Το Βέλγιο μπαίνει σε ένα τριήμερο έντονων κοινωνικών αναταράξεων, καθώς τα συνδικάτα έχουν προκηρύξει τρεις συνεχόμενες ημέρες απεργιακών δράσεων, από τις 24 έως τις 26 Νοεμβρίου. Το κλίμα παραμένει ήδη τεταμένο, έναν μήνα μετά τη μεγάλη διαδήλωση στις Βρυξέλλες που συγκέντρωσε από 80.000 έως 140.000 συμμετέχοντες. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις παρουσιάζουν το «κάλεσμα του Νοεμβρίου» ως ένα ξεκάθαρο προειδοποιητικό μήνυμα προς την κυβέρνηση, την οποία κατηγορούν για μέτρα που απειλούν το κοινωνικό κράτος και διευρύνουν τις ανισότητες.
Παράλυση των σιδηροδρόμων από το βράδυ της 23ης Νοεμβρίου
Οι πρώτες επιπτώσεις θα φανούν ήδη από την Κυριακή 23 Νοεμβρίου στις 22:00, όταν το προσωπικό της SNCB και των θυγατρικών της ξεκινά 72ωρη απεργία. Παρότι έχει ανακοινωθεί περιορισμένο εναλλακτικό δρομολόγιο, η κυκλοφορία θα είναι εξαιρετικά μειωμένη. Στο τριήμερο δράσης θα συμμετάσχουν και οι υπόλοιποι φορείς μεταφορών: η Stib προειδοποιεί για «πολύ περιορισμένη» λειτουργία στις γραμμές τραμ, μετρό και λεωφορείων στις Βρυξέλλες, ενώ De Lijn και TEC αναμένουν μειωμένο ή διακεκομμένο δίκτυο. Οι επιβάτες καλούνται να παρακολουθούν τις ενημερώσεις σε πραγματικό χρόνο, μέσω Facebook, WhatsApp, των εφαρμογών, των σάιτ αλλά και τηλεφωνικά από τις 6:00 π.μ.
Δημόσιες υπηρεσίες και εκπαίδευση σε κινητοποίηση στις 25 Νοεμβρίου
Την Τρίτη 25 Νοεμβρίου, το κύμα της απεργίας επεκτείνεται στις δημοτικές υπηρεσίες, τα νοσοκομεία, τις διοικητικές υπηρεσίες και τους παιδικούς σταθμούς. Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί έχουν επίσης κληθεί να συμμετάσχουν, καταγγέλλοντας μέτρα που, όπως υποστηρίζουν, υποβαθμίζουν διαρκώς τη δημόσια εκπαίδευση: περιορισμός του συστήματος πρόωρης συνταξιοδότησης (DPPR), αύξηση ωραρίου στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και μείωση των κονδυλίων για τη σχολική δωρεάν παροχή.
Σύμφωνα με τα συνδικαλιστικά στοιχεία, η μεταρρύθμιση των συντάξεων θα μπορούσε να οδηγήσει πολλούς εκπαιδευτικούς στην έξοδο από το επάγγελμα. Μια πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι ένας στους πέντε εξετάζει το ενδεχόμενο να αποχωρήσει, ενώ οι απώλειες στα μηνιαία καθαρά εισοδήματα θα μπορούσαν να κυμανθούν από 200 έως 300 ευρώ, φτάνοντας έως και τα 1.000 ευρώ για τους διευθυντές σχολείων. Η φλαμανδική εκπαίδευση αναμένεται να βιώσει ιδιαίτερα ισχυρό αντίκτυπο, καθώς το σοσιαλιστικό συνδικάτο ACOD Onderwijs έχει καλέσει σε απεργία τόσο την Τρίτη όσο και την Τετάρτη.
Εθνική απεργία στις 26 Νοεμβρίου και μεγάλη πορεία στις Βρυξέλλες
Την Τετάρτη 26 Νοεμβρίου, η κινητοποίηση κορυφώνεται με μια γενική διακλαδική απεργία σε ολόκληρη τη χώρα, ακολουθούμενη από μεγάλη πορεία στις Βρυξέλλες. Τα συνδικάτα αντιδρούν σε ένα πακέτο κυβερνητικών σχεδίων που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, πάγωμα της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, περικοπές στις συντάξεις, αύξηση του ΦΠΑ, αλλαγές στην αγορά εργασίας και το λεγόμενο «pension malus», το οποίο —όπως επισημαίνουν— πλήττει ιδιαίτερα τις γυναίκες.
Ως εναλλακτικές λύσεις, τα συνδικάτα προτείνουν φορολογική μεταρρύθμιση με έμφαση στη φορολόγηση μεγάλων περιουσιών, επιβολή δίκαιης συνεισφοράς στους κολοσσούς της ψηφιακής οικονομίας, αναθεώρηση επιδοτήσεων προς τις επιχειρήσεις και μεγαλύτερη συμμετοχή των εταιρειών μάνατζμεντ στη χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης.
Ένα ηχηρό μήνυμα προς την κυβέρνηση
Για τα συνδικάτα, οι τρεις αυτές ημέρες αποτελούν κρίσιμη καμπή. Υποστηρίζουν ότι οι σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις αποδυναμώνουν τη συνοχή του κοινωνικού μοντέλου και επιβαρύνουν δυσανάλογα τους εργαζόμενους. Μετά από μια χρονιά γεμάτη κινητοποιήσεις —ιδιαίτερα στον χώρο της εκπαίδευσης— το τριήμερο της 24ης, 25ης και 26ης Νοεμβρίου αναμένεται να αποτελέσει μία από τις μεγαλύτερες και πιο εκτεταμένες απεργιακές δράσεις στο Βέλγιο.
Grèves nationales en Belgique : trois jours de fortes perturbations du 24 au 26 novembre
Transports, services publics et écoles engagés dans un mouvement social d’envergure
La Belgique se prépare à vivre trois journées de fortes tensions sociales, alors que les organisations syndicales ont appelé à un large mouvement d’actions les 24, 25 et 26 novembre. Cette mobilisation intervient dans la continuité d’un automne déjà marqué par une manifestation massive à Bruxelles et s’inscrit comme un avertissement destiné au gouvernement fédéral, accusé de fragiliser le modèle social du pays.
Le rail immobilisé dès le 23 novembre au soir
Le premier secteur touché sera celui des transports ferroviaires, avec un arrêt presque total du réseau SNCB à partir du dimanche 23 novembre à 22h et pour une durée de 72 heures. Malgré un service alternatif assuré par les volontaires présents au travail, l’offre restera très limitée. L’ensemble des autres opérateurs — Stib, De Lijn et TEC — annoncent également une circulation réduite ou imprévisible durant les trois jours de mobilisation, invitant les voyageurs à consulter régulièrement les informations opérationnelles.
Le 25 novembre, administrations et écoles rejoignent le mouvement
Le lendemain, les administrations communales, les services hospitaliers, les crèches et les guichets publics seront à leur tour perturbés. Le monde de l’enseignement participera aussi largement, dénonçant une série de réformes jugées pénalisantes : réduction du dispositif de fin de carrière, augmentation du temps de travail dans le secondaire supérieur et diminution des moyens destinés à la gratuité scolaire.
Les syndicats évoquent un impact majeur pour le personnel enseignant, tant en matière de charge de travail que de pensions. Selon une enquête récente, un enseignant sur cinq envisagerait de quitter la profession en raison des projets fédéraux : une perte qui pourrait s’avérer désastreuse pour la qualité générale de l’enseignement. Les pertes salariales annoncées iraient de 200 à 300 euros nets par mois, et jusqu’à 1 000 euros pour les directions.
Climax le 26 novembre : grève interprofessionnelle et manifestation à Bruxelles
Le mercredi 26 novembre marquera le point culminant du mouvement, avec une grève nationale interprofessionnelle touchant à la fois le secteur privé et le secteur public. Une grande manifestation est également prévue dans les rues de Bruxelles. Les syndicats dénoncent notamment un saut d’indexation, des économies dans les pensions, des hausses de TVA et plusieurs réformes du marché du travail, dont le controversé « malus pension », qu’ils estiment particulièrement défavorable pour les femmes.
En réponse, ils proposent un ensemble d’alternatives incluant une réforme fiscale plus progressive, une taxation renforcée des grandes fortunes et des acteurs du numérique, ainsi qu’une remise en question des subventions publiques accordées aux entreprises.
Un signal politique fort
Pour les organisations syndicales, ce mouvement de trois jours vise à empêcher l’adoption de réformes jugées injustes et à rappeler que la cohésion sociale repose sur un modèle solidaire. Après une année déjà marquée par plusieurs actions dans l’enseignement, ces journées de mobilisation pourraient compter parmi les plus marquantes de 2025.