόδια ιδίως στην αρχή της επαγγελματικής τους καριέρας. Η ΑΛΛΗΛΟΝ έχει κάνει την αλληλεγγύη αυτή πράξη, δημιουργώντας ένα δίκτυο που βοηθά την επικοινωνία της δικτύωσης το οποίο αναπτύσσει μία σειρά δράσεων: Επικοινωνία «ένας προς έναν» μεταξύ μελών, Δημιουργικό Mentoring, Ανταλλαγή νέων ιδεών, προτάσεων και ευκαιριών μεταξύ μελών, Ροή πληροφοριών από την ΑΛΛΗΛΟΝ προς τα μέλη, Περιοδικές συναντήσεις δικτύωσης και άλλες πρωτοβουλίες (ad hoc projects).
Υπενθυμίζεται ότι η συμμετοχή στην ΑΛΛΗΛΟΝ δεν έχει κανένα κόστος και η μόνη υποχρέωση που αναλαμβάνει το κάθε μέλος μας είναι να απαντά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όταν ερωτηθεί από άλλο μέλος σχετικά με την εμπειρία του σπουδών, καριέρας και επιχειρηματικότητας.
Ποιοι είναι οι στόχοι και το όραμα της ΑΛΛΗΛΟΝ;
Ο πρώτος στόχος της ΆΛΛΗΛΟΝnet είναι να προωθεί, παντού όπου υπάρχουν Έλληνες και σε όλα τα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας, πνεύμα αλληλεγγύης στον επαγγελματικό τομέα, με τρόπο που να είναι άμεσα και πρακτικά χρήσιμος σε πολλούς, κυρίως στους νέους και συγχρόνως να ωθεί το άτομο στην δραστηριοποίηση και συμμετοχή.
Ένας δεύτερος στόχος είναι η προώθηση της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα. Η τωρινή δραματική ανεργία στην Ελλάδα, κυρίως μεταξύ των νέων, δεν θα μειωθεί σε ανεκτά επίπεδα, ούτε θα μπορέσει να υπάρξει βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη αν δεν υπάρξει συγχρόνως, πραγματική αναβάθμιση του ευρύτερου θεσμικού πλαισίου και μια βαθιά στροφή νοοτροπίας του κοινωνικού συνόλου υπέρ μιας νέας επιχειρηματικότητας.
Επίσης η ΑΛΛΗΛΟΝ επιδιώκει, βοηθώντας το κάθε μέλος άμεσα σε αυτό που επιζητεί για να προωθήσει τους επαγγελματικούς του στόχους, να συμβάλλει στην δημιουργία κοινού οράματος για την Ελλάδα που θα αναδυθεί από τη κρίση κτίζοντας μια πραγματικά παραγωγική οικονομία διεθνώς ανταγωνιστική, αποφασιστικά στραμμένη στην επιχειρηματικότητα, καινοτομία και υψηλή τεχνολογία αλλά και συγχρόνως κοινωνικά βαθιά αξιοκρατική, δίκαιη και συνεκτική γύρω από τις βασικές της αξίες.
Πως πετυχαίνετε την συνεχή ενδυνάμωση του δικτύου της Άλληλον;
Δίχως διαφήμιση, δίχως οργανωμένη προβολή στα μέσα και δίχως υποσχέσεις γι αυτά που δεν έχουμε κάνει ακόμη. Η εξάπλωση του δικτύου μελών και μεντόρων γίνεται κυρίως μέσω των μελών και μεντόρων που βλέπουν τη χρησιμότητά του και το προωθούν. Βέβαια όταν εκδηλώνεται ενδιαφέρον από τα μέσα και τον τύπο απαντάμε θετικά. Αλλά μέχρι τώρα δεν κάνουμε από δική μας πρωτοβουλία διαφημιστικές καμπάνιες. Το δίκτυο γίνεται όλο και πιο γνωστό και η εξάπλωσή του επιταχύνεται.
Αν προσπαθούσατε να βάλετε σε ιεραρχία τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, ποια θα ήταν τα μεγαλύτερα και τα πιο επίκαιρα;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα φαίνεται για πολλούς να είναι το χρέος. Όμως το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και η άλωση της παραγωγικής βάσης της χώρας δημιούργησε το χρέος. Η χώρα χρειάζεται πρωταρχικά ένα οικονομικό περιβάλλον που να βοηθά τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα. Αυτό απαιτεί βαθύτατες αλλαγές στην δημόσια διοίκηση, στις λειτουργίες των αγορών, στην προσαρμογή του νομοθετικού πλαισίου και της εφαρμογής του, στην λειτουργία της δικαιοσύνης, στο φορολογικό σύστημα, στο κτηματολόγιο, στο πολιτικό σύστημα, στη λειτουργία του τραπεζιτικού συστήματος, καθώς και σε πολλά άλλα και βέβαια απαραίτητα και στο χρέος.
Το χειρότερο είναι ότι δεν υπάρχει χώρος για πρόοδο με μικρά βήματα. Ας πάρουμε σαν παράδειγμα έναν επενδυτή ο οποίος δεν προχωρά στην επένδυση που θα ήθελε να κάνει για 5 λόγους θεσμικούς και λειτουργικούς και ο κάθε ένας από αυτούς τους λόγους είναι αρκετός για να μην πάρει την απόφαση πραγματοποίησης της επένδυσης. Στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει πραγματική πρόοδος ακόμα και αν βελτιώσουμε ή εξαφανίσουμε έναν, ή δύο, ή τρεις, ή τέσσερις από τους λόγους αυτούς. Μέχρι να εξαλειφθούν και οι πέντε λόγοι δεν υπάρχει στην πραγματική οικονομία καμία πρόοδος. Στην περίπτωση αυτή ένα είναι το μεγάλο πρόβλημα (πρέπει να λυθούν και τα 5 προβλήματα ικανοποιητικά) και περικλείει όλα τα επί μέρους.
Με την ίδια λογική δεν έχει νόημα να προσβλέπουμε ούτε να γιορτάζουμε για την επιστροφή σε ποσοστά αναιμικής οικονομικής αύξησης που στην ουσία θα φέρουν τα ποσοστά ανεργίας σε επίπεδα πριν την κρίση μετά από 20 ή 30 χρόνια. Η χώρα έχει ανάγκη από πολλές και βαθιές αλλαγές που θα της επιτρέψουν βγαίνοντας από την κρίση να εκτιναχθεί προς ένα πολύ καλύτερο μέλλον. Οι αλλαγές αυτές πρέπει να προέρχονται από ελληνικό σχέδιο, όχι από σχέδιο των Βρυξελλών ή της Ουάσιγκτον. Έτσι θα έχουμε θέσεις, άποψη και την δική μας στρατηγική – όχι να είμαστε σαν ουδέτεροι θεατές της διαμάχης ΕΕ-ΔΝΤ για το μέλλον της χώρας. Και βέβαια η χώρα έχει και ανάγκη μείωσης του χρέους.
Πόσο σημαντική είναι η παρουσία μεντόρων στο δίκτυο;
Πάρα πολύ σημαντική. Οι μέντορές μας είναι η λειτουργούσα καρδιά της ΑΛΛΗΛΟΝ. Κάθε μέλος αποδέχεται όταν μπαίνει στην ALLILONnet, να απαντήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όταν ερωτηθεί από άλλο μέλος σχετικά με την εμπειρία του σπουδών, καριέρας και επιχειρηματικότητας. Τα μέλη που θέλουν να δεσμευτούν περισσότερο και είναι διατεθειμένα να απαντήσουν σε ερωτήσεις επανειλημμένα και σε μεγαλύτερο βάθος, μπορούν να γίνουν Μέντορες. Διαλέγουν ακριβώς το θέμα για το οποίο θέλουν να είναι μέντορες. Το δημιουργικό και ευέλικτο σύστημα mentoring είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της μοναδικότητας της ΑΛΛΗΛΟΝ.
Ξεκινήσαμε πρόσφατα το Young Mentor Program το οποίο απευθύνεται σε νέους που έχουν με επιτυχία ολοκληρώσει πρόσφατα μεταπτυχιακό ή επαγγελματική ένταξη και έχουν την διάθεση να καθοδηγήσουν νεότερα μέλη που ακολουθούν τα ακαδημαϊκά ή επαγγελματικά βήματά τους. Με βάση το νεαρό της ηλικίας τους αλλά και τις πρόσφατες εμπειρίες τους, θα μπορούν να έρθουν πιο κοντά στα νέα μέλη και να τους μεταδώσουν τις πλέον ακριβείς πληροφορίες και έξυπνες λύσεις, απαιτήσεις, προετοιμασία, διαδικασίες κλπ. σχετικά με κάποιο πτυχίο ή με πρόσβαση στην επαγγελματική καριέρα.
Στον πέμπτο χρόνο ύπαρξής της, ποιες είναι οι προτεραιότητες που βάζετε στους στόχους της ΑΛΛΗΛΟΝ για το 2017;
Να συνεχίσει την πορεία της όπως μέχρι τώρα δηλαδή με συνεχώς επιταχυνόμενη πορεία εξάπλωσης των δικτύων και δραστηριοτήτων της. Περιμένω το 2017 να είναι έτος ουσιαστικής επιτάχυνσης της εξάπλωσης των δικτύων μας εντός και εκτός Ελλάδος. Μια καινούργια σημαντική διάσταση για το 2017 θα είναι η επέκταση του δικτύου μας Τοπικών Συντονιστών για πρώτη φορά και στην Ελλάδα. Μέχρι τώρα είχαμε Τοπικούς Συντονιστές μόνο εκτός Ελλάδας.
Από την μέχρι σήμερα εμπειρία της ΆΛΛΗΛΟΝ ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να πλησιάσει η οργάνωση τους Έλληνες νέους που αναζητούν επαγγελματική λύση στο εξωτερικό;
Φτιάξαμε ένα δίκτυο ανοικτό σε όλους, με πλαίσιο ευέλικτο κι εύχρηστο. Ο καθένας μπορεί να γίνει μέλος του δικτύου και με την δική του πρωτοβουλία κυρίως να βρει ότι μπορεί να του είναι χρήσιμο. Η προσέγγιση του δικτύου επαφίεται σε μεγάλο βαθμό στην πρωτοβουλία των νέων. Αυτοί πρέπει να έρθουν στο δίκτυο και στη συνέχεια να βρουν αυτό που τους ενδιαφέρει μέσα στο δίκτυο. Η στρατηγική μας επίσης είναι να είμαστε ανοικτοί σε όλους τους ελληνικούς φορείς και οργανώσεις και να προσφέρουμε σε όλους την ειλικρινή συνεργασία μας, ακόμη και σε αυτούς που μας αντιγράφουν.
Ποιο είναι το προφίλ που πρέπει να έχει σήμερα ένας νέος για να έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας στη Δυτική Ευρώπη;
Σίγουρα προσαρμογή στην μοντέρνα οικονομία – στόχος δεν είναι πια η μόνιμη εργασία αλλά η προσληψιμότητα και γι αυτό απαιτούνται ιδιαίτερα προσόντα που άπτονται της ευελιξίας και προσαρμοστικότητας στο επαγγελματικό περιβάλλον. Οι νέοι πρέπει βέβαια να προσαρμοστούν στην γενικότερη εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας, τα δυναμικότερα κομμάτια της οποίας βασίζονται σε ένταση γνώσης, αφορούν τομείς τεχνολογιών αιχμής, απαιτούν υψηλή εξοικείωση με ΙΤ και μοντέρνα μέσα επικοινωνίας καθώς και συνεχή προσαρμογή σε νέες μεθόδους εργασίας κλπ.
Πολλοί από τους νέους συμπατριώτες μας έχουν ιδιαίτερες δυσκολίες στο να αρχίσουν την καριέρα τους, πράγμα φυσιολογικό αφού πολλοί βρίσκονται σε νέο γι” αυτούς περιβάλλον. Όμως συνολικά η εμπειρία ανά τον κόσμο έχει δείξει ότι ο Έλληνας τα πάει πολύ καλά εκτός Ελλάδος, έχει κατά κάποιο τρόπο κάποιο σχετικό πλεονέκτημα μέσα σε καλά οργανωμένο περιβάλλον με ξεκάθαρους κανόνες λειτουργίας και αξιοκρατίας. Η ελληνική κουλτούρα διακρίνεται για την τάση για φιλομάθεια, για ανεξάρτητα, ανήσυχα κι ελεύθερα πνεύματα, για δημιουργικότητα και προσαρμοστικότητα, με τάση επίσης για συνολικές και στρατηγικές προσεγγίσεις, με σχεδόν έμφυτη ανταγωνιστικότητα και ισχυρή τάση προς τα ανεξάρτητα επαγγέλματα και την επιχειρηματικότητα. Οι νέοι μας πρέπει να έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και στην κληρονομιά την οποίαν φέρουν και να είναι έτοιμοι για σκληρό ανταγωνισμό στον οποίο πρέπει να απαντούν με υπομονή κι επιμονή.
Ποια είναι το προσωπικό σας όραμα για το δίκτυο της Άλληλον;
Η ΑΛΛΗΛΟΝ έχει στόχους και όραμα. Προωθεί τους στόχους της με τρόπο ώστε συγχρόνως να συνεισφέρει στην εξέλιξη του κοινωνικού συνόλου προς την πορεία του οράματός της για το μέλλον της χώρας. Με άλλα λόγια το όραμα της ΑΛΛΗΛΟΝ δεν είναι ευχολόγιο αλλά περικλείει τα απαραίτητα στοιχεία, μέσω των στόχων της και των δράσεων της, ώστε να προσφέρει μια έστω και ελάχιστη συμβολή, όπως πρέπει να κάνει ο κάθε Έλληνας, μια σταγόνα στο ποτήρι που πρέπει να γεμίσει, για να βγει πραγματικά η Ελλάδα από την κρίση και να βγει καλύτερη και δυνατότερη. Το προσωπικό μου όραμα για την ΑΛΛΗΛΟΝ είναι να αναπτυχθεί ώστε να βάλει πολλές-πολλές σταγόνες στο ποτήρι αυτό.
Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία στην προσπάθεια σας;
Θα έλεγα δύο:
Πρώτα μια ορισμένη νοοτροπία. Οι Έλληνες δια μέσου των αιώνων είμαστε πολύ καλοί στις ατομικές προσπάθειες. Δεν είμαστε έμφυτα καλοί παίκτες μεγάλης ομάδας. Συγχρόνως όταν υπήρξε αρκετή σύμπνοια μεταξύ Ελλήνων, κυρίως σε περιόδους μεγάλων κινδύνων, τότε έκαναν θαύματα. Αλλά γι” αυτό υπάρχει η ΑΛΛΗΛΟΝ για να βοηθά τον κάθε Έλληνα να προσεγγίζει τους άλλους και να αναπτύσσουν κοινές δράσεις και πρωτοβουλίες.
Δεύτερον, αυτό που πραγματικά είναι ο μεγάλος κίνδυνος της κρίσης – ο «κίνδυνος του καναπέ», δηλαδή ο κίνδυνος της απογοήτευσης, της απόσυρσης, της ελάσσονος προσπάθειας ή της άρνηση κάθε προσπάθειας, της επιφυλακτικότητα, της αίσθησης ότι «έτσι κι αλλιώς δεν αλλάζει τίποτα», της κατάθλιψης. Γι αυτό η ΑΛΛΗΛΟΝ προωθεί την δραστηριοποίηση του ατόμου, την δημιουργική κινητοποίηση, την συμπαράσταση προς τον νέο, δηλαδή όταν προσπαθεί να χτίσει το μέλλον του να αισθάνεται ότι δεν είναι μόνος, υπάρχουν και άνθρωποι που νοιάζονται και συμπαραστέκονται.
Η συνολική πρόοδος της ΑΛΛΗΛΟΝ είναι εξαιρετική και είναι ένα μήνυμα ελπίδας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο – είναι μια έκφραση αυτής της άλλης Ελλάδας αυτής που δεν υποτάσσεται αλλά δημιουργεί, πετυχαίνει και προχωρά με στόχους, όραμα, σκληρή προσπάθεια όπου χρειάζεται και συγχρόνως αναγνωρίζει την σημασία της συλλογικότητας και αλληλεγγύης.
Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Μιχαηλίδης / Newsville.be