Το Βέλγιο είναι μία από τις χώρες που απειλούνται από ένα κύμα καύσωνα πρωτοφανούς κλίμακας στην ιστορία του, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο διάσημο επιστημονικό περιοδικό «Nature». Επειδή δεν έχει ακόμη βιώσει καύσωνες τέτοιας κλίμακας, το Βέλγιο είναι πολύ πιθανό να βρεθεί απροετοίμαστο. Ως εκ τούτου, οι συνέπειες μπορεί να είναι δραματικές.
Οι χώρες είναι συχνά προετοιμασμένες για καιρικές συνθήκες που έχουν βιώσει στο παρελθόν. Εάν ακόμη υψηλότερες θερμοκρασίες εμφανιστούν απροσδόκητα, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος, μέχρι και για υπερβολική θνησιμότητα.
Οι ερευνητές της μελέτης έχουν καθορίσει στατιστικά τις περιοχές που είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν ακραίες θερμοκρασίες και εκείνες που είναι πιο πιθανό να υποστούν τις δραματικές συνέπειες. Πρόκειται για χώρες που αναμένουν μεγάλη αύξηση του πληθυσμού τους. Η ευπάθεια μιας περιοχής στα κύματα καύσωνα εξαρτάται από κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες. Οι υπηρεσίες υγείας μιας χώρας όπου αναμένεται υψηλή πληθυσμιακή αύξηση μπορεί να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της υπερβολικής ζέστης σήμερα, αλλά όχι απαραίτητα αύριο. Χρειάζονται επομένως πρόσθετα μέτρα στο μέλλον.
Ποιες χώρες επηρεάζονται;
Το Αφγανιστάν φαίνεται να είναι η χώρα που απασχολεί περισσότερο τους ερευνητές. Τα ρεκόρ θερμότητας είναι σχετικά συχνά εκεί και αναμένεται έντονη πληθυσμιακή αύξηση τα επόμενα χρόνια. Η χώρα είναι λιγότερο ανεπτυγμένη οικονομικά, γεγονός που την καθιστά λιγότερο ικανή να αντιμετωπίσει αυτές τις τάσεις.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Κεντρική Αμερική, με τη Γουατεμάλα, το Ελ Σαλβαδόρ, την Ονδούρα, τη Νικαράγουα, την Κόστα Ρίκα και τον Παναμά. Οι χώρες αυτές θεωρούνται (από τον ΟΗΕ) οικονομικά λιγότερο ανεπτυγμένες. Το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία και η Γερμανία είναι ευάλωτες λόγω του αριθμού των κατοίκων τους. Όμως, καθώς εδώ πρόκειται για οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες, ο αντίκτυπος της υπερβολικής ζέστης θα μπορούσε να είναι πιο περιορισμένος, αφού υπάρχουν στρατηγικές για την καλύτερη προσαρμογή σε κάθε τύπο κατάστασης. Το ίδιο ισχύει για το Πεκίνο, τη γειτονική επαρχία Hebei και την επαρχία Tianjin στην Κίνα.
Η Παπούα Νέα Γουινέα στη βόρεια Αυστραλία, η αυστραλιανή επαρχία Κουίνσλαντ και η βορειοδυτική Αργεντινή βρίσκονται επίσης στην λίστα επικινδυνότητας. Αν και αυτές οι περιοχές κινδυνεύουν περισσότερο από την υπερβολική ζέστη, τα κλιματικά μοντέλα υποδηλώνουν ότι μια εξαιρετική θερμοπληξία μπορεί να συμβεί οπουδήποτε.
«Η σωστή προετοιμασία μπορεί να σώσει ζωές»
Από τις 136 περιοχές που μελετήθηκαν, το 31% έχει ήδη βιώσει ένα κύμα καύσωνα τόσο εξαιρετικό που δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί από στατιστικής άποψης. Αυτές οι χώρες, επομένως, θα είναι καλύτερα προετοιμασμένες. Οι ερευνητές παροτρύνουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να προβλέψουν αυτή την πρωτοφανή ζέστη και να διασφαλίσουν ότι τα σχέδια ελέγχου που υπάρχουν ήδη θα προσαρμοστούν.
«Τα κύματα καύσωνα είναι θανατηφόρα, αλλά η κατάλληλη προετοιμασία μπορεί να σώσει ζωές», λέει η έρευνα. «Με σωστό προγραμματισμό, μπορεί να περιοριστεί ο κίνδυνος απωλειών. Για παράδειγμα, οι πόλεις μπορούν να δημιουργήσουν στρατηγικές που περιλαμβάνουν τη δημιουργία κέντρων δροσιάς και τη μείωση των ωρών εργασίας για άτομα που εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους». Το κύμα καύσωνα του 2006 στην Ευρώπη απέδειξε τη χρησιμότητα αυτών των μέτρων. Ήταν της ίδιας τάξης με αυτό του 2003, αλλά προκάλεσε λιγότερα θύματα επειδή οι κυβερνήσεις άλλαξαν τις πολιτικές τους μετά το 2003.