Ο Βέλγος σκηνοθέτης Jan Verheyen ετοιμάζει ταινία, με θέμα μια από τις πιο θλιβερές καταστροφές που έχουν γίνει στο Βέλγιο, σε περίοδο ειρήνης: την πυρκαγιά στο πολυκατάστημα L’Innovation, το 1967. Η φωτιά ξέσπασε στο γνωστό πολυκατάστημα και μέσα σε λίγα λεπτά άφησε πίσω της 251 νεκρούς, περισσότερους από 60 τραυματίες και το κομψό πολυκατάστημα των Βρυξελλών ερείπιο.
Το L’Innovation ήταν το αστέρι της Rue Neuve, ένα πολυώροφο αρ-νουβό κτίριο, σχεδιασμένο από τον Victor Horta. Άνοιξε το 1903 και ήταν σχεδιασμένο εσωτερικά με τέτοιο τρόπο που κρατούσε τους καταναλωτές, σαν σε «κλουβί», όπως το έθεσε ο ίδιος ο Horta, σύμφωνα με τη στρατηγική μάρκετινγκ των ιδιοκτητών του κτιρίου.
Στα επόμενα χρόνια, το πολυκατάστημα δεν ακολούθησε τα σύγχρονα πρότυπα ασφαλείας και πυρασφάλειας. Υπήρχαν κάποιοι πυροσβεστήρες, όπως συνηθιζόταν, αλλά δεν είχε εγκατασταθεί αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης. Το L’Innovation είχε επίσης επεκταθεί και σε ένα διπλανό κτίριο, πράγμα που περιέπλεκε περαιτέρω τις επιλογές εξόδου έκτακτης ανάγκης.
Η πυρκαγιά ξέσπασε νωρίς το απόγευμα της 22ας Μαΐου 1967 σε μια αποθήκη και μέσα σε 10 λεπτά τύλιξε όλο το κτίριο. Από τα αποκαΐδια ανασύρθηκαν 251 νεκροί, οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν γινόταν να αναγνωριστούν.
En ce triste 50ème anniversaire de l’incendie de l’Innovation, la Ville de Bruxelles se souvient.
#WeRemeber pic.twitter.com/ISSsvnI90o— Ville de Bruxelles – Restez prudents! (@VilleBruxelles) May 22, 2017
Θεωρίες
Πολλές θεωρίες κυκλοφόρησαν μετά το συμβάν, σχετικά με τα αίτιά του. Η επίσημη εκδοχή του τραγικού γεγονότος λέει ότι μια λάμπα φθορισμού που υπερθερμάνθηκε προκάλεσε την αρχική φωτιά, η οποία σε συνδυασμό με μια διαρροή αερίου εξαπλώθηκε σε όλο το κτίριο. Φυσικά, ο κόσμος πάντα έλκεται από τις «άλλες» εξηγήσεις, αυτές που δεν είναι τόσο πεζές και χωρίς ίχνος συνωμοσίας. Η θεωρία, λοιπόν, που ακόμα και σήμερα παραμένει δημοφιλής, είναι αυτή που θέλει την πυρκαγιά να ξέσπασε σκόπιμα, από μαοϊκές οργανώσεις. Το L’Innovation βρισκόταν στη μέση ενός μεγάλου «αμερικανικού γεγονότος» τη στιγμή του συμβάντος. Η άφιξη των νέων προϊόντων από τις ΗΠΑ γιορτάστηκε με σημαίες και αμερικάνικου στιλ ντεκόρ, μέχρι και με παρέλαση στην Rue Neuve. Την ίδια στιγμή, μαινόταν ο πόλεμος του Βιετνάμ, το ίδιο και οι αντιαμερικανικές διαδηλώσεις. Οι μαοϊκοί είναι γεγονός ότι είχαν στείλει απειλητικές επιστολές στο κατάστημα, ενώ είχαν πετάξει και κάποια καπνογόνα στο δρόμο. Πριν από λίγα χρόνια, ένας Βέλγος ιστορικός τέχνης του οποίου οι γονείς πέθαναν στην πυρκαγιά του L’Innovation, δημοσίευσε ένα μυθιστόρημα βασισμένο στο περιστατικό, με μαρτυρίες επιζώντων με τους οποίους ο ίδιος ήρθε σε επαφή. Το μυθιστόρημα ακολουθεί τη γραμμή ότι η φωτιά ήταν αποτέλεσμα μιας συντονισμένης επίθεσης από μια ομάδα, την οποία οργάνωσε το πρώτο μαοϊκό κόμμα της Ευρώπης.
Το μυθιστόρημα και η ταινία
Το μυθιστόρημα ονομάστηκε Happening, ένας τίτλος που θα χρησιμοποιηθεί και για την επερχόμενη ταινία, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη. Παρόλο που η πυρκαγιά ως αποτέλεσμα τρομοκρατικής πράξης έχει από καιρό απορριφθεί από αρχές και εμπειρογνώμονες ως θεωρία συνωμοσίας, ιδίως υπό το φως της μαρτυρίας του προσωπικού του πολυκαταστήματος που ανακάλυψε τη φωτιά, η ταινία δεν θα παραλείψει να τονίσει αυτή την εκδοχή. Ο Verheyen έχει βρει χρηματοδότηση από το Flanders Audiovisual Fund, τη μεγαλύτερη που έχει δοθεί ποτέ για ταινία. «Πρέπει να ξαναφτιάξουμε αυτό το ιστορικό γεγονός», δήλωσε ο Verheyen στο VRT. «Τα ειδικά εφέ θα είναι εξαιρετικά ακριβά για κάτι τέτοιο», συμπλήρωσε. Βέβαια, θα χρειαστούν κάμποσα παραπάνω χρήματα για να ολοκληρωθεί μια τέτοια ταινία, αλλά ο Jan Verheyen παραμένει αισιόδοξος. Αν πάνε όλα κατ” ευχήν, υπολογίζει να έχει ξεκινήσει τα γυρίσματα μέχρι το τέλος του έτους.
Il y a 50 ans, un incendie ravageait l”#Innovation, rue Neuve. #Bruxelles #catastrophe #incendie https://t.co/CoZ0J8YIa5 pic.twitter.com/dWN0z243jG
— Geoffroy Coomans de Brachène (@GeoffroyCoomans) May 22, 2017
* Στις 30 Μαΐου 1967, στη Βασιλική της Sacré-Cœur (στο Koekelberg) πραγματοποιήθηκε η τελετή για τα θύματα, στην οποία παρέστη ο Βασιλιάς του Βελγίου Baudouin Α” και η βασίλισσα Fabiola. Παρόμοιες τελετές πραγματοποιήθηκαν και σε άλλες πόλεις του Βελγίου. Ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή στο Βέλγιο, ξεπερνώντας αυτή με την πυρκαγιά στο ανθρακωρυχείο Bois du Cazier στη Marcinelle, τον Αύγουστο του 1956.
Το L’Innovation ήταν, παρεμπιπτόντως, το πρώτο πολυκατάστημα από αυτά που στην συνέχεια θα εξελίσσονταν στην γνωστή αλυσίδα Inno.