- - https://www.newsville.be -

Ηλίας Κοντέας

Από τoν Γιάννη Δήμα
φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/Newsville.be

———————-

Φιλικός και πάντα ευδιάθετος ο Ηλίας Κοντέας είναι ένα από τα αγαπητά πρόσωπα στο χώρο της ελληνικής ομογένειας στη πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γνωστός στο πλατύ κοινό από τις επιτυχημένες του συμμετοχές του στα θεατρικά έργα του Λυκείου Ελληνίδων Βρυξελλών ο Ηλίας Κοντέας φωτογραφίζεται στο Bozar, μας μιλάει για τον πολιτισμό και τις Τέχνες ενώ παράλληλα μας αποκαλύπτει το επαγγελματικό προφίλ που τον καταξιώνει ως νομικό στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Βιομηχανικών και Εργοδοτικών Ενώσεων.

Κύριε Κοντέα ας αρχίσουμε την κουβέντα μας λίγο ανορθόδοξα και να σας ρωτήσουμε πως πιστεύετε πως θα ήταν η ζωή μας χωρίς την 7η Τέχνη;
Με λιγότερες στιγμές ευτυχίας, πιο μίζερη.Όπως λέει μια από τις ηρωίδες μιας από τις αγαπημένες μου ταινίες του “The Hours”, ευτυχία είναι οι στιγμές που μοιράζεσαι. Αυτό που κάνει μοναδική για μένα την 7η τέχνη είναι οτι μπορείς να μοιραστείς για δύο ώρες τα πιο έντονα συναισθήματα με δικούς σου ανθρώπους αλλά και με άγνωστους που μπορεί να γίνουν φίλοι. Έχω φιλίες που ξεκίνησαν μέσα σε μια αίθουσα κινηματογράφου, σε κάποιο κινηματογραφικό φεστιβάλ, μετά από μια κοινή κινηματογραφική εμπειρία.

Παράλληλα με την επαγγελματική σας καθημερινότητα βρίσκετε χρόνο και ασχολείστε με το θέατρο. Ποια ήταν τα ερεθίσματα για να ασχοληθείτε ενεργά με θεατρικές παραστάσεις;
Το θέατρο είναι για μένα μια διαδικασία κοινωνικοποίησης. Ήταν επιλογή των γονιών μου να μου δώσουν πολλές εμπειρίες από μικρή ηλικία και να γνωρίσω το θέατρο πρώτα από παιδικές παραστάσεις και στη συνέχεια από τις πρώτες παραστάσεις αρχαίου δράματος στο Αρχαίο Ωδείο της Πάτρας όπου μεγάλωσα. Οι εικόνες αυτές είναι πια μακρινές αλλά θυμάμαι τα έντονα συναισθήματα, την δύναμη του λόγου. Η συμμετοχή μου στις παιδικές κατασκηνώσεις της Εμπορικής Τράπεζας στη Βαρυμπόμπη λίγο έξω από την Αθήνα μου έδωσε την ευκαιρία να αρχίσω να εκφράζω αυτά τα συναισθήματα μέσα από το θεατρικό παιχνίδι, τον θεατρικό αυτοσχεδιασμό αλλά και την έκφραση μέσα από το γράψιμο και την δράση πάνω στην σκηνή. Παράλληλα ακολούθησαν και οι πρώτες επισκέψεις στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, μια μοναδική εμπειρία που ήταν αναπόσπαστο κομμάτι των παιδικών μου καλοκαιριών. Ήταν λογικό επακόλουθο να επιδίωξη την συμμετοχή μου σε θεατρικές ομάδες κάθε φορά που μου δινόταν η ευκαιρία ξεκινώντας από το σχολείο.

Ποιες είναι οι στιγμές που σας έχουν αποτυπωθεί πιο έντονα από τα τελευταία δύο θεατρικά εγχειρήματα;
Νιώθω τυχερός που η θεατρική ομάδα του Λυκείου Ελληνίδων Βρυξελλών ξανάφερε το θέατρο στην ζωή μου. Το Παραμύθι χωρίς όνομα του Ιάκωβου Καμπανέλλη ήταν μια μοναδική εμπειρία. Ένα ξεχωριστό έργο που μιλάει με μοναδικό τρόπο για την Ελλάδα που ονειρευόμαστε και μια συνάντηση πάνω στην σκηνή με υπέροχους φίλους. Στο έργο έπαιζα τον πρίγκιπα που ήταν η ελπίδα και το μέλλον και θυμάμαι έντονα την σκηνή που προσπαθεί να εκφράσει τι πρέπει να σημαίνει η πατρίδα για τον καθένα ξεχωριστά και το κάλεσμα να γίνουν όλοι ενεργοί πολίτες. Ο Καμπανέλλης είχε ήδη πει το 1959 αυτό που είπε λίγο αργότερα ο Τζων Κέννεντυ, το “κοιτά τι μπορείς να κανείς εσύ για την πατρίδα σου και όχι μόνο η πατρίδα σου για σένα”. Το θεατρικό δρώμενο για τον Νίκο Γκάτσο τον Απρίλη του 2012 ήταν επίσης μια μοναδική ματιά πάνω στην Ελλάδα του χτες, του σήμερα και του τι μπορεί να φέρει το αύριο μέσα από τον ποιητικό λόγο του Νίκου Γκάτσου. Δεν πρόκειται να ξεχάσω τα έντονα συναισθήματα που μοιράστηκα με αγαπημένους φίλους. Ανυπομονώ για το επόμενο μας ταξίδι που θα είναι στις 7 με 10 Μαρτίου η “Μαρία η Πενταγιώτισσα” του Μποστ.

Tα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μαρτυρούν την αγάπη σας για τον κινηματογράφο. Ποιες είναι οι πρώτες κινηματογραφικές μνήμες που έχετε και ποιες οι πιο έντονες;
Οι άσπρομαυρες ταινίες του παλιού Αμερικανικού κινηματογράφου κάποιες από τις οποίες βλέπω και ξαναβλέπω. Μια από τις έντονες πρώτες μου κινηματογραφικές εμπειρίες ειναι ο “Kύκλος των χαμένων ποιητών” αλλα υπάρχουν πολλές ακόμα. Μια ταινία στην οποία γυρνώ πολλές φορές ειναι το “TheHours” που για εμένα μιλάει για το πως αξίζει να ζεις την ζωή σου.

Πως οι νομικές σπουδές σάς συνέδεσαν με την επαγγελματική εμπειρία στην οργάνωση Eurocinema;
Ήδη κατά την διάρκεια των νομικών μου σπουδών είχα αποφασίσει από νωρίς να στραφώ στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Μετά από μεταπτυχιακές σπουδές στην Γερμανία πάνω στο Ευρωπαϊκό δίκαιο και στο δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας, το πέρασμα μου από την οργάνωση “Eurocinema” ήταν μια είσοδος στο σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες ως επαγγελματίας πια.

Γυρνώντας λίγο πίσω στο χρόνο πείτε μας με ποιο τρόπο οι παρεμβάσεις των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο χώρο της πολιτιστικής και ειδικότερα της οπτικοακουστικής δημιουργίας οδήγησαν στην ανάγκη υπεράσπισης και κατάρτισης μίας ενιαίας κοινοτικής πολιτικής στην Ευρώπη στα θέματα κινηματογραφικής παραγωγής;
Η οπτικοακουστική δημιουργία αντιπροσωπεύει πάνω από ένα εκατομμύριο θέσεις απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και αποτελεί την πρώτη πηγή ενημέρωσης και ψυχαγωγίας των Ευρωπαίων. Η ευρωπαϊκή πολιτισμική πολυμορφία, η προστασία των ανηλίκων, η προώθηση της πολυμορφίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης καθώς και η αύξηση της ευρωπαϊκής παραγωγής ταινιών και τηλεοπτικών προγραμμάτων αποτελούν τις βάσεις αυτής της πολιτικής. Η διαμόρφωση ενός κανονιστικού πλαισίου στον τομέα αυτό ακολούθησε πάντα τις τεχνολογικές εξελίξεις ήδη από την εποχή της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς Σύνορα” το 1989, η οποία έγινε αντικείμενο αναθεώρησης το 2007 και εξελίχθηκε στην οδηγία “Υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων”που μαζί με το πρόγραμμα Media αποτελούν πια τους δύο ακρογωνιαίους λίθους Ευρωπαϊκής δράσης. Πόσες σημαντικές ταινίες είδαμε στους κινηματογράφους χάρη στο Media. Ας αναφέρω μόνο το “Amour” από τις ταινίες που ξεχώρισαν φέτος. Η ψηφιακή επανάσταση σίγουρα θα φέρει την ανάγκη περαιτέρω ενδεχόμενων προσαρμογών τα επόμενα χρόνια.

Από το 2002 σας βρίσκουμε επαγγελματικά στην BUSINESSEUROPE. Ποιος ο ρόλος σας και πως κατανέμονται οι προσπάθειες της BUSINESSEUROPE αναφορικά με την υπεράσπιση της πνευματικής ιδιοκτησίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
Η BUSINESSEUROPE είναι η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Βιομηχανικών και Εργοδοτικών Ενώσεων με μελή 41 οργανισμούς από 35 Ευρωπαϊκές Χώρες. Στην BUSINESSEUROPE είμαι υπεύθυνος για τα θέματα πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, καθοδηγώ τις σχετικές ομάδες εργασίας που διαμορφώνουν τις θέσεις μας πάνω στα θέματα αυτά. Ασχολούμαι επίσης με την διεθνή συνεργασία με αντίστοιχους οργανισμούς πάνω στα θέματα αυτά. Επίσης εκπροσωπώ την BUSINESSEUROPE σε διεθνείς οργανισμούς όπως το European Patent Office. Προτεραιότητα μας είναι η ενίσχυση του νομικού πλαισίου για την καλύτερη δυνατή προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας σε Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Όλοι γνωρίζουμε καλά οτι η Ευρώπη υφίσταται μια άνευ προηγούμενου, τουλάχιστον για την δική μου γενιά οικονομική, θεσμική, πολιτική και κρίση αξιών. Πιστεύω ακράδαντα οτι η πνευματική ιδιοκτησία είναι αναγκαία συνθήκη εξόδου τουλάχιστον από την οικονομική κρίση γιατί είναι αναγκαία για την δημιουργία θέσεων εργασίας, την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη.

Πόσο δύσκολη είναι η γεφύρωση των απόψεων εκπροσώπων διαφορετικών κρατών μελών στην προσπάθεια δημιουργίας κοινών κανόνων λειτουργίας σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας;
Η πνευματική ιδιοκτησία είναι ένας από τους πιο διεθνείς κλάδους δικαίου γιατί από πολύ νωρίς στηρίχθηκε στην διεθνή συνεργασία. Είναι όμως επίσης γεγονός οτι όπως έδειξαν οι συζητήσεις για την κοινοτική πατέντα υπάρχουν ευαισθησίες σε κάποια κράτη μέλη για θέματα κυρίως προστασίας γλωσσών που σίγουρα δυσκόλεψαν την σημαντική αυτή εξέλιξη σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Ακόμα όμως και μεταξύ των βιομηχανιών οι συζητήσεις κάποιες φορές είναι εξίσου δύσκολες με τις συζητήσεις μεταξύ των κρατών μελών.Η πρόκληση για εμένα είναι να συγκεράσω τις απόψεις αυτές σε μια κοινή θέση.

Διακρίνοντας τις δυσκολίες σε ευρωπαϊκό ήδη επίπεδο, ποιες οι νομικές προκλήσεις που καλείστε να αντιμετωπίσετε στην προσπάθεια εναρμόνισης κανόνων σε παγκόσμιο επίπεδο;
Υπάρχουν σίγουρα ακόμα ουσιαστικές διάφορες στους κανόνες σε διεθνές επίπεδο. Η εναρμόνιση πρέπει να στηριχθεί καταρχήν στην διάθεση διαλόγου και διαπραγμάτευσης ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό και τα άλλα συστήματα. Επίσης πρέπει να ληφθούν υπόψη τα πρακτικά αποτελέσματα και πλεονεκτήματα που μπορεί να έχει στην λειτουργία των επιχειρήσεων και στην πραγματική οικονομία. Εναρμόνιση για χάρη της εναρμόνισης είναι ένας “λευκός ελέφαντας” που δεν υπάρχει περίπτωση να μακροημερεύσει.

Δώστε μας ένα απτό παράδειγμα επιτυχημένης συμβολής της BUSINESSEUROPE σε θέμα δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας κάπως αυτό συνδέεται πρακτικά με την υπεράσπιση της σωστής λειτουργίας αντίστοιχου επαγγελματικού κλάδου.
Ήδη ανέφερα την κοινοτική πατέντα. Είναι το αγαπημένο μου αντικείμενο γιατί ασχολούμαι με αυτή από το 2002. Στα τέλη του περασμένου χρόνου είχαμε μια σημαντική συμφωνία σταθμό ανάμεσα στα κράτη μέλη και το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο που θα επιτρέψει την δημιουργία της κοινοτικής πατέντας και ενός κοινού δικαστικού συστήματος προστασίας. Η συμφωνία αυτή είναι σημαντική γιατί δίνει στις επιχειρήσεις ένα εργαλείο με αυτόματη ισχύ για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ με μειωμένα κόστη και ενισχυμένη νομική ασφάλεια ώστε να καινοτομήσουν και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Η υποστήριξη μας στο σχέδιο αυτό εδώ και πολλά χρόνια και η στενή μας συνεργασία με τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήταν καθοριστική για το αποτέλεσμα του περασμένου Δεκεμβρίου.Πρόκειται για ένα εργαλείο που απευθύνεται στις επιχειρήσεις κυρίως στις μικρομεσαίες οι οποίες είναι ο κορμός της οικονομίας της Ευρώπης και θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους.

Πόσο δύσκολα ή αργά φτάσαμε κατά τη γνώμη σας στην διακικασία ψήφισης της συνθήκης ACΤΑ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Ποιες οι σκέψεις σας πάνω στο επίμαχο θέμα;
Η καταψήφιση της συμφωνίας αυτής από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι σίγουρα ένα σημείο καμπή για τη αντιμετώπιση της πνευματικής ιδιοκτησίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Το 2011 σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι τελωνειακές αρχές σταμάτησαν στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 115 εκατομμύρια προϊόντα παραποίησης ή πειρατείας. Η αξία τους αντιπροσώπευε περίπου1.3 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον υπήρξε 100% αύξηση των επικίνδυνων για την υγεία και ασφάλεια των πολιτώνπροϊόντων παραποίησης.Στόχος της ACTA ήταν να εξασφαλίσει ότι το ήδη υψηλό νομικό επίπεδο προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας στην ΕΕ θα επεκταθεί σε παγκόσμια κλίμακα.Η οικονομία της ΕΕ μπορεί να παραμείνει ανταγωνιστική μόνον εάν στηριχτεί στην καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Η καλύτερη προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας σημαίνει προστασία των θέσεων εργασίας στην ΕΕ.Η παραποίηση παράγει επίσης μεγάλα κέρδη μόνο για τις ομάδες του οργανωμένου εγκλήματος. Όπως φαίνεται από τα αριθμητικά δεδομένα, κάθε χρόνο η ΕΕ χάνει πολλά δισεκατομμύρια ευρώ από τελωνειακά και φορολογικά έσοδα, ένα κόστος το οποίο επιβαρύνει τελικά τον Ευρωπαίο φορολογούμενο. Όλες αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις σίγουρα αφορούν και την Ελλάδα, η οποία σε μία περίοδο κρίσης δεν έχει περιθώρια για τέτοιες απώλειες. Η Ευρώπη δυστυχώς βγαίνει από την διαδικασία αυτή αποδυναμωμένη. Το μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης είναι η έλλειψη στρατηγικής προσέγγισης όσον αφορά την σημασία της πνευματικής ιδιοκτησίας για την Ευρωπαϊκή οικονομία. Αναρωτιέμαι ποιες θα είναι οι αντιδράσεις αν η Κίνα που κατηγορείται για μη επαρκή προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας και ως η κυριότερη χώρα παραγωγής προϊόντων παραποίησης προσχωρήσει σε μια μελλοντική ACTA χωρίς την Ευρώπη. Εκείνο που κράτησα προσωπικά επίσης από την ιστορία αυτή είναι η ανάγκη για μια καλύτερη ενημέρωση για τα θέματα αυτά στους πολιτικούς αλλά και τους απλούς πολίτες. Στεναχωριέμαι με μια πολιτική διαδικασία που ψηφίζει χωρίς να κατανοεί τι ψηφίζει και ελπίζω οτι θα δούμε στο μέλλον μια διαφορετική προσέγγιση από τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς.

*O Ηλίας Κοντέας από τον Οκτώβριο του 2002 εργάζεται στην BUSINESSEUROPE σε θέματα πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Πριν από την έναρξη συνεργασίας του με την BUSINESSEUROPE, εργάστηκε στον οργανισμό EUROCINEMA, ο οποίος αποτελεί την ένωση των Ευρωπαίων παραγωγών κινηματογράφου και τηλεόρασης ακολουθώντας το έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε θέματα όπως η πνευματική ιδιοκτησία, οι τηλεπικοινωνίες και θεσμικές εξελίξεις. Απέκτησε επίσης εμπειρία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως υπότροφος του ευρωπαϊκού προγράμματος Robert Schuman. Σπούδασε νομικά στην Ελλάδα, ενώ είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη νομοθεσία της ΕΕ από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο, στο Saarbruecken της Γερμανίας, το 1999. Μητρική του γλώσσα είναι η Ελληνική και μιλάει άπταιστα αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά.